Ruim­te en eco­no­mie.

Om de gemeente aantrekkelijk te houden en het voorzieningenniveau op peil te houden, is het bieden van woonruimte voor starters cruciaal. Als CDA willen wij hierbij anticiperen op zowel de vraag vanuit starters in de eigen gemeente, maar ook op algehele groei van de regio Zwolle. Dit willen wij niet alleen doen door te focussen op het versneld bouwen van nieuwe woningen (al dan niet tijdelijk), maar ook met name door bij nieuwbouwplannen en herontwikkelingen via de woonvisie en bestemmingsplannen duidelijke kaders te stellen voor een passende mix in de te bouwen woningen. Ook versterken en ontwikkelen van regelgeving omtrent het (verplicht) zelf bewonen van woningen en het voorkomen van intensieve en ondeugdelijke huisvesting van arbeidsmigranten in de kernen helpt hierbij. Hiermee willen wij voorkomen dat nieuwbouw enkel gericht is op een specifieke doelgroep. Afsluitend maakt het CDA zich hard voor het aanhouden en eventueel uitbreiden van de starterslening.

Onze gemeente is een relatief jonge gemeente, maar ook in Zwartewaterland gaan ouderen een steeds groter deel van de bevolking vormen. Qua wonen betekent dit op termijn niet alleen een stijging van het aantal één- en tweepersoonshuishoudens, maar ook andere woonbehoeftes, zoals meer comfort- en levensloopwoningen. Het CDA stimuleert daarom initiatieven voor passende en kwalitatieve woningbouw voor ouderen, zoals bijvoorbeeld via Collectief Particulier Opdrachtgeverschap (CPO). De Knarrenhof in Hasselt is hier een goed voorbeeld van. Tegelijk wil het CDA ook gemeentebreed inspelen op de ontwikkelingen en zal het onder andere via de woonvisie en beoordeling van plannen ernaar streven dat er genoeg kwalitatieve en betaalbare woningen voor ouderen gebouwd worden. Dit zodat ouderen zo lang mogelijk in hun eigen omgeving kunnen blijven wonen.

Hogere temperaturen en heftige regenbuien; we zien het in Nederland steeds vaker voorkomen en niet voor niets zijn er in afgelopen jaren recordaantallen airco’s verkocht. Daarnaast staat Zwartewaterland bekend als één van de meest versteende gemeenten van Nederland. Dit veranderen we niet in één keer, maar het CDA wil in de komende jaren bij de aanleg van nieuwe wijken en bij aanpassingen in het straatbeeld van de huidige wijken er wel voor waken dat dit op een meer duurzame en toekomstbestendige wijze gaat. Hierbij kan heel praktisch gedacht worden aan bijvoorbeeld wadi’s in nieuwbouwwijken voor tijdelijke waterberging bij stortbuien, voldoende bomen, groen en natuurlijke schaduw in straten en het stimuleren van ‘groen’ in tuinen. Dit willen wij realiseren door meer openbaar groen te realiseren en door duidelijke kaders te stellen voor de wijze waarop nieuwe en bestaande woningen gebouwd en verbouwd mogen worden.

Zwartewaterland volledig van het gas af in 2050; de opgave is duidelijk, maar hoe stimuleren we dat zowel bij nieuwbouw als bij de bestaande bebouwing? Allereerst gaat het CDA zich de komende jaren inzetten om huiseigenaren nog meer te stimuleren om te verduurzamen. Het motto hierbij is ‘kleine stappen, groot effect’ en dit betekent dat de focus eerst ligt op snelle en betaalbare oplossingen, zoals bijvoorbeeld betere isolatie. Daarnaast willen wij gebruik blijven maken van het energieloket Duurzaam (T)huis en daadwerkelijk als gemeente ‘de boer op gaan’ met duurzame alternatieven. Daarnaast gaat het CDA het overleg aan met Wetland Wonen en de bedrijven over duurzame alternatieven en zal het CDA zich inzetten voor duurzame kaders in bouw- en bestemmingsplannen.

