Bou­wen aan ver­trou­wen

Op 4 juni 2024 heeft de gemeenteraad het raadsvoorstel bouwen aan vertrouwen aangenomen. De
raad heeft hiermee besloten om aan de slag te gaan met een aantal interventies: een
communicatiestrategie, meespraak bij oriëntatieavonden en een motiemarkt. Deze laatste is in de
uitwerking gewijzigd naar ideeënmarkt, daarom wordt deze term in het voorliggende stuk en de
bijlagen gehanteerd.
De afgelopen periode zijn 3 werkgroepen (bestaande uit raadsleden, ambtenaren en griffie) aan de
slag gegaan met de uitwerking van de interventies. Het proces is begeleid door de stuurgroep
bestaande uit raadsleden en de griffie. Op dinsdag 10 december is de raad tijdens een oriëntatie
geïnformeerd over de stand van zaken van de interventies en heeft de raad de gelegenheid gehad
om input te geven. In dit raadsvoorstel wordt een voorstel gedaan voor de uitvoering van de
interventies.
Gevraagd besluit
De raad wordt gevraagd te besluiten:
1. De communicatiestrategie gemeenteraad Zwijndrecht, zoals verwoord in bijlage 1, vast te
stellen.
2. De beschreven aanpak van de interventie meespraak bij oriëntatieavonden, zoals verwoord
in bijlage 2, vast te stellen.
3. De beschreven aanpak van de interventie ideeënmarkt, zoals verwoord in bijlage 3, vast te
stellen.
4. De interventies uit te voeren onder de naam: Zwijndrecht. Maken we samen.
Beoogd effect
Communicatiestrategie
Het doel van de communicatiestrategie is om de betrokkenheid van inwoners van Zwijndrecht bij de
lokale politiek – en hun vertrouwen hierin – te vergroten. Het werk van de gemeenteraad is
zichtbaar en het is duidelijk welke keuzes op welk moment worden gemaakt en hoe inwoners hierin
hun stem kunnen laten horen. De raad staat in verbinding met de inwoner.
Meespraak bij oriëntatieavonden
Het doel van meespraak bij oriëntatieavonden is dat inwoners, bij onderwerpen die zich ervoor
lenen, vroegtijdiger een mening kunnen geven over een onderwerp waar de raad in de toekomst
een besluit over neemt. Op deze manier kan de input daadwerkelijk worden meegewogen in de
uiteindelijke besluitvorming en zijn raadsleden beter op de hoogte van wat er leeft in de
samenleving en worden inwoners actiever betrokken bij het besluitvormingsproces.
Ideeënmarkt
De ideeënmarkt heeft als doel om de band tussen inwoners en de gemeenteraad te versterken door
direct en persoonlijk contact. Het geeft inwoners de kans om invloed uit te oefenen op het beleid en
versterkt de zichtbaarheid en het imago van de raad.
Argumenten
1. Communicatiestrategie
1.1 Met deze communicatiestrategie neemt de gemeenteraad een volgende stap in het
professionaliseren van de communicatie over de gemeenteraad. Het schept heldere kaders en zorgt
voor duidelijkheid over verantwoordelijkheden. Daarnaast versterkt de communicatiestrategie
transparantie wat bijdraagt aan het vergroten van het vertrouwen tussen de raad en inwoner.
1.2 De verwachting is dat de strategie bijdraagt aan het zichtbaar maken van de gemeenteraad en
haar leden. Voor inwoners wordt de drempel om contact op te nemen met de gemeenteraad lager
wanneer zij weten wie er in de raad zit en wat hun rol is. Dit draagt bij aan een directere verbinding
tussen inwoners en de raad, waardoor het bestuur dichter bij de inwoner komt te staan.
1.3 De verwachting is dat de strategie bijdraagt aan het helder en begrijpelijk uitleggen van
beleidskeuzes en besluitvormingsprocessen. Dit draagt bij aan transparantie en versterkt het
vertrouwen van inwoners in de gemeenteraad.
1.4 De strategie betrekt inwoners actiever bij processen door hen op de hoogte te houden van
inspraakmogelijkheden en participatietrajecten. Door duidelijk te communiceren over hoe en
wanneer inwoners kunnen meepraten, is de verwachting dat zij zich meer gehoord en gezien voelen.
Dit draagt bij aan breed gedragen besluiten en versterkt de samenwerking tussen inwoners en de
gemeenteraad.
2. Meespraak bij oriëntatieavonden
2.1. Op dit moment biedt het regelement van orde geen ruimte voor deelname van inwoners in de
oriëntatie. Dit voorstel voorziet in het faciliteren van de deelname van inwoners. Door inwoners
vroegtijdiger in het besluitvormingsproces te betrekken zijn zowel de raad, maar ook het college,
beter op de hoogte van wat er speelt in Zwijndrecht. De raad en het college krijgen een breder beeld
over een onderwerp.
2.2. De verwachting is dat er door meespraak bij oriëntatieavonden meer inwoners naar de
oriëntaties zullen komen. Inwoners krijgen namelijk ruimte en worden gehoord in een informele
setting.
