Agendapunt 6 - Voorstel tot het instemmen met de 3e begrotingswijziging 2022, de 1e begrotingswijziging 2023 GR de Bevelanden en de rapportage Energietoeslag 2022 en de rapportage leefgeld Oekrainers 2022 - Margriet Koeleman
Door verschillende oorzaken blijft er in 2022 geld over. We onderschrijven dat dit geld wordt opgenomen in de algemene reserve, om het risico af te dekken dat de nog te ontvangen subsidies voor de formatie van het Werkgeversservicepunt (WSP) onvoldoende zijn. De toelichting op de opvang van Oekraïners is duidelijk. 

Voor wat betreft de energietoeslag: Het CDA is blij te lezen dat de energietoeslag nu is aangepast, aan de door het Rijk aangegeven stijging van 800 naar 1300 euro. En ook blij dat de norm nu is opgetrokken van 120% naar 130% van het minimumloon. Aan dat laatste hebben we via onze motie van 15 september kunnen bijdragen. Nu komen ook de MKB-ers aan de beurt. Is al bekend wat dit gaat betekenen?
Als CDA vinden wij het actief benaderen van mensen in de schuldhulpverlening een goede zaak. Niet iedereen weet de weg te vinden in regels en aanvraagprocedures. Dus goed dat we onze kwetsbare burgers daarbij een handje helpen.

Agendapunt 9 - Tot het beschikbaar stellen van een eenmalig krediet van € 278.000 voor de aanschaf van een spelingsdetector voor de werkplaats in Heinkenszand - Fabian Schenk
We realiseren ons dat de investering van €278.000 een grote investering is. Als CDA Borsele zijn wij van mening dat de waarde van de investering niet in de spelingsdetector an sich zit maar in het operationeel houden van de werkplaats. Het bij stilstand of technische problemen van materialen, gelijk kunnen handelen in de werkplaats maakt dat stilstand van deze materialen geminimaliseerd wordt. Doordat stilstand van materialen geminimaliseerd wordt kunnen werkzaamheden voor onze inwoners tijdig en volgens planning uitgevoerd worden. Daarnaast helpen wij onze buurgemeenten en de Veiligheidsregio. Wij vinden dit waardevol en gaan daarom met het voorstel akkoord.

Agendapunt 10 - Instemmen met het uitvoeringsprogramma ‘Schakelen met raad en daad’ - Niels Kampstra ter vervanging van Peter van `t Westeinde
Voor ons ligt het Uitvoeringsprogramma wat voortkomt uit ons eigen, reeds goedgekeurde, Bestuursprogramma. “Schakelen met Raad en daad.” En in onze ogen is dit ook schakelen met onze inwoners. Want het betrekken van onze inwoners is van groot belang.

Allereerste willen wij de algemene opmerking maken dat we veel punten in het uitvoeringsprogramma zien die ook gewoon in de begroting thuis zouden horen, ook omdat er punten benoemd worden die al lopend zijn. Voorzitter, wij hebben als CDA-Borsele bij de behandeling van het Bestuursprogramma aangegeven dat alles belangrijk is maar dat we aan enkele zaken toch voorrang willen geven.

De 3 belangrijkste punten die wij eruit willen halen zijn:

  1. Woningbouw en welstand
  2. De leefbaarheid op onze mooie dorpen.
  3. De veiligheid voor onze inwoners.

Woningbouw: Op het moment van schrijven kenden we de uitspraak van de Raad van State over de bouwvrijstelling nog niet, maar inmiddels heeft deze uitspraak ons ingehaald. Ook zien we een langzame verandering in bouw. Toch vinden wij dat er vaart gemaakt moet worden met bouwen. Minister de Jonge is nog steeds voornemens om 900.000 woningen te bouwen.
Om eerst met het bouwen te beginnen. De procedure vanaf het opstellen van een bestemmingsplan tot dat de eerste spade de grond in gaat duurt ook 1,5 tot 2 jaar. Laten we daarom kijken waar we nu al kunnen starten met deze procedures. Starten we pas na het behoefteonderzoek dan leven we zo in 2026 voordat de eerste spades de grond in gaan. Wij hier graag nog een betere prioritering zien want wat ons betreft kunnen beide zaken ook naast elkaar lopen.  

