Groep 8 van voor de zomer werd al gauw de eerste klas van de middelbare school. Geen juffrouw en meester, maar mevrouw en meneer. Elk uur een ander lokaal, een andere docent. Op de fiets naar Denekamp of Oldenzaal. Voor de één in deze gemeenteraad langer geleden, dan voor de ander.
De perspectiefnota (voorbereiding op de begroting) vormde de Cito-toets van het college van burgemeester en wethouders. Met de hakken over de sloot. De ervaring leert ons ook dat de overenthousiaste groep 8’er een puber wordt. Niet altijd een vooruitgang, kunnen sommigen leden van de gemeenteraad vast beamen. Hoe zit dat met het college? Lezen wij in de begroting de ambities als: ‘’Iedereen had een onvoldoende, dus eigenlijk is mijn vijf een soort acht?’’ Wij nemen de proef op de som.
Eerst hand ophouden, dan pas plannen maken
Zoals het hoort begin je met wat er goed gaat. De CDA-fractie geeft complimenten aan het college en de ambtelijke organisatie voor het opstellen van de oplegger bij de begroting. De meerjarenbegroting is sluitend. CDA Dinkelland juicht dit toe, want gedegen financieel beleid is belangrijk. Toch adviseert de VNG om bewust tekorten te laten zien. En dat is uitzonderlijk, maar de ingreep van het kabinet in het gemeentefonds vanaf 2026 levert een uitzonderlijke financiële situatie op. Waarom houdt het college zich niet aan het advies van de VNG? CDA Dinkelland vindt dat we als gemeenten solidair moeten zijn. Nu geeft onze gemeente een signaal naar het Rijk dat er nog steeds op het gemeentefonds kan worden bezuinigd. De CDA-fractie is helder: bezuinigen op het gemeentefonds is onverstandig en zet colleges en raden voor het blok om te snijden, in bijvoorbeeld voorzieningen. Onacceptabel.
Voordat we de thema’s behandelen valt het CDA Dinkelland op dat dit college veel nieuw beleid toezegt, op het gebied van gezondheid, armoede, sport en buitengebied. De plannen hebben we nog niet gezien, maar er wordt wel veel geld gevraagd. Bijzondere werkwijze. De CDA-fractie accepteert deze werkwijze niet. Het ondermijnt de positie van de gemeenteraad als volksvertegenwoordiger, kadersteller en controleur. Daarom dient CDA Dinkelland, samen met alle partijen in de gemeenteraad, een amendement in om de uitvoering van het cultuurbeleid op pro memorie te zetten. Dat betekent dat we het geld pas beschikbaar stellen als de plannen er zijn. Een helder en raadsbreed signaal aan het college om dit in het vervolg niet meer te doen.
Inzet op buitengebied, woningbouw, bewonersinitiatieven en lokale lasten zo laag mogelijk
CDA Dinkelland heeft zich wederom ingezet op de thema's buitengebied, woningbouw, bewonersinitiatieven en de lokale lasten voor inwoners zo laag mogelijk houden. De eerste maanden van de brugklas zijn voorbij. Best een moeilijke leeftijd. De CDA-fractie verwacht een actieve inzet van het college. Een beetje puberen als college mag best, maar wel met respect voor ieders rollen, taken en verantwoordelijkheden. Puberteit, als je ouders vervelend beginnen te doen…
Hieronder vind je per onderwerp de inbreng van CDA Dinkelland bij de behandeling van de begroting voor 2024. Vragen, ideeën of opmerkingen? Laat het ons weten!
Buitengebied
CDA Dinkelland pleit al langer om serieus werk te maken van de toekomst van ons buitengebied, ook voor die brugklasser. Een balans tussen enerzijds een toekomstbestendige agrarische sector en bedrijvigheid in het buitengebied en anderzijds het borgen van een uniek landschap. Dat het niet opschiet, zien ook veel agrariërs en aanverwante bedrijvigheid, die alleen maar meer vragen dan antwoorden hebben. Ja, als gemeente participeren we in de gebiedsgerichte aanpak en zijn betrokken bij de interne intaketafel. Ook werken we aan een visie voor het buitengebied. Maar wat betekent dit concreet? Hoe worden inwoners en agrariërs betrokken? Wanneer kunnen we de visie verwachten? Het college laat hier weinig resultaten zien, terwijl er volgens de wethouder veel achter de schermen gebeurd. CDA Dinkelland blijft zich inzetten voor de vele boerengezinsbedrijven, aanverwante bedrijvigheid en inwoners in het buitengebied.
