“Iedereen telt”

Er zijn drie goede redenen om je stem aan het CDA te geven:
1. Midden in de samenleving
Het CDA is een brede partij met leden in alle delen van de maatschappij zoals landbouwers, ondernemers, zorgmedewerkers, politieagenten, leraren en vrijwilligers. Zij kennen ons en wij kennen hen.
2. De waarde van traditie
Het CDA is een partij met een degelijke Christen Democratische geschiedenis. Wij laten ons niet leiden door de waan van de dag, maar door de waarde van de mens en de maatschappij.
3. Oog voor de toekomst
Het CDA Lochem wil ook ons stukje van de wereld duurzaam doorgeven aan de generaties na ons. Veranderingen in de agrarische wereld en de energietransitie kunnen alleen slagen in samenwerking.

Het CDA baseert zich sinds haar ontstaan op vier kernwaarden:

  • Solidariteit
  • Publieke gerechtigheid
  • Rentmeesterschap
  • Gespreide verantwoordelijkheid

Dat zijn voor het CDA Lochem geen woorden alleen.

Solidariteit betekent voor ons ‘Zorg voor elkaar’. Heeft iemand hulp nodig, dan zal die er wat ons betreft zijn. Dat kan de overheid zelf zijn, maar de overheid moet vooral ‘de helpers helpen’. Want ‘Iedereen telt!’.
Publieke gerechtigheid is voor ons ‘Een sterke samenleving’ waar iedereen kansen krijgt en die veilig is. Veiligheid creëren we samen, en als het nodig is handhaaft de overheid op een rechtvaardige manier.
Rentmeesterschap betekent dat we zorgen voor ‘Een eerlijke en duurzame economie’.
We zorgen voor boer en bedrijven, voor natuur en cultuur. Agrarische ondernemers zorgen voor lekker, verantwoord en veilig voedsel maar hebben ook een belangrijke rol in de zorg voor het landschap, dat stimuleren we. We kunnen niet doorgaan met het gebruik van fossiele brandstoffen. We zorgen dat de volgende generatie in alle opzichten vooruit kan. ‘Iedereen telt!’ zeker ook de kinderen die nu geboren worden.
Gespreide verantwoordelijkheid betekent dat mensen centraal staan. De overheid moet dienstbaar zijn aan mens en samenleving. Dat betekent dat mensen het vertrouwen krijgen dat ze doen wat ze kunnen doen. ‘Iedereen telt!’ betekent ook ‘vertrouwen in elkaar’.

Het CDA denkt niet alleen in de periode 2022 – 2026. Wij zien de toekomst in een breder perspectief. Wat we vandaag doen is belangrijk voor de toekomst van onze (klein)kinderen. Daarom wil het CDA dat jonge mensen in onze gemeente met plezier kunnen wonen en met voldoening kunnen werken. Behalve woningen (!) hoeft er niet zoveel ‘meer’ in de gemeente, maar er kan nog wel heel veel ‘beter’, ook door de overheid.

Het CDA Lochem is klaar voor een nieuwe raadsperiode. We gaan met veel enthousiasme aan de slag om ook de nieuwe doelen te verwezenlijken. Met uw stem voor het CDA maken we het verschil tijdens de komende verkiezingen. Samen bereiken we meer!

CDA Lochem

Zorg voor elkaar

We hebben elkaar nodig, dat is in de afgelopen maanden meer dan ooit gebleken. Dat ieder mens telt betekent voor ons dat we inzetten op een samenleving waarin vertrouwen in elkaar belangrijker is dan een ‘ieder voor zichzelf’ maatschappij. Het wordt steeds duidelijker dat we moeten inzetten op preventie. Dat betekent aandacht voor een gezonde leefstijl, voeding, voldoende beweging en een stimulerende sociale omgeving.

1.1. Zorg in de buurt
Het CDA wil dat de korte lijnen in het welzijnswerk goed benut worden. Mooi voorbeeld is de buurtcoach in Harfsen die regelmatig van zich laat horen. 
•    ‘In de buurt’ betekent dat ‘de gemeente’ als organisatie zich ook onderdeel voelt van de samenleving. De drempel naar ‘de gemeente’ moet laag zijn. De toegang moet zeker niet alleen digitaal zijn, maar zeker ook gewoon van mens tot mens.
•    ‘In de buurt’ betekent dat het CDA zich inzet voor een volwaardig ziekenhuis in Zutphen. Het betekent dat de aanrijtijden van de hulpdiensten aan de wettelijke vereisten voldoen.  
•    ‘In de buurt’ is voor het CDA ook dat het zorgpersoneel uit de buurt kan komen. Zorgpersoneel krijgt voorrang voor woonruimte in de buurt van de werkplak. 
•    In bestande gebouwen en door bestaande organisaties zou structureel aandacht gegeven kunnen worden aan het probleem van de eenzaamheid. Met laagdrempelige en eenvoudige activiteiten kunnen mensen met elkaar in contact komen. Richt bijvoorbeeld een ‘stamtafel’ in met kranten en koffie.