We hebben onlangs een overzicht van de beschikbare gronden gehad die in gemeentehanden zijn. Wat het CDA betreft kunnen we morgen beginnen in:

  • Florishoek in Baarland.
  • Maaiklinkhoek in Driewegen.
  • Schuitweg in ‘s-Gravenpolder.
  • Colenshoek III in ‘s-Heer Abtskerke.
  • AMAC-terein in ‘s-Heerenhoek.
  • Donkereweegje in Kwadendamme.
  • Korenweg in Lewedorp
  • Plan Tolhoek in Oudelande.

Op enkele dorpen zijn reeds ontwikkelingen gaande maar op de meeste van deze gronden had de ontwikkeling al begonnen moeten zijn.

Dan welstand, waarom pas in Q1 2014 kijken of we iets aan de welstandseisen kunnen doen. Helaas horen wij vaak genoeg voorbeelden van inwoners, maar ook van architecten en ontwikkelaars over welstand in Borsele. Wij starten daarom het liefst morgen al met het aanpassen van de welstandseisen. Want meer flexibiliteit is hier op zijn plaats. Kortom, met de huidige opgave die er ligt kunnen we het ons niet veroorloven om te wachten tot 2024, hiermee verliezen we een kostbaar jaar. Laten we daarom zo snel mogelijk starten. Graag horen wij ook hoe de andere fracties hier in staan.

Leefbaarheid: Bij dit onderwerp wordt veelvuldig gesproken over het clusteren van functies maar als CDA hechten wij er toch waarde aan om te zeggen dat dit ook kan door het combineren van functies. Op deze manier kunnen we ook grote voordelen halen. Een ontmoetingsplek op ieder dorp moet hierbij hét uitgangspunt zijn en blijven.

Het Kaderplan voorzieningen is juist iets waar we onze inwoners van het begin tot het eind bij moeten betrekken, zij zijn tenslotte de gebruikers.

Leefbaarheid op de dorpen betekent overigens ook veiligheid.

Veiligheid: De aanpak van o.a. ondermijning is voor onze gemeente van groot belang. De overlast op de dorpen in onze gemeente en daarbij zelfs soms de intimidatie van onze inwoners moet ook prioriteit krijgen. We kennen allemaal de voorbeelden en hebben ook in deze raad als diverse keren hierover gesproken.

Overigens hoort ook een betere aanpak van verwarde personen hierbij en wij begrijpen dat verschillende instanties hierbij nauwer samen moeten werken.

Toch ook nog even de andere punt kort:

Zoet Water: hier moet snel samengewerkt gaan worden door alle partijen en niet wachten op elkaar. Borsele kan dit sowieso niet alleen en veelal is dit gemeentegrenzen overschrijdend. Het CDA denkt hier overigens graag mee met de LPB in het opzetten van de plannen.

Energietransitie: De eventuele rijksinpassing van de aanlanding wind-op-zee en de kerncentrale(s) gaan hier veel gevolgen hebben. Compensatie moet ruimhartig zijn. In Borsele, en zeker in de sloeranddorpen, gaan onrust en zorgen ontstaan onder de bevolking en hier moet serieuze aandacht voor zijn. Onze fractie zal hierover komende zaterdag op ons partijcongres ook een resolutie indienen die een positief preadvies gekregen heeft.

Duurzaamheid: wij hebben hier veel ambities tentoongespreid maar we hebben te maken met beperkte financiën en ook nog veel andere uitdagingen. Voor de CDA fractie is het belangrijk dat we de komende periode komen tot het ontzorgen van onze inwoners bij de verduurzaming van hun woningen en tuinen.