De titel dekt de lading; het CDA heeft een sterke voorkeur voor het bouwen van nieuwbouw binnen de huidige grenzen en aan de randen van de kernen en het liefst ook dichtbij de huidige voorzieningen. Dit bevordert de leefbaarheid en is met name voor gezinnen en ouderen erg belangrijk! Omdat binnen de kernen al veel bebouwd is, vraagt inbreiding creativiteit. Er zijn op dit moment nog enkele voor de hand liggende opties zoals het verplaatsen van Interfloor in het centrum van Zwartsluis of het Diamantenbolwerk in Hasselt. Toch ziet het CDA ook grotere en meer creatieve kansen. Onderzoekswaardige voorbeelden zijn bijvoorbeeld het herontwikkelen van Haven de Beer in Hasselt voor 300+ woningen en overnachtingsmogelijkheden of het verplaatsen van de huidige industrie dichtbij het centrum van Genemuiden. Daarnaast vraagt ook ouderenhuisvesting om creatieve oplossingen zoals samen met Sportclub Genemuiden oderzoeken of er een 'tweede Meente' ontwikkeld kan worden ter hoogte van het Sportpark waarbij Sportclub de mogelijkheid wordt geboden om uit te breiden richting het Binnenveld. Of het verplaatsen van de IJsbaan in Genemuiden om zo een verzorgingstehuis/ouderenhuisvesting dicht bij het centrum te realiseren.

We spreken veel over duurzaamheid, maar zien dat er nog niet genoeg gedaan wordt om de aarde op een nette en toekomstbestendige manier over te dragen aan onze kinderen en (achter)kleinkinderen. Als gemeente hebben wij hier een duidelijke verantwoordelijkheid in en moeten we het voortouw nemen. Het CDA wil hier op een positieve manier mee omgaan.

Zorgvuldigheid en breed draagvlak zijn kernwoorden bij duurzame initiatieven. Om draagvlak te krijgen, moet de gemeente niet de rem zijn in dit proces, maar juist een facilitator en ondersteuner. Dit kan op veel manieren en bij zowel kleine (watertonnen in de straten/tuinen) als grote initiatieven zoals de ontwikkeling van windmolens via publiek-private samenwerking. Andere opties hierbij zijn subsidies voor zonnepanelen op ongebruikte daken en het niet heffen van legeskosten bij vergunningen voor verduurzaming van woning en bedrijf. Als laatste moet de gemeente anticiperen op de toekomst. Een goed voorbeeld is het meenemen van laadpalen/laadpleinen in nieuwe plannen en bij herontwikkeling.

Klimaatverandering is urgent en we kunnen niet langer wachten met verandering. Als CDA, maar ook als gemeente en als individu moeten we dit actief uitdragen, maar dit kan niet door constant met het vingertje te wijzen of door strenge regels op te stellen. Nee, de boodschap moet zijn dat we hiervoor samen aan de lat staan en dit gezamenlijk gaan oppakken! Randvoorwaarden zijn lokaal eigendom en zorgvuldig ruimtegebruik.

Er zijn veel meer mogelijkheden dan enkel zon en wind! Minder verbruik, goede isolatie, groen in de wijk, hergebruik van grondstoffen en scheiding en recycling van afval dragen allemaal bij! In de komende/voorgaande paragrafen laten wij zien hoe wij al op deze thema´s kunnen en willen verduurzamen.

Zonnepanelen op elk willekeurig stukje groen? Nee, er zijn duidelijke kaders nodig voor ontwikkelingen in zowel het binnen- als buitengebied. Er kan en moet heel veel, maar inpassing in het landschap blijft een voorwaarde. Zon op dak blijft voor het CDA de voorkeursvariant. De gemeente staat ervoor aan de lat om daarop te waken, maar ook om vooruit te kijken. Daarnaast is het bewaken van overzicht over de gehele keten een belangrijke taak van de gemeente: meer duurzame energie is namelijk fantastisch, maar het netwerk moet dit wel aankunnen. Het CDA gaat zich actief inzetten om samen met buurgemeenten en nutsbedrijven ervoor te zorgen dat het netwerk geen belemmering in duurzame ontwikkelingen vormt.