2.3. Door het actief uitnodigen en betrekken van inwoners zal het besluitvormingsproces van de
raad worden verbeterd en de betrokkenheid van inwoners wordt vergroot. Waardoor een betere
invulling wordt gegeven aan de kaderstellende en volksvertegenwoordigende rol van de raad.
2.4. Door gebruik te maken van verschillende varianten van oriënteren, en deze helder te
formuleren, kunnen beeldvormende avonden flexibeler worden ingezet. Dit draagt bij aan het
effectief inzetten van het Zwijndrechtse vergadermodel.
Ideeënmarkt
3.1 De ideeënmarkt biedt inwoners een directe en laagdrempelige manier om hun ideeën en zorgen
te delen met de gemeenteraad. Dit vergroot de betrokkenheid en maakt het voor inwoners
makkelijker om actief bij te dragen aan het besluitvormingsproces van de gemeenteraad.
3.2 Tijdens de ideeënmarkt krijgt de gemeenteraad de kans om een breed scala aan perspectieven
en ideeën te verzamelen. Dit helpt om beter geïnformeerde besluiten te nemen.
3.3 De ideeënmarkt maakt het werk van de gemeenteraad zichtbaarder voor inwoners. Het biedt de
gelegenheid om op een open manier met elkaar in gesprek te gaan en geeft de raad de mogelijkheid
om te laten zien hoe zij reageren op de zorgen en ideeën van inwoners. Dit bevordert de
transparantie en het vertrouwen in de gemeenteraad.
Kanttekeningen
1. Communicatiestrategie
1.1 Het is belangrijk om te zorgen voor gerichte communicatie via verschillende media zodat
verschillende doelgroepen worden bereikt. Door de communicatie af te stemmen op de boodschap
en de doelgroep, vergroot je de kans dat een zo groot mogelijk aantal inwoners bereikt.
1.2 Hoewel het informeren van inwoners over inspraakmogelijkheden belangrijk is, bestaat het risico
dat niet iedereen de tijd, middelen of behoefte heeft om actief deel te nemen. Daardoor kan
betrokkenheid van bepaalde groepen beperkt blijven.
2. Meespraak bij oriëntatieavonden
2.1. Het is belangrijk dat er zowel richting inwoners, college, organisatie als raad vooraf helder wordt
gecommuniceerd over de rol die iedereen heeft tijdens de oriëntatie.
2.2. Het is belangrijk dat inwoners de juiste verwachtingen hebben bij de oriëntaties. Inwoners
moeten worden geïnformeerd over wat inspraak en meespraak inhoudt. Raadsleden kunnen de
input van inwoners afwegen en meenemen in de kaders die zij meegeven aan het college en de
besluiten die zij nemen.
3. Ideeënmarkt
3.1 Het is belangrijk om voorafgaand aan de ideeënmarkt transparant te communiceren over de
financiële situatie en de beperkingen die daarmee gepaard gaan. Door duidelijk te zijn over welke
doelen realistisch zijn en duidelijk te maken waarom bepaalde keuzes wel of niet mogelijk zijn,
worden de juiste verwachtingen gesteld en teleurstellingen zoveel mogelijk voorkomen.
3.2 De zichtbaarheid en het vertrouwen in de raad moet worden gewaarborgd door het verzorgen
van heldere en tijdige terugkoppeling hoe de ideeën van inwoners zijn verwerkt of meegenomen
worden in acties en besluitvorming.
Personele consequenties
De ambities uit dit raadsvoorstel kunnen worden gerealiseerd met de huidige omvang van de griffie.
Communicatie
Inwoners worden geïnformeerd over het genomen besluit en de interventies die worden uitgevoerd.
In de aanpak van de drie interventies staat omschreven hoe inwoners worden geïnformeerd.
Duurzaamheid
Niet van toepassing.
Vervolg
Eind 2025 volgt een evaluatie van de verschillende interventies en wordt de raad hierover
geïnformeerd middels een rapportage. Ook wordt er eind 2025 een gesprek met de raad
georganiseerd over de voortgang van de interventies.
Advies en draagvlak
De interventies zijn mede gebaseerd op de uitkomsten van de Quick Scan Lokale Democratie.
Vanuit de raad was er nauwe betrokkenheid bij de totstandkoming van dit raadsvoorstel. De
stuurgroep en drie werkgroepen hebben hieraan gewerkt.
Vanuit de werkgroep meespraak bij oriëntatie is overleg geweest met de ambtelijke organisatie en
de agendacommissie.
De input van de oriëntatie van 10 december 2024 met raads(commissie)leden is meegenomen in dit
raadsvoorstel.
Wat zijn de belangrijkste gerelateerde besluiten?
• Raadsbesluit ‘Plan van aanpak Bouwen aan Vertrouwen’ (2022-0195915) dd. 7 februari 2023
• Raadsbesluit ‘Bouwen aan Vertrouwen’ dd. 4 juni 2024
Financiële informatie
Voor het raadsproces rondom Bouwen aan Vertrouwen is in de begroting 2025 incidenteel € 30.000
beschikbaar voor begeleiding, scholing en bijeenkomsten van de gemeenteraad voor 2024, 2025 en
2026. Binnen dit budget kunnen de drie interventies worden uitgevoerd.