04 februari 2023

Visie Erfgoed - Cees de Heer

Op dinsdag 24 januari besprak de gemeenteraad een nieuwe visie op Erfgoed voor de gemeente Houten. Het was ook de eerste keer voor Cees de Heer om een bijdrage in de Raad te doen. Erfgoed gaat hem aan het hart. Dat kwam ook duidelijk naar voren in zijn eerste bijdrage, de zogenaamde 'Maidenspeech'. Lees hieronder de bijdrage van Cees en kijk zijn bijdrage terug via https://houten.notubiz.nl/vergadering/1034988

Voorzitter, leden van de raad, leden van het college, inwoners van de gemeente Houten, 

Voor een nieuwbouwgemeente dat Houten is, is cultureel-historisch erfgoed, extra belangrijk. Wie en wat waren hier voordat wij hier kwamen? En wie of wat zijn hier nog steeds? Cultureel erfgoed moet je herkennen – en daar zit het woord erkennen in – behouden en bekend maken. Veel van Houtens geschiedenis ligt veilig opgeborgen onder de grond. Voldoende is gelukkig ook zichtbaar, zoals boerderij De Steenen Poort in de wijk Tiellandt -De Poorten: mijn favoriete Houtense monument. Ik weet nog dat het midden in de weilanden stond. Het heeft de hockeyclub zien komen en ook weer zien gaan. Een markante herinnering aan de agrarische geschiedenis van Houten, robuust met de nodige butsen maar stralend. Een plek met paarden, veel paarden, ook die horen bij Houten. 

Gebouwen gaan leven en krijgen meer waardering, als er verhalen bij worden verteld. Daarom wil ik graag kort stil staan bij priester en kapelaan Marinus van Rooyen die 126 jaar geleden geboren werd op boerderij de Steenen Poort. 

Van Rooijen droeg zijn eerste Heilige Mis op in de kerk aan de Loerikseweg in Houten. Tijdens de Duitse bezetting was Van Rooyen kapelaan in ‘s- Heerenberg in Gelderland. Op 4 augustus 1941 werd hij opgepakt door de Duitsers, na verraden te zijn, omdat hij in zijn doen en laten uiting gaf van zijn afwijzing van het goddeloze nationaal – socialisme. Uiteindelijk belandde Marinus in de concentratiekampen Sachsenhausen en Dachau. In Dachau stierf hij door uitputting op 16 juni 1942, op 44-jarige leeftijd.En zo valt er nog veel meer te vertellen over de Steenen Poort en Tiellandt, zoals de roetkapmoord en het verdwenen kasteel Tiellandt dat nooit bestaan heeft.  

Wat overigens wel bestaan heeft is het verdwenen straatnaambord Wulfsedijk. Dat kunnen we zo weer ophangen. Goed idee college? 

Daar draait het denk ik om: niet alléén cultureel erfgoed behouden, maar óók bekend maken. Daarom ben ik blij dat de gemeente Houten zich herpakt met de Visie Cultureel Erfgoed. De basis wordt op orde gebracht, dat is hard nodig. Het Houtens Museum is een mooi vooruitzicht. De CDA-fractie herkent zich in de twee de verhaallijnen waarbij ook het landschap een plek krijgt. De nieuwbouwgemeente Houten is niet gebouwd op een opgespoten zandvlakte, maar in het unieke Krommerijnlandschap met rivieren, dijken, kastelen en boerderijen en kerken; koester dat! 

Een kritische noot tenslotte. In de RTG hebben wij aandacht gevraagd voor de leidraad duurzaamheid én de handreiking behoud en gebruik monumenten. Beide documenten horen bij het orde brengen van de basis. Ze zijn nodig als kader voor toetsing en advisering voor de commissie erfgoed en ruimtelijke kwaliteit, voor het behouden en gebruiken van onze monumenten als getuigen van de geschiedenis. Als monumenten niet kunnen worden bewoond en/of zinvol worden gebruikt, liggen verval en uiteindelijk sloop op de loer. De wethouder heeft in de RTG toegezegd dat beide documenten in de lijst van dingen die de komende tijd sowieso worden opgepakt, worden opgenomen. De handreiking behoud en gebruik lijkt echter te zijn vergeten. Dat kan niet de bedoeling zijn. Graag alsnog repareren. Aan het college vragen wij deze toezegging. En kunt u ook het bord Wulfsedijk weer ophangen? 

Dank voor uw aandacht, en nu aan de slag! 

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.