Participatie: Mooi dat de nota in 2023 het licht gaat zien. Borsele maken we immers samen! We hechten er wel waarde aan te zeggen dat het belangrijk is dat we goed afspreken wanneer, op wel niveau, wie welke rol heeft en hoe we participeren binnen onze dossiers en opgaven.

Sociaal domein: Iedereen doet mee in Borsele en als gemeente zijn wij het vangnet voor hen die niet mee kunnen komen. Hoopvol kijken wij, met vele anderen, naar de Rijksoverheid om te zien hoe zij haar rol gaat pakken op het gebied van de jeugdzorg.

Met het actieplan en het koersplan Sociaal Domein zijn goede stappen vooruit gezet. Wat het CDA betreft gaan we zo door.  

Wat ons betreft is regionale solidariteit van groot belang binnen het sociaal domein.

Een positieve noot willen wij hier ook plaatsen bij de effecten die uitgaan van alle preventieprogramma’s. Voorkomen is immers nog altijd beter dan genezen.

Onderwijs, Cultuur en Sport: Samenwerken van onderop is hier het devies en dat moet wat het CDA betreft ook zeker zo blijven. Wel is het dan jammer dat we als gemeente soms verrast worden door bepaalde ontwikkelingen.

Rekenkamer: Wat ons betreft kunnen we daar kort over zijn. De landelijke wetgever heeft nu bepaald welke eisen er gesteld worden. Laten we dit dan op regionaal niveau oppakken.

Financiën: Ambities kunnen ten koste gaan van betaalbaarheid. Dan kan je kiezen voor inkomstenverhoging maar wat ons betreft moet er dan ook gekeken worden naar de ambities. Bij de begroting komen we hier nog op terug.

Agendapunt 11 - Motie Vreemd aan de orde van de dag inzake Toekomstige Governance Jeugdzorg Zeeland - Margriet Koeleman
Dank u voorzitter,

  • Deze motie vervangt de eerder op 6 oktober ingediende motie.
  • De strekking van de motie is ongewijzigd, namelijk te signaleren dat de raad tijdig betrokken moet worden bij de heroverwegingen van de governance van de jeugdzorg. Daar zijn we het natuurlijk nog steeds mee eens. Het CDA vindt het belangrijk dat raden tijdig hun democratische rol kunnen spelen in dit proces. Steuntje in de rug voor de wethouder, dat is vanzelfsprekend.
  • Wij constateren dat in de nieuwe versie van de motie die vandaag voorligt de feitelijke situatie juist wordt weergegeven. Er is nog geen sprake van een voldongen feit, en het proces van de heroverweging van de jeugdzorg is niet zonder de raden gelopen zoals de eerdere motie suggereerde, want we staan pas aan het begin van het proces. De toonzettting is nu ook neutraal van aard want het wantrouwen dat uit de eerdere motie sprak is niet van toepassing. Daarmee zijn onze eerdere bezwaren weggenomen.
  • Wij willen wel opmerken dat het heroverwegen van de governance van de jeugdzorg een heel complex proces is. Daarbij is het van belang dat raden, bestuurscommissie, het OZO en andere betrokken partijen niet tegenover elkaar komen te staan, maar samen zich inspannen. Niet werken in een sfeer van wantrouwen maar samenwerken.  Om samen in Zeeland te komen tot een doelmatig en werkbaar systeem dat kwaliteit en continuïteit van de jeugdzorg kan waarborgen.  
  • Alles bij elkaar zien wij geen grote noodzaak voor deze motie, maar we zullen hem steunen.

KLIK HIER om te motie in te zien.

Agendapunt 12 - Over 1e en 2e begrotingswijziging 2023 GGD Zeeland - Margriet Koeleman
Tijdens de informatieavond op 21 september hebben we een  betoog gehoord van de Directeur van de GGD. Zij gaf een goede en zakelijke analyse van de stand van zaken en de perspectieven. Het is helder dat de GGD de afgelopen jaren te maken heeft gehad met bezuinigingen en met kunst en vliegwerk de organisatie draaiend heeft gehouden. Daar kwam de coronacrisis nog bovenop. En nog nieuwe taken erbij, denk aan Omgevingswet, hoewel de start daarvan met een half jaar is uitgesteld.

