Tijd voor een Delft waar de samenleving weer centraal staat
Tekst CDA Delft Algemene Beschouwingen Commissie Algemeen 15 oktober 2020
Tijd voor een Delft waar de samenleving weer centraal staat
Voorzitter, college, collega-raadsleden en mensen die thuis meekijken via de webcast,
Een Delft dat wij door willen geven. De verkiezingsslogan van het CDA in 2018. En de basis voor het politiek handelen van onze fractie. Maar leven wij nu wel in het Delft dat wij door willen geven?
Voorzitter, u zult zich afvragen waarom ik een mondkapje draag (geen openbare ruimte hier thuis, maar ik had het bedacht toen we nog fysiek zouden vergaderen). Het staat vanavond symbool voor de pandemie van nog onbekende omvang waar ook Delft onder lijdt. De gevolgen zijn keihard voelbaar voor iedereen, zeker met de maatregelen die dinsdag door het kabinet weer zijn afgekondigd. Het mondkapje staat niet alleen voor de beperkingen maar ook voor de veerkracht en creativiteit van ondernemers, in dit geval Royal Delft, De Porceleyne Fles. Net als het college hebben ook wij ons afgevraagd hoe met deze realiteit om te gaan. In deze Algemene beschouwingen geeft het CDA een reflectie op de keuzes van het college en leggen wij onze keuzes voor.
Maar voordat ik hiermee ga beginnen, wil ik onze dank uitspreken richting de ambtelijke organisatie voor al het werk dat men in deze moeilijke omstandigheden doet. En natuurlijk ook voor deze begroting.
Voorzitter, we steunen het college om dit jaar geen sluitende begroting voor te leggen. We doen wel een beroep op het college om, door onder meer actief te lobbyen voor extra middelen van het Rijk, in het jaar 2022 wel weer een sluitende begroting voor te leggen.
Als gemeente gaan we over de woonlasten voor onze inwoners. Bij de kadernota heeft het CDA samen met andere partijen gesteld dat de afvalstoffenheffing naar beneden moet. In plaats daarvan gaat de afvalstoffenheffing fors omhoog. En dat terwijl de dienstverlening omlaag gaat. Want inwoners moeten gaan betalen voor het ophalen van grofvuil. Groene containers worden niet meer gereinigd. Het CDA vreest dat deze keuzes zullen leiden tot meer illegaal gedumpt afval. En dat de gemeente daardoor per saldo duurder uit is. Of gaat de wethouder dit handhaven? Het CDA hoort graag hoe.
Voorzitter, onze bijdrage valt uiteen in 3 thema’s die het CDA belangrijk vindt:
1. Zorg en wonen
2. Communicatie met de stad
3. Gemeenschapszin, verenigingsleven, sport en cultuur
1. Zorg en wonen
Het CDA kiest voor passende dienstverlening, waarbij altijd de Delftse inwoner centraal staat. Wij roepen het college op: werk mét mensen en niet over de hoofden van mensen heen. Het CDA kiest voor budget voor jonge mensen, voor mensen die zorg behoeven en voor armoedebestrijding. We kiezen dus in tegenstelling tot het college niet voor ‘ontvlechting’, ‘versterking’ en wat voor organisatietermen langskomen van Delft Support en Werkse! Met andere woorden: wij willen minimaal investeren in overhead en maximaal in de mensen waaraan deze organisaties dienstbaar behoren te zijn. Dat is échte zorg.
En over zorg gesproken: u kent onze motto: “Geen pillen, maar preventie”. En bij de Kadernota hebben wij dit aangevuld met het tweede motto, namelijk "Wat je water geeft zal groeien”. Wij zijn blij dat ook het college deze lijn voorstaat.
Mensen ervaren in het leven soms moeilijkheden. Vaak zijn dit “normale moeilijkheden” die vragen om een laagdrempelige, vriendelijke ondersteuning. Maar helaas wordt te vaak en te snel de hulp van specialisten ingeroepen. Dit maakt de zorg onnodig duur. Specialisten hebben de neiging om door de bril van problemen naar mensen te kijken. Zo ondermijnen ze de eigen kracht van deze mensen. Helaas zien wij dat Delft Support inmiddels zeker zo duur en zo specialistisch lijkt te zijn geworden als de partners uit de regio. Het CDA wil specialistische hulp zo laat mogelijk in de keten organiseren en vooral niet in de laagdrempelige lokale hulp. Lokaal willen we werken met generalisten die zich ten dienste stellen van de hulpvragers om samen met hen het gewone leven te herstellen. Hiermee houden we de hulp voor mensen die deze echt nodig hebben toegankelijk.
Ook goed wonen is een cruciaal onderdeel van gezond leven. Goed wonen gaat eenzaamheid tegen. Preventie dus! Innovatieve woonvormen met inzet van technische innovaties horen hierbij. Wij vinden Delft als kennisstad bij uitstek geschikt om livinglabs te starten om het wonen van de toekomst uit te proberen. En ook nu zeggen we het nog een keer voorzitter: koop het voormalig verzorgingshuis Monica op en maak hiervan, samen met de TU Delft, het mooiste experiment voor toekomstig wonen van ouderen, jongeren en mensen met een beperking. Het wordt écht tijd om dergelijke initiatieven te nemen.