Naast de gemeente hebben ook ondernemers een grote opgave in het duurzaam en energieneutraal maken van hun bedrijven. De industrie van Zwartewaterland is een grote verbruiker van fossiele brandstoffen en ook dit zal in 2050, in navolging van het Klimaatakkoord, verduurzaamd moeten zijn. Het is van belang dat de gemeente samen met ondernemers deze opgave duidelijk in beeld krijgt en mogelijkheden voor deze ondernemers gaat bieden. Ondernemers hebben zelf een grote verantwoordelijkheid, maar kunnen dit alleen in samenspraak met de gemeente realiseren.

De afgelopen jaren is er hard gewerkt aan het afronden van de centrumplannen. Onze stadscentra zijn verbeterd en klaar voor de toekomst. Nu is het tijd dat ook in de woonwijken van Zwartewaterland aan de slag wordt gegaan. Er liggen grote opgaven in het verduurzamen van onze woonwijken, zoals het klimaatadaptief inrichten van de omgeving en het realiseren van voldoende parkeergelegenheid waarbij de elektrische auto de norm gaat worden. Ook zullen op veel plaatsen rioleringswerkzaamheden uitgevoerd moeten gaan worden. Het CDA wil werk met werk maken, Dit betekent dat er zoveel mogelijk opgaven tegelijk aangepakt worden, zodat niet elke straat 3x open gehaald hoeft te worden.

Deze grote opgaven vragen om goed overleg met de inwoners van de straat/buurt/wijk. Zij zijn de echte deskundigen op het gebied van hun eigen omgeving. Het CDA wil dat, voorafgaand aan elke grote ontwikkeling in een wijk, inwoners ruim van te voren de gelegenheid hebben gehad om hun ideeën en wensen op tafel kunnen leggen. Niet alle wensen kunnen worden ingewilligd, maar er moet op z’n minst goed naar gekeken worden. Ook tijdens de werkzaamheden moeten inwoners op de hoogte worden gehouden van hoe het werk vordert en welke ongemakken de inwoner kan verwachten. Het CDA ziet hier een rol voor de kerncoördinatoren. Een kerncoördinator faciliteert lokale initiatieven en coördineert wensen en behoeften vanuit de wijken. Zij kunnen voor, tijdens of na de werkzaamheden fungeren als eerste aanspreekpunt wanneer er problemen ontstaan. De kerncoördinatoren voeren ook samen met inwoners buurtschouwen uit, waarbij kleine knelpunten snel worden gevonden en snel worden opgelost.

In de geest van het Buitenruimteplan werken we samen met inwoners aan de speeltuinen en het openbare groen. Inwoners bepalen zelf hoe een speelplek er uit komt te zien. Zij weten het beste welke speelmaterialen nodig zijn in de gehele wijk. Ook de geschikte plekken voor bankjes om even uit te rusten of de plekken waar afvalbakken nodig zijn, kunnen prima samen met inwoners worden besloten. Wel moeten we zorgen voor een goede balans, zodat iedereen, van jong tot oud, een geschikte plek in de openbare ruimte kan gebruiken. Als inwoners een bijzonder plan hebben, en er niet voldoende financiële middelen zijn om dit uit te voeren, dan schieten wij het plan niet direct af. Wij staan ervoor om inwoners te ondersteunen bij het vinden van fondsen of subsidies die het plan misschien toch mogelijk maken. We laten inwoners niet verdwalen in het woud van regels, maar adviseren hen hierbij.

Het CDA vindt het belangrijk dat we onze openbare ruimte niet laten verslonzen. In eerste instantie is de gemeente verantwoordelijkheid om de openbare ruimte netjes te houden, maar we kennen vele succesvolle voorbeelden waar inwoners zelf de perkjes voor de deur netjes houden. Als inwoners dit zelf willen doen, krijgen ze van het CDA de vrijheid om dit zelf aan te pakken. Wel moeten we er voor zorgen dat de openbare ruimte netjes blijft. Zo is het nodig om afspraken te maken wat er gebeurd als “kartrekkers” verhuizen. Het is van belang dat kerncoördinatoren goed contact onderhouden met initiatieven die door inwoners zelf worden gedragen.