Gezondheid
Hoe lang blijft de gezondheidszorg, ook voor de brugklasser als hij later groot is, uitvoerbaar en betaalbaar? We lezen in de begroting mooie ontwikkelingen, zoals preventie binnen het sociaal domein, inzet van buurtsportcoaches, anders inzetten van het jeugd- en jongerenwerk en schoolmaatschappelijk werk. Ook het communiceren over verborgen armoede en samenwerking tussen organisaties voor vroegsignalering spreekt de CDA-fractie aan. Het college wil snel aan de slag, maar wanneer volgt het armoedebeleid waar wij ook over kunnen meepraten? Er wordt 500.000 euro voor de extra inzet op preventie binnen het sociaal domein gevraagd, maar het college concludeert zelf dat er plannen voor 440.000 euro zijn. Gemakshalve hebben we het niet over de overgebleven 60.000 euro. Het college geeft aan dat zij binnenkort met vier beleidsnota’s over gezondheid, sport, cultuur en armoedebeleid naar de raad komt. Het ondersteuningsnetwerk en preventieve aanbod is niet toereikend, stelt het college. Wat betekent dit? Op welke wijze wordt het preventiebudget van structureel een ton ingezet? Wederom een voorbeeld van eerst de hand ophouden, voordat de plannen überhaupt bekend zijn. Een puberaal trekje, zullen we maar zeggen.
Leefomgeving
Door de aarde uit te buiten, schuiven we de problemen door naar de brugklasser en diens kinderen. Daarmee is het klimaatprobleem een urgente sociale kwestie, waarmee het verantwoorde samenleven op het spel staat. Wat is duurzaam samenleven met het oog op de generaties na ons? Wat is verantwoorde welvaart? CDA Dinkelland dankt het college en de ambtelijke organisatie dat er in de begroting een update staat beschreven, over het plan van aanpak om de circulaire economie te bevorderen. Wij wachten de verdere uitwerking graag af. De CDA-fractie vindt ook de klimaatadaptatie van groot belang voor de toekomst. Op het huidige Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) houdt de gemeente 700.000 euro over. In het uitvoeringsprogramma staan een aantal knelpunten benoemd, die we niet terugvinden in de planningen. Voorbeeld is de Bromeliastraat in Denekamp, maar ook de Dorpsstraat in Lattrop en Oostwal in Ootmarsum. Hoe staat het daarmee? De wethouder gaf aan dat het niet allemaal op schema loopt en dat de Bromeliastraat in het kader van koppelkansen (dus naast riool, ook warmtenet en andere plannen) wordt meegenomen. Dit blijft de aandacht van CDA Dinkelland houden.
Woningbouw
De brugklasser woont nog bij z’n ouders. De bewoners van dat huis hebben elkaar nodig om het huis leefbaar te houden. Hoe zorgen wij als gemeenteraad en college voor een huis dat überhaupt kan worden gebouwd en in worden samengeleefd? Geen enkel onderwerp lijkt in deze gemeenteraad zo belangrijk als volkshuisvesting. Op 26 september heeft de wethouder namelijk toegezegd eind oktober met het volkshuisvestings-programma te komen. En u raadt het al: niets ontvangen. Het duurt ons echt te lang.
CDA Dinkelland wil met de andere fracties in gesprek over maatregelen om voor iedereen een passende woning te garanderen. Denk aan andere woonvormen, financieringsvormen, voorrang geven aan inwoners met een sociaal- of economische binding en huurkoop. Toch komt dat gesprek niet op gang, omdat er geen plan ligt. Om de wethouder vast te pinnen op een datum overwoog de CDA-fractie een motie in te dienen. Toch hebben we dat niet gedaan, omdat de boodschap duidelijk genoeg is.
