Bijdragen CDA-fractie gemeenteraad

Koersplan Sociaal Domein
Het lang verwachte Koersplan ligt er. Het is een mooi plan geworden, goed doordacht, gebaseerd op diverse onderzoeken en ervaringen. Complimenten aan iedereen die hieraan heeft meegedacht en meegeschreven.

Het CDA kijkt naar het Koersplan vanuit de drie kernwoorden van het CDA voor de zorg: beschikbaarheid, bereikbaarheid en betaalbaarheid.

Het gaat erom dat burgers die echt hulp nodig hebben en daarvoor geen eigen netwerk en/of eigen middelen kunnen aanspreken, hulp kunnen krijgen van de gemeente. En het gaat erom dat de gemeente nu en in de toekomst de mensen en middelen heeft om hulp te blijven geven waar die hard nodig is. Dat vereist een andere aanpak dan voorheen. Want steeds oplopende zorgkosten die vragen om steeds meer bezuinigingen op andere beleidsterreinen zijn niet vol te houden. Daarom is een nieuwe koers onvermijdelijk. Maar wat het CDA betreft wel een koers die oog houdt voor de menselijke maat en de kwaliteit van de zorg. Met dit Koersplan blijft naar onze mening goede zorg beschikbaar, bereikbaar en betaalbaar.

Het Koersplan omvat 20 maatregelen die de maatregelen van het Actieplan Sociaal Domein voor de toegang Jeugd, WMO en Welzijnswerk doorontwikkelen.  Er zijn scherpe keuzes gemaakt voor Toegang tot Jeugdzorg. Toegang lokaal inrichten, integrale aanpak met alle partners, zakelijk zijn, kostenbewust. Prima wat ons betreft.

Een paar opmerkingen:

Welzijn Nieuwe Stijl is vraaggestuurd, resultaatgericht, met meer lichte ondersteuning in het voorliggend veld en wijkgericht werken, dat kan alleen met meer ambtelijke inzet. De ironie wil dat in de KTD er sprake is van bezuiniging daarop. Zo wordt dan ook de kans van slagen van dit deel van het Koersplan wegbezuinigd. Daarbij komt nu ook dat het Rijk extra geld ( 200 mln ) beschikbaar heeft gesteld om gevolgen van COVID-19 voor sociaal en mentaal welbevinden op te vangen, b.v. met extra geld komt voor leefstijlcoaches en sport. Zoals we eerder al bij de KTD hebben gezegd het idee van bezuiniging daarop moet echt van tafel.

Eén maatregel springt er echt uit. Maar wat ons betreft is die logisch en onvermijdelijk. Het gaat om het abonnementstarief van 19 euro per maand  dat de gemeente ieder jaar heel veel geld kost. Niet iedereen krijgt meer voor dat geld een huishoudelijke hulp, dagbesteding, een traplift terwijl de werkelijke kosten zeker meer dan 20x zo veel zijn. Het abonnementstarief wordt inkomensafhankelijk. De sterkere schouders moeten voortaan de werkelijke kosten gaan betalen.  

Uitvoering van het Koersplan zal niet vanzelf gaan. Communicatie naar de burger over het hoe en waarom van de maatregelen is van groot belang. Eenduidige aanpak en voldoende ambtelijke inzet door de Bevelandse gemeenten is onontbeerlijk.

Sommige maatregelen vragen nadere uitwerking in een business case en/of kunnen leiden tot politieke keuzes of extra financiële middelen om latere besparingen te kunnen bewerkstelligen. In die gevallen kijken we uit naar de raadsvoorstellen.