In stadscentra komen vele zaken samen. We wonen er, doen er onze boodschappen, organiseren activiteiten en bezoeken onze horeca. Voor het CDA is het belangrijk dat de stadscentra aantrekkelijk zijn voor voetgangers en fietsers. In onze gemeente betekent dit dat bijvoorbeeld de Hoogstraat in Hasselt een andere inrichting moet krijgen. Een ander voorbeeld is het tankstation in het centrum van Zwartsluis. De huidige locatie is velen een doorn in het oog. Gecombineerd met de vraag naar voldoende parkeergelegenheid en een goed evenemententerrein in het centrum van Zwartsluis, stelt het CDA voor het tankstation te verplaatsen en het gebied rondom de Havendijk opnieuw in te richten.

Een vitale agrarische sector is zowel voor de lokale economie als ook voor de ruimtelijke kwaliteit van ons buitengebied van groot belang. Toch staat de sector op een aantal thema’s onder druk door bijvoorbeeld uitbreiding van industrie/woonwijken, maar ook door de stikstofproblematiek, bodemdaling en de RES. Het CDA wil hierbij de ruimtelijke kwaliteit behouden en waar mogelijk de leefbaarheid versterken.

Aansluitend bij de landelijke visie van het CDA op het landelijk gebied, zijn de agrariërs niet het probleem, maar juist een zeer belangrijk onderdeel van de oplossing. Bij ontwikkelingen in het buitengebied willen wij daarom inzetten op een integrale en gebiedsgerichte aanpak. Hierbij wordt samen met agrariërs en inwoners van het buitengebied gekeken naar mogelijkheden voor verduurzaming, innovatie, zorg voor aarde en mens en bijvoorbeeld voedsel uit de regio. Een goed voorbeeld hiervan is het stimuleren van en ondersteunen bij het inzetten van innovatieve technieken om de uitstoot van ammoniak te reduceren.

Aanvullend daarop staat het CDA ervoor om de hoogwaardige landbouwgronden in het buitengebied en in de polder Mastenbroek te beschermen voor willekeurige ruimteclaims vanuit de woningbouw en energietransitie. Toch sluiten wij onze ogen niet voor bepaalde uitdagingen en moeten we realistisch zijn over de toekomst. De verwachting is dat de leegstand in het buitengebied toeneemt door voornamelijk gebrek aan opvolging. Het CDA staat in zulke situaties niet onwelwillend tegenover een verandering van de bestemming, maar vindt het van groot belang dat, zoveel als mogelijk, de nieuwe bestemming aansluit bij de kwaliteiten en kenmerken van het buitengebied. Dit betekent dat er bijvoorbeeld ruimte gegund wordt voor een zorgboerderij of een andere vorm van eigentijds ondernemerschap. Qua energietransitie heeft het CDA de sterke voorkeur om bijvoorbeeld zonneparken niet te plaatsen op de hoogwaardige landbouwgronden en natuur, maar vooral op daken. Dit geldt zowel voor het buitengebied als binnen de kernen en op de industrieterreinen.

Er zijn uitzonderingen denkbaar in relatie tot bijvoorbeeld de woningbouwopgave, maar ook hierbij zijn inpassing in het landschap en uitbreiding tegen de kern voorwaarden waar het CDA geen concessies aan wil doen. Afsluitend zet het CDA zich voor de leefbaarheid van het buitengebied in door onder andere de erfcoaches vanuit de provincie Overijssel te blijven stimuleren en te zorgen voor goede dekking van het 4G- of 5G netwerk.