Het CDA wil een passende dienstverlening waarbij de Delftse inwoner centraal blijft staan. Juist ook als de financiële situatie van de gemeente zich minder rooskleurig ontwikkelt, is dit essentieel. Dan willen wij, anders dan het college voorstaat, niet bezuinigen op dienstverlening en zorg voor burgers. In deze tijd van Corona willen wij een gerichte en integrale aanpak van Werkse! en partners om (jeugd)werkloosheid tegen te gaan. Wij verwachten dat Werkse! wel met een budget neutrale aanpak komt en niet, zoals helaas vaak is gebeurd, om extra budget vragen voor de uitvoering van haar kerntaak.
Maar niet iedereen is in staat betaald werk te verrichten. Een andere zinvolle dagbesteding is ook prima. Daar is Werkse! niet persé voor nodig. Ook kerken en maatschappelijke organisaties kunnen hierin een hele passende rol vervullen.
Kortom voorzitter, we ontkomen er niet aan om de broekriem aan te halen. Ook in het zorgdomein. Maar daarin wil het CDA dat het college start met snijden in de topstructuren en in eigen vlees voordat de voorzieningen aan de Delftenaar worden afgeschaald. Immers, samenwerking tussen instituties is geen doel op zich, maar moet veel duidelijker ten dienste van de Delftse burger staan.
2. Communicatie met de stad
Voorzitter, lokale democratie is belangrijk. Dit mag inzet, geld en tijd kosten. Het CDA is dan ook blij dat onze motie over onderzoeksjournalistiek voor het zomerreces is aangenomen. Maar we zijn er nog niet. Bij de start van het nieuwe politieke jaar hebben we samen gesproken over het nieuwe vergadermodel. Hiermee proberen we inwoners en ondernemers actief te betrekken bij het politieke besluitvormingsproces. Dit vraagt van ons als gemeentebestuur blijvende serieuze inzet en omarming. Goede, betrokken en consistente communicatie met onze inwoners is belangrijk. In de afgelopen periode hebben we meermaals gezien dat dit niet goed is gegaan. De parkeertransitie is daar een voorbeeld van. Zeker in de huidige beperkende situatie van Corona -maar uiteraard ook daarbuiten- wil het CDA dat inwoners actief worden betrokken in belangrijke trajecten, ook waar het gaat om inspraak en kunnen inspreken. Het CDA roept het college op om hier écht werk van te maken.
3. Gemeenschapszin, verenigingsleven, sport en cultuur
Voorzitter, verenigingen met hun vrijwilligers versterken de gemeenschapszin. Het CDA is blij dat er in de begroting gesproken wordt over verenigingsondersteuners. Wat nog beter was geweest, is wanneer zij niet alleen voor sportverenigingen ingezet zouden kunnen worden, maar ook voor andere gemeenschapszin versterkende clubs uit het maatschappelijk middenveld zoals muziekverenigingen, toneelgezelschappen en kleinkunstverenigingen.
Een mooi voorbeeld hoe het kan is de Koninklijke Harmoniekapel Delft. Deze geeft jaarlijks samen met de VAK in OPEN les aan kinderen over muziekinstrumenten. Een mooie samenwerking met toenadering van 2 kanten. Ondersteuning en coördinatie door verenigingsondersteuners zal enorm bijdragen om meer van dit soort initiatieven op te zetten en sociale cohesie te verhogen. Wij zien graag dat de gemeente hierin een actieve rol speelt door de verenigingsondersteuners als combinatiefunctie in te zetten: vóór sport- en muziek/cultuurclubs.
Het CDA vindt het verenigingsleven een broedplaats voor talentontwikkeling en gemeenschapszin. Bovendien dragen ze fors bij aan door de politiek gestelde doelen van de gemeente. Het kan niet zo zijn dat Delft €36 miljoen aan Prinsenhof geeft en nul euro aan verenigingen. Wij roepen het college daarom op om te investeren in verenigingen; een klein extraatje kan verenigingen -zeker in deze onzekere tijd- overeind houden. Deze impuls kan eenmalig uit de Enecogelden of uit Fonds 2040 worden gefinancierd. Op deze manier sluiten we naadloos aan bij de inzet van het college om te investeren in kwalitatieve verrijking en verbetering van de woon-, werk- en leefomgeving.
Voorzitter ik sluit af. De kracht in onze samenleving is ongekend, de kracht van mensen samen is ongekend. Dat zien we extra uitvergroot tijdens de Coronacrisis. Ik verwijs maar weer naar het mondkapje. Mensen maken de samenleving en daarmee onze stad. Het is tijd voor een Delft waar niet de gemeente, maar de samenleving weer centraal staat. Alleen als samen - leving zijn we in staat om antwoorden te vinden op de grote problemen waar we momenteel mee kampen. Laten we beginnen om nóg meer naar elkaar om te zien, voor elkaar te zorgen en te werken aan inclusie. Die samenleving, voorzitter, wil het CDA wel graag doorgeven aan de volgende generatie.
We wensen het college Gods zegen en wijsheid toe.