Lokaal Dinkelland besloot een uitgebreide motie op te stellen, met uiteenlopende en niet-uitputtende voorbeelden. De CDA-fractie dient deze motie mede in omdat we het op de inhoud eens zijn, het onderwerp te belangrijk is en we hiermee het signaal afgeven, samen met twee coalitiepartijen, dat het té lang duurt en we ontevreden zijn. Dit proces wekt weinig vertrouwen. Dit college laat de realisatie van woningbouw achterblijven ten opzichte van de verwachtingen. De plannen die nu in ontwikkeling worden gebracht liggen al langer op de plank. Laat de wethouder, zoals toegezegd, met een concreet plan komen zodat we het debat over de ambitie en maatregelen kunnen voeren.
De wethouder zegt toe voor 1 januari 2024 het woningbouwprogramma per kern en het kader voor het volkshuisvestingsprogramma te presenteren. CDA Dinkelland zal daar de thema's, zoals voorrang aan inwoners met een sociaal- en/of econoimsche binding, huurkoop, alternatieve woonvormen en -financiering agenderen.
Samenleving
Ook de brugklasser wil meepraten over zijn of haar toekomst. Voor de CDA-fractie van groot belang, want zonder participatie en draagvlak creëer je geen succesvolle veranderingen. Ook de gemeente moet stappen zetten om participatiebeleid en inwonersparticipatie vorm te geven. Dat begint met het kennismaken met de burgemeester, het college en de gemeenteraad, hier in de raadszaal. Al twee jaar pleiten wij voor het opnieuw uitnodigen van de groepen 7 en 8. De CDA-fractie doet in het eerstvolgende presidium een voorstel om dit opnieuw te realiseren. Ook hebben we hier in de raadszaal concrete voorstellen ingediend, zoals het experimenteren met kernbudgetten. Dit staat niet in de begroting noch in het aanstaande participatiebeleid. Hoe voert het college het unaniem aangenomen amendement over de kernbudgetten uit en is het college bereid om binnenkort met een raadsbrief de raad te informeren? Het college zegt dit toe.
Om nog meer werk te maken van het uitdaagrecht en de mogelijkheid voor inwoners om kleine bewonersinitiatieven uit te voeren, stelt de CDA-fractie samen met BBD voor om het bedrag voor deze initiatieven structureel te verhogen met 30.000 euro. Daar spreekt vanuit de indienende fracties een ambitie uit en we hopen dat de wethouder deze ambitie overneemt en uitdraagt, naar alle inwoners van de gemeente. De fractie van Progressief Dinkelland stemt voor. De fracties van Lokaal Dinkelland en VVD Dinkelland stemmen tegen dit voorstel.
Lokale lasten
Hoe houden we onze gemeente ook betaalbaar voor de inwoners en alle gezinnen? CDA Dinkelland constateert dat dit college de lokale lasten behoorlijk laat oplopen. Voor een meerpersoonshuishouden met een eigen woning zelfs met 61 tot 75 euro. Volgens mij zijn we het als partijen met elkaar eens dat dit te hoog is, in het bijzonder in deze tijd met fikse inflatie. Daarom heeft CDA Dinkelland de drie aangekondigde amendementen niet ingediend, om eensgezind twee amendementen te steunen die de lasten behoorlijk omlaag brengen. We hebben overwogen om 2% meeropbrengsten OZB te schrappen via een amendement, maar die houdt de CDA-fractie aan vanwege de gevolgen van het ravijnjaar 2026. Volgend jaar kijken we opnieuw naar de haalbaarheid ervan, omdat het onze doelstelling is om de lasten voor de inwoner zo laag mogelijk te houden
Waar de lasten voor onze inwoners stijgen, stijgt deze voor de toerist niet. Toerisme is voor onze gemeente belangrijk, maar ook daar hoort bij dat we gezamenlijk de verantwoordelijkheid voor onze mooie gemeente dragen. Het college heeft ambities om het toerisme verder te promoten, maar vraagt daarvoor structurele dekking die inwoners moeten ophoesten. Wat de CDA-fractie betreft betalen de toeristen hieraan mee, via de toeristenbelasting. Over deze belasting zouden afspraken in Noordoost-Twente zijn gemaakt, waar Losser al een eigen pad heeft bewandeld. Geen sprake van samenwerking in Noordoost-Twente dus. De weg ligt daarom open voor ons amendement, maar is weggestemd door de andere fracties van Lokaal Dinkelland, VVD Dinkelland, Progressief Dinkelland en Burgerbelangen Dinkelland.