Algemene Beschouwingen
Tijdens de raadsvergadering van 227 en 28 juni over de Perspectievennota 2020-2023 heeft Sandra Wolvenkamp de volgende Algemene Beschouwingen uitgesproken:
“Vaak ben je te bang”, een uitspraak die door het hele land, in veel verschillende dialecten, bekend is. Regelmatig ben je te voorzichtig waardoor je niet het optimale resultaat bereikt. Het college heeft in deze PPN een voorstel neergelegd om op veel terreinen maatregelen te treffen. Een dappere keuze, want het gaat veelal niet om populaire maatregelen. Met het uitvoeren van het interventieplan wordt geprobeerd het sociale domein op orde te brengen. Er worden verschillende maatregelen voorgesteld voor de overige domeinen om Meppel aantrekkelijk te kunnen houden als woon- en werkgemeente. En er wordt onder meer een verhoging van de OZB voorgesteld om onze financiële positie te verbeteren. Deze aanpak langs de eerder aangekondigde drie pijlers is nodig om voor Meppel het optimale resultaat te bereiken. We vinden het goed dat dit college niet te bang is geweest om dit voorstel aan ons voor te leggen. Maar ondanks dat we dit goed vinden, hebben we als CDA-fractie -natuurlijk- wel geworsteld met deze PPN.
Als we inzoomen op de uitvoering van het interventieplan in het sociaal domein, zijn we blij te lezen dat er heel bewust gezocht wordt naar innovatieve mogelijkheden om de uitdagingen in het sociaal domein op te pakken. Wel blijft steeds de vraag of er naast de bezuinigingen nog wel genoeg ruimte overblijft voor organisaties om te transformeren. Dat transformeren is hard nodig, want vaak lijkt nog sprake te zijn van een oude manier van denken en werken. Of het nu gaat om welzijnswerk of arbeidsparticipatie, er wordt veel gesproken over de organisaties die zich hiervoor inzetten in plaats van over de doelgroep. Hoe krijgen we organisaties zo ver dat er gekeken wordt naar de beste inzet voor de mensen om wie het gaat? En datzelfde geldt voor de organisatie binnen dit huis: hoe krijgen we meer verbinding tussen de verschillende domeinen? Als we echt willen ontschotten, moeten we niet bang zijn voor nieuwe initiatieven, maar moeten de gemeente en bestaande organisaties juist zoeken naar een gezamenlijke aanpak waarmee het beste resultaat wordt bereikt voor de doelgroep.
Specifiek waar het gaat om arbeidsparticipatie, vinden wij het belangrijk na de zomer een breed gesprek te voeren, waarbij Reestmond een middel is om doelen te bereiken. De presentatie in de PPN van onze gemeentelijke bijdrage aan deze GR roept bij ons vragen op, die in de technische ronde nog niet helemaal beantwoord zijn. Er wordt namelijk aangegeven dat de rijksbijdrage geen rol speelt in de berekeningen in de PPN. Wij zouden juist graag zien dat de loonkosten van de mensen binnen Reestmond worden “weggestreept” tegen de ontvangen rijksbijdrage. Op die manier kan volgens ons op een veel zuiverder manier gekeken worden naar de toegevoegde waarde die deze mensen leveren en de kosten die Reestmond met zich meebrengt. Graag ontvangen we hier een reactie op van het college.
Om een goede afweging te kunnen maken ten aanzien van het instemmen met de voorgestelde maatregelen, is voor ons van belang wat de maatschappelijke effecten hiervan zijn. Zo kunnen wij ons vinden in de keuze om te stoppen met de stadsbus omdat het niet zo kan zijn dat zoveel geld vanuit het WMO-budget wordt besteed aan een onrendabele vervoersvoorziening. Maar dat neemt niet weg dat mensen vervoerd moeten worden. We vinden het daarom wel belangrijk dat -ondanks het opheffen van de stadsbus- deze vervoersdienst wel geëvalueerd gaat worden en dat de uitkomsten worden meegenomen in de zoektocht naar slimme oplossingen voor openbaar vervoer en WMO-vervoer, waartoe wij bij de begroting 2019 met een motie hebben opgeroepen. Kan het college dit toezeggen?
Ook bij de voorgestelde maatregelen voor de overige domeinen zijn vanzelfsprekend de maatschappelijke effecten relevant. Maar ook bij deze maatregelen is het goed om niet te bang te zijn. Als moeder van een paar jonge kinderen merk ik dagelijks dat ontwikkelen en leren vaak samen gaat met een beetje angst en pijn. Natuurlijk probeer ik mijn kinderen te behoeden voor te spannende of gevaarlijke situaties, maar aan een schram of buil is vaak niet te ontkomen. Ik zie dat ze hier creatief van worden en leren zoeken naar oplossingen om te zorgen dat ze zich niet zeer doen. Daar worden ze groot van. Ook de voorgestelde korting van 5% op subsidies zal pijn doen, maar kan instellingen ook prikkelen om met creativiteit te zoeken naar andere geldstromen of mogelijkheden om met minder middelen toch goede dingen te doen.