1.2. Steun voor wie een ander helpt
Mantelzorgen kan een zware taak zijn. Het CDA wil dat mantelzorgers ontlast worden door vervangende zorg en dagopvang. Vervoer tussen huis en dagopvang moet goed geregeld zijn. Soms zijn er jonge mensen die al veel zorg geven aan huisgenoten. Voor hen moeten er extra mogelijkheden van vervangende zorg zijn. De gemeente organiseert in overleg met de mantelzorgers zelf een ondersteuningsnetwerk. 
1.3. We beschermen wat ons dierbaar is
1.3.1 Kinderen hebben recht op een veilige plek om groot te worden. Daarom willen we goede aandacht voor gezinnen, ongeacht de samenstelling van zo’n gezin. Waar kinderen in de knel komen moeten de problemen opgelost worden door 1 regisseur voor het gezin.
1.3.2 ’t Baken heeft een centrale rol in het welzijn en de hulpverlening in onze gemeente. Het is daarom van het grootste belang dat deze organisatie optimaal functioneert. 
’t Baken moet vooral laagdrempelig zijn, en ook heel goede relaties onderhouden met de buurtcoaches, de dorpsraden, bedrijfsleven en organisaties die problemen kunnen signaleren zoals scholen en sportcoaches. Medewerkers van ’t Baken moeten mensen ‘kennen en gekend worden.’
1.3.3 Maatschappelijke vrijwilligersorganisaties worden door de gemeente gefaciliteerd. Dat kan door vrijwilligerswerk te stimuleren, werkruimte aan te bieden, en mogelijk door administratieve en organisatorische en zo nodig financiële ondersteuning.
1.3.4 De zorgcoördinator zorgt voor korte lijnen en een adequate werkorganisatie.
1.3.5 Eenzaamheid wordt door de inwoners van Lochem als een van de belangrijkste thema’s gezien (Lochem spreekt maart 2019). Het CDA wil dat er jaarlijks een terugkerende themadag komt waarin dit probleem de aandacht krijgt en er aan oplossingen gewerkt wordt. De netwerkcoaches kunnen dit opzetten. 

1.4. Jeugdzorg
De jeugdzorg moet bereikbaar en betaalbaar zijn. Dat is een enorm spanningsveld. Hogere overheden moeten hier weer meer verantwoordelijkheid in nemen, in ieder geval in financiële zin. Het geld dat van het Rijk hiervoor naar gemeenten komt moet voor de jeugdzorg gebruikt worden.
1.4.1 Het is van groot belang dat de jeugdzorg
ook in beleid ‘bij de tijd blijft’. In het zorgbeleid zijn voortdurend nieuwe inzichten. Een goed voorbeeld daarvan is dat het in de problematiek met een jongere niet altijd hoeft te gaan om een probleem, met vervolgens een psychiatrische diagnose (bv. ADHD) en dan een individuele therapie. Een probleem van een jongere hoeft geen psychiatrisch probleem te zijn, maar kan ook oorsprong vinden in de leefwereld, de school, de opleiding, het gezin, de buurt. 
1.4.2 Levensgebeurtenissen zoals overlijden of echtscheiding kunnen het begin zijn van een reeks problemen. Een ‘vechtscheiding’ kan in rustig vaarwater komen door een ‘scheidingsloket’. Mensen die hier aankloppen krijgen advies van een financieel adviseur, een jeugdarts en een psycholoog. De ervaring leert dat zo veel ellende – vooral voor kinderen – voorkomen kan worden. (zie ook 1.12)

1.5. WMO
Als het gaat om ‘Maatschappelijke Ondersteuning’ betekent dat voor het CDA ook dat ieders verhaal telt. Want goede ondersteuning betekent eerst goed luisteren. Ieder verhaal telt omdat ieders hulpvraag om maatschappelijk mee te doen weer anders is. Dus wordt hulp altijd in overleg met de client zelf ingevuld. 