Het openbaar vervoer was in ons vorige verkiezingsprogramma al een aandachtspunt en dat is het in de afgelopen jaren helaas enkel maar meer geworden. De lokale buslijnen naar Zwolle kennen weinig opstappunten, zitten stampvol en rijden minder frequent dan voorheen. Verbindingen richting o.a. Meppel en Kampen zijn daarnaast helemaal afwezig/beperkt. Voor met name scholieren is dit een bron van frustratie, maar het werkt ook ontmoedigend voor andere inwoners of toeristen die van het OV afhankelijk zijn of er graag gebruik van maken. Qua openbaar vervoer kunnen wij dit als gemeente niet volledig zelfstandig organiseren, maar wij willen wel nadrukkelijker met de vingers aan de knoppen gaan zitten. Dat betekent dat het CDA Zwartewaterland zich daarom lokaal en regionaal hard zal maken voor verbetering van het openbaar vervoer in de regio.

Er is de afgelopen termijn veel onderzoek naar gedaan en over gesproken, maar het CDA wil nu echt vaart maken met het realiseren van eenrichtingsverkeer in de binnenstad van Hasselt. De voornaamste reden hiervoor is om het centrum meer fiets- en wandelvriendelijk te maken, maar daarnaast verbetert het ook de uitstraling van het centrum en zorgt het voor aanzienlijk minder overlast door vervuiling, geluid & geparkeerde auto’s. Overige speerpunten voor het CDA qua verkeer blijven de goede bereikbaarheid van de industrie in Genemuiden en verbetering van de regionale bereikbaarheid in het algemeen. Het CDA wil hierbij de gemeente aanhaken op de verkeersvisie die opgenomen is in de landelijke meerjarenprogramma voor infrastructuur (MIRT) voor de regio Zwolle.

De afgelopen jaren is er op het gebied van verkeersveiligheid het nodige ondernomen. Toch blijft dit voor het CDA een belangrijk aandachtspunt. Het CDA zal zich blijven inzetten om de verkeersveiligheid rondom scholen en andere publieke locaties te borgen en waar mogelijk te verbeteren. Dit door bijvoorbeeld zebrapaden in de bebouwde kom te behouden. Een ander concreet aandachtspunt zijn veilige wegen en kruisingen in het buitengebied. Het zicht bij sommige kruisingen is soms door hoge gewassen en/of gras beperkt (frequent maaien belangrijk). Er wordt nog te vaak hard gereden, er zijn nog diverse gevaarlijke obstakels. Dit kan beter en daar zullen wij ons hard voor maken!

Naast verkeer en vervoer over land is het water vanouds één van de meest kenmerkende ‘verkeersaders’ van onze gemeente. Gelegen aan het hoofdvaarwater Zwartewater en met de open verbinding met het IJsselmeer, ziet het CDA Zwartewaterland onze gemeente graag als aantrekkelijke binnenvaartgemeente. Hier ligt niet alleen onze historie, maar ook een mooie toekomst, want de scheepvaart en aanverwante bedrijven vormen nog steeds een belangrijke beroepsgroep en sector. Zwartewaterland huisvest veel aanverwante water- en scheepvaart gebonden bedrijvigheid en dit dikwijls met internationale allure. Kortom, ook voor onze gemeente is dit een belangrijke sector waar we trots op mogen en moeten zijn. Het CDA vindt het dan ook belangrijk dat de gemeente Zwartewaterland, als waterschakel tussen de havens van Meppel, Kampen en Zwolle, zich aansluit bij het samenwerkingsverband Port of Zwolle. Water.

Aanvullend horen daar, in de ogen van het CDA, ook aantrekkelijke en gastvrije aanlegkades en goede voorzieningen bij. Een voorbeeld hiervan is de Havendijk in Zwartsluis. Het CDA ziet de Havendijk en de directe omgeving graag als aantrekkelijk visitekaartje voor de beroepsvaart en de toeristische bezoekers. Beeldbepalend voor Zwartsluis en een locatie vanwaar je heel Zwartewaterland kunt overzien!