Het is natuurlijk wel belangrijk dat zorgvuldig wordt omgaan met hetgeen we hebben opgebouwd in Meppel. Zo zijn we benieuwd of het college bereid is te kijken naar de mogelijkheden om bijvoorbeeld sportverenigingen te ontzien met het OZB-tarief, zodat zij niet dubbel de lasten van deze PPN dragen: enerzijds door verlaging van de subsidie en anderzijds door verhoging van de OZB.
En waar gesproken wordt over een extra korting op subsidies, vinden we ook de suggestie van prestatie-afhankelijke subsidies een hele mooie. Zo gaf de voorzitter van DOS46 ons aan te willen werken aan zaken als een gezonde kantine en de mogelijkheid voor sporten door ouderen. Zaken die heel goed passen bij de doelen van onze gemeente. Dan moet je niet gaan korten op subsidies, maar juist de subsidies proberen te gebruiken om deze en andere verenigingen te belonen voor goede prestaties die bijdragen aan de doelen van onze gemeente. Daarmee toont de gemeente bovendien waardering voor de zeer waardevolle inzet van de vele vrijwilligers die zich bij deze verenigingen inzetten. Kan het college toezeggen de denkkracht van subsidie-ontvangende organisaties te willen benutten en op een innovatieve manier te zullen kijken naar de korting op subsidies? Wij zouden graag zien dat het college op dit gebied ook durft te experimenteren! Daar dienen we dan ook een motie voor in.
Een ander onderwerp waarbij we graag willen zien dat het college stappen gaat zetten, is de energietransitie. De inzet hierop komt maar heel beperkt aan de orde in deze PPN. In meerdere wijken zien wij dat inwoners actief hiermee aan de slag zijn, dus de gemeente moet nu ook durven doorpakken. Het stimuleren van ontwikkelingen -zoals werken met een postcoderoos- heeft ook een belangrijk maatschappelijk effect. College, durf ook hier te proberen en dingen in gang te zetten. We gaan ervan uit dat het college in het uitvoeringsplan energietransitie ook rekening zal houden met de wens van raad om de mogelijkheid te bieden kleinschalige initiatieven te ondersteunen. Omdat er geen blauwdruk bestaat voor deze ontwikkelingen, is het goed te realiseren dat leren een onderdeel is van het proces.
Dan de school in NvL. De kapitaallasten voor deze school zijn uit de ppn gehaald en bij het ihp moet een afweging worden gemaakt. Op zich begrijpen we dit, maar gezien de financiële vraagstukken die we bij dat ihp verwachten, vinden we het wel essentieel om het ihp te hebben vóór de begroting. Graag een reactie van het college hierop.
Verder benoemen we nog graag de verzelfstandiging van Ogterop. Hier wordt al lang over gesproken en wij menen dat het college niet te bang moet zijn om dit door te zetten. We kijken dan ook uit naar de uitwerking van scenario’s die we komend jaar zullen ontvangen.
We staan ook nog graag stil bij de vorm en indeling van onze programma-begroting. In een PPN waarin bezuinigingen en lastenverhogingen staan, begrijpen wij de terughoudendheid om kosten te maken voor een andere vorm en indeling van de gemeentelijke begroting. Tegelijkertijd hebben we niet voor niets in een motie opgeroepen om ons een voorstel hiervoor voor te leggen. [aanvullen afhankelijk van input college]
Ten slotte de voorgestelde verhoging van de OZB en meer kostendekkend maken van leges. Dit zijn geen populaire maatregelen, maar wel maatregelen die wij kunnen onderschrijven. Zeker nu het economisch wat beter gaat, kan het verhogen van de OZB tot onbegrip leiden. Maar gezien de financiële positie van onze gemeente is het juíst nu het economisch wat beter gaat in onze ogen wel verstandig om deze verhoging door te voeren. Om het dichter bij huis te houden: natuurlijk is bijna niemand blij als het dak lek is en vervangen moet worden. Voor de meeste mensen is dit geen leuke klus. Maar we doen dat allemaal wel liever in de zomer dan in de winter. Door het verhogen van de OZB kan een noodzakelijke verbetering van onze financiële positie gerealiseerd worden om zodoende ook in staat te blijven de vele waardevolle voorzieningen in Meppel in stand te kunnen houden. Wij zijn, net zoals vele inwoners, trots op Meppel en we zijn ons erg bewust van de regiofunctie die we hebben. Hier profiteren we zelf ook van, maar natuurlijk kost dit ook wat.Een alternatief zou natuurlijk zijn om het voorzieningenniveau af te bouwen, maar dat willen we ook niet.
Kortom: wij begrijpen dat de keuzes in deze PPN niet voor iedereen gemakkelijk zijn, maar wij zijn niet bang om hiermee in te stemmen. We hebben er vertrouwen in dat we in Meppel prima in staat zijn om verdere vooruitgang te boeken in het sociaal domein, een prettige gemeente te blijven om te wonen en te werken, en samen met de vele vrijwilligers het voorzieningenniveau in stand kunnen houden.