Het concept van kiezen - Algemene beschouwingen CDA Apeldoorn

Alinda Fredriks over de voorjaarsnota:

Voorzitter, kiezen is altijd moeilijk. Want kiezen voor het één, is ook niet kiezen voor het ander.

Je wint waarvoor je kiest, maar verliest wat je achterlaat. Juist daarom is kiezen een bijzondere afweging.

De ambitie die de voorjaarsnota uitstraalt is aanstekelijk, maar het laat ook pijnlijk zien dat juist het kiezen om dingen niet te doen, volledig ontbreekt.

In de afgelopen maanden vond het college, het CDA Apeldoorn, regelmatig aan haar zijde. We delen uw enthousiasme voor de ontwikkelingen in de BSK-zone, ‘stadmaken in de binnenstad’ en verder bouwen aan onze dorpen. Ook het ‘aanvalsplan armoede’, ‘het actieplan preventie en gezondheid’ en ‘de energie van Apeldoorn’ geven ons vertrouwen in de toekomst. Maar wel met een pittige kanttekening; steeds vaker merken wij op dat er niet genoeg rekening gehouden wordt met de kader stellende rol van de raad.

Ook uit deze voorjaarsnota blijkt dat dit college, de kaderstellende rol van de gemeenteraad, een lastig aspect vindt bij het maken van keuzes. U vraagt ons immers om in te stemmen met omzetten van de BROA, bestemmingsreserve ontwikkeling Apeldoorn, naar het AOF, Apeldoorn ontwikkelt fonds, zonder dat u ons de spelregels of uitgangspunten meegeeft. Ruim een maand geleden stelde deze raad de ‘kadernota reserves en voorzieningen’ vast. Hierin beargumenteerde het college dat bij aanscherping van de spelregels voor de BROA er duidelijkere doelen en kaders vastgesteld wordt. Zo kan de raad beter haar controlerende taak uitvoeren. In deze voorjaarsnota geeft u aan te willen investeren in de volle breedte en vraagt u ruimte om te manoeuvreren. Wij stelden hier een technische vraag over en uw antwoord was ‘omslag in denken, gaat vaak in stappen’

Voorzitter; hiervan was ik even stil. Vooral omdat in dezelfde beantwoording de AOF gelinkt wordt aan het ontwikkelfonds voorgesteld in het coalitieakkoord. Ik moest het even terugzoeken, maar in april 2022 werd het coalitieakkoord gepresenteerd. De kadernota kwam ruim een jaar later. Wellicht ben ik niet in staat om deze ‘omslag in denken’ te maken, maar ik stel vast: de AOF had in de kadernota moeten zitten. Dan had deze raad de keuze kunnen maken met kennis van de spelregels en uitgangspunten.

Ik blijf bij het thema maken van keuzes. Het CDA Apeldoorn kiest voor het eerst afmaken van oude ambities, voordat de plannen van nieuwe ambities gemaakt worden. Laten we beloftes uit het verleden inlossen. Daarom kiezen wij voor de bouw van een nieuwe turnhal, het realiseren van de huisvesting voor de Apeldoorns roeivereniging. Dit eerst en dan pas kijken of er budget is voor het realiseren van een accommodatie voor de Beach sport. 

De recente meicirculaire van de rijksoverheid en de vele berichten over landelijke bezuinigingen, maken dat deze raad en dit college niet achterover kunnen leunen. Ook hier moeten we gaan kiezen. In de voorjaarsnota stelt het college ‘met het totaal aan voorstellen lopen we tegen de grens van onze financiële mogelijkheden aan’ Helaas geeft het grote aantal PM-posten ons nu niet de juiste handvatten om te kunnen bepalen welke keuze wel of niet verstandig is.

Ook noemt u de ‘mid term review’ Waarin u, eerst met de directieraad de opzet bepaald en daarna bij de raad terugkomt. Gelet op de zorgelijke financiële situatie vanaf 2026, steunen wij het voorstel om te prioriteren en keuzes te maken. Maar dan wel met deze gemeenteraad in de lead; middels een motie willen wij kaders mee geen voor een review, waarbij we een duidelijk plan voor keuzes, scenario’s en financiële doorkijk belangrijk vinden.

Vanuit het CDA Apeldoorn, willen wij graag met deze raad en dit college, zoveel mogelijk ambities waarmaken. Het uitgangspunt voor ons daarbij is Apeldoorn op de lange termijn financieel gezond houden.

Dat maakt dat wij voor een lastige keuze staan. Er ligt voor, een voorjaarsnota, vol onduidelijkheden; financieel, maar ook qua kaders. Dat maakt, voorzitter, dat wij op dit moment nog geen ja of nee kunnen zeggen tegen de voorjaarsnota. We dagen het college graag uit om ons te overtuigen om tot een "ja" te kunnen komen.

In de komende fractievergadering op maandag  3 juli zullen we ons beraden op het definitieve standpunt. Niet alleen ten opzichte van de voorjaarsnota zelf, maar ook de vele moties en amendementen. Ook zelf zullen wij een motie indienen over de door het college benoemde 'mid term review'.