Het CDA vindt monitoring van het Koersplan en van het Sociaal Domein in het algemeen belangrijk. We willen weten of bij de maatregelen de beoogde stappen in het proces daadwerkelijk zijn gezet, of de maatregelen werkelijk opleveren wat er van verwacht werd, of er geen ongewenste neveneffecten optreden, om bij te kunnen sturen waar nodig. Daarom zetten we ons in voor de ontwikkeling van indicatoren om op te nemen in de begroting en verantwoording 2022 en daarna. Waar het gaat om meting van de kwaliteit van de zorg stellen wij voor om 2 of 3 jaar na invoering van het Koersplan een evaluatie te doen van de klanttevredenheid.

Bijstelling lasten- en batenoverzicht actieplan Sociaal Domein
De voorgestelde bijstelling wordt gedaan om 2 redenen:

Structurele verhoging van het gemeentefonds, waardoor de gemeente in het kader van het provinciaal toezicht structureel 300.000 euro mag aframen van de taakstelling in 2023, 2024 en 2025. Het geld mag van de provincie niet voor nieuwe doelen worden ingezet.

Daar zijn we als Raad bij de Kadernota al mee akkoord gegaan.

Een herberekening van de besparingen op het Sociaal Domein. Die herberekening is gebaseerd op de actuele tijdsplanning en verwachte zorg. De uitvoering van dat plan heeft door de coronacrisis vertraging opgelopen.  Die herberekening resulteert in nog een aframing van 200.000 euro vanaf 2024. Over die aframing moeten we vanavond besluiten.

Het Actieplan Sociaal Domein is inmiddels al meer dan een jaar oud. En toen de Raad dat plan in februari 2020 goedkeurde hadden we geen idee van een langdurige coronacrisis. Het is nu niet meer dan logisch dat het Actieplan op basis van de actuele stand van zaken opnieuw is doorgerekend. En dat daarna de vergelijking is gemaakt met de aanname van KplusV die in de herstelbegroting is opgenomen.

Als Raad willen we goed kunnen beoordelen wat de besparingen van het Sociaal Domein zijn. Als basis van onze monitoring en sturing hebben we dan realistische cijfers nodig. Anders gaan we in het luchtledige zitten werken. Vanuit dat oogpunt zijn wij akkoord met het voorstel.

Wijzigingsbesluit WMO-verordening 2021
Dit voorstel over de uitvoering van de WMO komt heel kort op het voorstel over de wijziging van het beleid d.w.z. het Koersplan. Om het beleid te kunnen uitvoeren is een heldere grondslag nodig.  Dat geeft ook duidelijkheid en transparantie naar de burger toe. De verordening is tot stand gekomen met alle betrokken gemeenten. Na vaststelling van deze verordening door de betrokken gemeenteraden kan de WIZ dus meteen de nieuwe koers gaan varen.

Voor het CDA is het van belang dat echt schrijnende gevallen niet tussen de wal en het schip vallen. Zo zal bijvoorbeeld niet iedereen die voor korte tijd hulp nodig heeft die hulp in eigen kring kunnen vinden. Essentieel is daarom voor het CDA dat de hardheidsclausule en rechtvaardige toepassing daarvan om waar nodig af te kunnen wijken van de regel. Wij zijn akkoord met het voorstel.

Programmabegroting 2022 en 1e begrotingswijziging 2021 SWVO
SWVO is een repeterend verhaal. Er moet dit jaar en volgend jaar weer geld bij. De actuele kostenramingen zijn weer hoger dan de eerdere kostenramingen.  En dat is en blijft zorgelijk.

De kosten van de WMO-voorziening hulp bij het huishouden blijven stijgen als gevolg van het abonnementstarief. Die kosten zijn voor Borsele nu al 2 mln euro. Er zijn beleidsmaatregelen genomen om grip op de kosten van de WMO te krijgen. We hebben dit besproken bij het voorstel over het Koersplan. We vragen aan SWVO zich volledig in te zetten voor de beheersing van de ontwikkeling van de kosten. Zowel in de samenwerking met de gemeente en GR de Bevelanden als in de interne  bedrijfsvoering. Op deze voorwaarde gaan we akkoord met dit voorstel.