De economie van Zwartewaterland is divers, kent een hoge mate van ondernemerschap en vormt een belangrijk uithangbord voor onze gemeente! Daarnaast zorgen de lokale bedrijven voor veel werkgelegenheid voor zowel eigen inwoners als voor de regio als geheel. Als CDA zijn wij hier trots op en willen wij dit koesteren en versterken door:

Werkgeverschap aantrekkelijk te maken en te houden voor het MKB en de ZZP’ers. Hierbij willen wij actief schijn ZZP-constructies tegengaan en ruimte geven aan de echte ZZP’er. Daarnaast is het aanvragen van subsidies/vergunningen voor met name kleine ondernemers een tijdrovende taak en brengt het aan de achterkant ook veel verantwoording en administratie met zich mee.

Voorbeeld hiervan is het Ondernemersfonds Genemuiden; de ondernemers weten het beste welke initiatieven werken en hoe gelden vanuit het fonds het beste besteed kunnen worden. Daarnaast zet de gemeente zich hier al actief voor in via het ondernemersloket. Het CDA koestert dit loket.

Verduurzaming hoeft niet alleen een kostenpost te zijn, maar biedt ook kansen. Er is meer ondernemerschap en experimenteerruimte nodig en de gemeente kan hierin een aanjager en facilitator zijn

Waar mogelijk maatschappelijke meerwaarde (SROI) mee laten wegen bij het aanbesteden van lokale werkgelegenheid. Daarnaast stimuleren en faciliteren dat de juiste mens op de juiste plaats aan de slag kan.

Zwartewaterland heeft als geheel een unieke uitstraling en iedere kern en buurtschap daarin heeft zijn eigen karakter. De afgelopen jaren is er via investeringen in o.a. het centrum van Hasselt ingezet op het aantrekken van toeristen naar onze gemeente. Dit heeft zijn vruchten afgeworpen en steeds meer mensen weten de toeristische trekpleisters in onze gemeente te vinden. Dat is fijn, maar hier stopt het niet! Het CDA wil hierop voortborduren en in de komende jaren inzetten op het ‘houden’ van toeristen in onze gemeente. Dat betekent dat toeristen niet alleen snel door onze gemeente heen fietsen of een kort bezoek brengen aan één van de kernen, maar dat er actief ingezet wordt om toeristen te stimuleren om langer in onze gemeente te blijven en alles te bekijken wat onze gemeente te bieden heeft!

Dit willen wij doen door samen met ondernemers en maatschappelijke partners en buurgemeenten te zoeken naar waar samen opgetrokken kan worden en waar wij elkaar kunnen versterken. Dit gaat verder dan promotie van de individuele kern, maar focust zich op het sterker neerzetten van Zwartewaterland als geheel en Zwartewaterland als onderdeel van een zeer aantrekkelijke regio met onder andere Giethoorn, Zwolle, Kampen en de omliggende natuurgebieden. Hierbij kan gedacht worden aan het samen organiseren van evenementen en door te faciliteren en wanneer mogelijk te ondersteunen bij initiatieven. Dit niet alleen binnen de eigen kern, maar ook zeker tussen kernen onderling en de nabijgelegen gemeenten. Dit om zo de kernen, buurtschappen en gehele regio de aandacht te laten krijgen die ze verdienen!

Hierboven zijn we ingegaan op hoe wij het unieke karakter van onze gemeente willen uitdragen richting toeristen, maar tegelijkertijd willen wij dit ook meegeven aan de generatie jonge Zwartewaterlanders. Het CDA ziet mogelijkheden in het inzetten van een cultuurcoach voor jongeren. Dit is te vergelijken met de inzet van een buurtsportcoach en dit heeft als doel om kinderen te stimuleren om in contact te komen met culturele activiteiten (bijv. muziekles). Net zoals bij de buurtsportcoach kan dit via basisscholen en door de wijk in te gaan. De cultuurcoach is hierbij de verbinder tussen culturele instanties (bijv. de muziekverenigingen) en kinderen! Samen met het welzijnswerk zijn dit de ontdekkers van talenten in onze samenleving en kunnen zij inwoners stimuleren om hun talenten te benutten.