Om GGD toekomstbestendig te doen zijn is meer geld nodig. De GGD heeft dat niet, in het koffertje van Min Kaag (oude koffertje) zat het geld ook niet. We hebben als gemeente alle belang bij een goed functionerende GGD. Als dat met minder bureaucratie kan, we zijn het daarin eens met de SGP/CU, dat zou heel mooi zijn. Daarom ontkomen we er niet aan om de komende jaren extra geld ter beschikking te stellen aan de GGD. Daarbij is het natuurlijk de bedoeling dat dit extra geld wordt gebruikt voor extra personele inzet en niet ook voor andere zaken. Het CDA gaat akkoord met het voorstel.

Agendapunt 15 - Programmabegroting 2023 en de meerjarenraming 2024-2026 - Niels Kampstra ter vervanging van Peter van `t Westeinde
Voor ons ligt een begroting waar we eigenlijk best tevreden over kunnen zijn. Toch wil ik een aantal punten aanstippen.

We stevenen af op een ravijnjaar in 2026 omdat er nog veel onduidelijk is over de rijksbijdrage op dat moment. Als CDA Borsele willen we dit niet afwentelen op onze inwoners door de OZB te verhogen. Omdat er nog zoveel onduidelijk is zien wij liever een andere dekking en dat de OZB verhoging geschrapt wordt. Ons voorstel zou zijn om het eenmalig, voor 2026 te dekken uit onze reserves, want we weten allemaal, zodra de OZB verhoging erin staat, gaat deze maar lastig weer uit.
Ook lijkt het ons raadzaam om de kosten van de decentrale rekenkamer reeds op te nemen in de begroting. Het besluit is immers door de Eerste Kamer bekrachtigd, het betreft structurele kosten.

Over het Expat Center is al het nodige geschreven. In Borsele wachten we nog op het voorstel, dit voorstel zullen dat tzt op zijn inhoud beoordelen.

Voor wat het programma bestuur betreft zouden wij willen adviseren dat we eens kijken naar de invulling van inforaden. Wanneer we het van belang vinden dat onze inwoners mee kunnen praten lijkt het ons goed om hiervoor in bepaalde inforaden ook de mogelijkheid voor te bieden. Het betrekken van inwoners begint al vroeg, daarom goed dat we de democratie naar de basisscholen brengen.

Als we kijken naar het programma Verkeer en openbare ruimte wordt gesproken over de herinrichting van de Stenevate. Het is een gemiste kans dat hierbij het doortrekken van het vrijliggende fietspad niet genoemd wordt.

Verder zijn we zeer benieuwd naar de verdere uitwerking van de groenstructuurplannen. Niet in het minst op het financiële vlak, we verwachten daar zeker een aangepaste begroting voor af, zeker gelet op de eerdere toezegging van de wethouder in de raad van juli.

In het programma Lokale economie wordt er gesproken over het efficiënt gebruiken van gronden. Graag zouden wij daarbij ook zien dat deze zo snel als mogelijk ingezet worden voor woningbouw op onze dorpen.

Voor wat betreft de compensatie van het nucleaire dossier nemen we onze inwoners nu goed mee en we moeten ervoor zorgen dat dit we dit ook blijven doen. Complimenten voor het traject tot zover.

Er wordt gesproken over voldoende bedrijvenlocaties op De Bevelanden. Helaas hebben we door de jaren heen diverse bedrijven gezien die onze gemeente min of meer noodgedwongen moesten verlaten omdat ze niet verder konden groeien. Wij vragen daar aandacht voor.

Bij wonen en bouwen staat dat we in 2023 verder gaan met het uitdiepen van de locaties waar we nog gronden hebben die ingezet kunnen worden voor woningbouw en dan een behoefteonderzoek te doen. We missen hier ambitie. Geef hier gewoon aan dat we in 2023 keihard beginnen met bouwen. Dan verliezen we niet weer een jaar.

In het programma Leefbaarheid, Onderwijs, Cultuur en sport staat dat in het Integraal Huisvestings-plan van de basisscholen gekeken wordt naar de concentratie van de scholen. Dit is wat ons betreft  een ongelukkige woordkeuze omdat we hier dienen te kijken naar de concentratie van voorzieningen op de dorpen. Dit betekent niet dat we scholen gaan concentreren.

Bij het programma zorg maken wij graag de opmerking dat we met het koersplan en het actieplan goed op weg zijn. Waardering voor alle inspanningen op de activiteiten in het Actieplan Sociaal Domein en het Koersplan. En we begrijpen goed dat er ontwikkelingen buiten de invloedssfeer van de gemeente zijn die maken dat aframing van een deel van de bezuiniging onvermijdelijk is om de begroting realistisch te houden. Laten we hier de komende jaren met dezelfde intensiteit mee verder gaan. Goed is het ook dat er door middel van vroegsignalering gewerkt wordt aan het voorkomen van overlast in sommige buurten. Ook vragen wij ons af op welke manier er uitvoering gegeven gaat worden aan het Plan van aanpak verwarde personen.

In het programma milieu wordt de beschikbaarheid van zoet water aangestipt. Dit is zowel in de bebouwde kom als erbuiten van groot belang. Bij afval wordt de VANG-doelstelling aangehaald en hier willen we de pilot in Nieuwdorp toch nog even aanhalen. Hier is veel winst geboekt en het is mooi dat dit uitgerold wordt naar andere dorpen. Verder achten wij het van groot belang dat we onze burgers blijven ontzorgen bij de energietransitie.

Het opnieuw uitstellen van de Omgevingswet gaat zeker gevolgen hebben voor het programma Ruimtelijke ordening. Verder willen we hier nogmaals benadrukken dat we voor een grote opgave staan in de woningbouw. Snelheid is hier geboden.

Ook wordt de aanlanding van wind op zee genoemd, mooi hierbij is nu dat er langs de Quarlespolder een leiding door de dijk gespoten kan gaan worden. Hopelijk wordt hier ook rekening mee gehouden wanneer er nog een leiding bij komt.

Kortom, een begroting waar we best tevreden over kunnen zijn, waar wij heel graag de OZB verhoging voor 2026 zien verdwijnen, en verder met enkele aandachtspunten waarbij voor het CDA de nadruk ligt op bouwen, leefbaarheid in onze dorpen en omkijken naar elkaar in de breedste zin van het woord, zorgen voor een veilige omgevingen oog hebben voor elkaar, minder ik, meer wij!

Toelichting bij motie vreemd van de dag over vervuiling Westerschelde door PFAS - Margriet Koeleman
Recent hebben we in de pers kunnen lezen dat het bedrijf Lantis grondwater wil lozen in de Schelde, boven de toegestane norm. Lantis is een zelfstandige overheidsorganisatie die in opdracht van de Vlaamse overheid werkt aan een tunnel in de nieuwe randweg bij Antwerpen. De Vlaamse overheid heeft Nederland niet op de hoogte gesteld van een vergunningsaanvraag hiervoor. Dat terwijl naar aanleiding van de PFAS-affaire Nederland en Vlaanderen hebben afgesproken elkaar beter op de hoogte te stellen. Als er effecten bij buurlanden verwacht worden is dat bovendien verplicht op basis van internationale verdragen.

We willen voorkomen dat door aanpassing van de vergunning er verdere vervuiling van de Westerschelde plaatsvindt. In de gemeente Reimerswaal werd hier al eenzelfde motie over aangenomen. CDA Borsele wil ook graag vanuit onze gemeente aan de bel trekken. En we hopen dat ook andere Westerscheldegemeenten ons daarin volgen.

Daarom wil ik graag een motie vreemd aan de orde van de dag indienen, KLIK HIER om de motie in te zien. 

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.