 

adult

1.6. Iedereen moet mee kunnen doen
Mensen met een beperking – of dat nou lichamelijk of verstandelijk is – moeten mee kunnen doen in onze samenleving. Dat geldt voor wonen, werken, leren, sport en cultuur. Hier ligt juist voor de gemeentelijke overheid een taak. We zorgen voor toegankelijkheid, parkeerplaatsen en arbeidsplaatsen. De gemeente spant zich in om mensen aan de basis van de arbeidsmarkt ook goed werk te geven. Dat doen we samen met de lokale ondernemers. (zie ook 3.4) Sport- en cultuurvereniging worden gestimuleerd om voorzieningen te realiseren zodat mensen met een beperking mee kunnen doen.

1.7. Jongeren
We prijzen ons in de gemeente gelukkig met veel mooie verenigingen waar jonge mensen zich kunnen ontwikkelen op sportief en cultureel gebied. De gemeente kan met de vereniging het beleid bepalen bijvoorbeeld over inclusie en gezondheid. We volgen onze koningin Maxima in haar voortrekkersrol bij ‘Méér muziek in de klas’ en ondersteunen basisscholen bij het muziekonderwijs. (zie ook 4.5)
In de gemeente moeten ook plekken zijn waar jongeren ‘relaxed’ met elkaar om kunnen gaan zoals bijvoorbeeld een brommerwerkplaats waar onder begeleiding gesleuteld kan worden, en waar jongerenwerkers zo ‘de vinger aan de pols’ kunnen houden. Omdat het van het grootste belang is dat jongeren kunnen blijven wonen en werken in onze gemeente gaat het vooral ook om het bieden van kansen op de woning- en arbeidsmarkt.

1.8. Preventie en gezond leven
Sporten voorkomt dure zorg en geeft sociale verbinding. Een sportvereniging heeft een sterke maatschappelijke functie. Ze kan een gezonde leefstijl voorleven door een gezonde kantine te hebben zoals bijvoorbeeld het Leussinkbad in Laren. 
1.8.1. Ze kan een voorbeeld zijn van inclusief denken door mensen met een beperking bij de vereniging te betrekken. Een sportclub kan jonge mensen bewust maken van het verschil tussen sociaal en asociaal gedrag, het verschil tussen het ‘gemeenschapsgevoel’ en het ‘dikke ik’.
1.8.2. Net zoals de sigaret uit de sportkantine is verdwenen is het heel verstandig om ook de alcoholische drank uit de sportkantines te houden.  
1.8.3. Omdat het onderhoud van een sportcomplex ook een zaak is van gemeentelijke subsidie kan een sportcomplex ook een voorbeeld van duurzaamheid zijn.

1.9. Laaggeletterdheid
Er zijn vaak meer mensen die moeite hebben met lezen en schrijven dan gedacht. Dat wordt in toenemende mate een probleem vanwege de steeds grote rol van internet en digitalisering in onze maatschappij. De gemeente gaat hier een actieve rol spelen. Mensen die bij een gemeentelijke organisatie opvallen door hun laaggeletterdheid moeten hulp aangeboden krijgen. Dat kan heel goed gedaan worden in samenwerking met de bibliotheek. 

1.10. Inclusieve samenleving en anti-discriminatie
Het CDA vindt dat de gemeente als werkgever een voorbeeldfunctie heeft als inclusieve organisatie. Dit betekent bewustwording creëren bij de eigen medewerkers en bij het uitzetten van vacatures ervoor zorgen dat deze inclusief zijn. ‘Iedereen telt!’ ook in dit opzicht; mensen met een niet westerse achtergrond of een beperking moeten zich uitgenodigd en bovenal welkom voelen.

1.11. Voorkomen is beter dan genezen
Soms stapelen problemen zich op bij mensen, terwijl het toch met een enkele oorzaak begonnen is. Bijvoorbeeld het wegvallen van een partner, het verliezen van betaald werk of een gedwongen verhuizing. Daarom is het heel belangrijk dat het welzijnswerk zich bewust is van het mogelijke ‘ domino-effect’ na zogenaamde ‘life-events’. 
1.11.1 De preventie methode ‘ErWelzijn’ moet dan ook blijven en groeien.
1.11.2 Schulden zijn een belangrijke oorzaak van veel leed. In voorkomende gevallen kan de gemeente de schuld van een gezin overnemen.
1.11.3 Ongewenste zwangerschappen brengen juist de zwaksten in onze samenleving in problemen. Het programma ‘Nu niet zwanger’ van de GGD is een belangrijke hulp.  

1.12. Statushouders: zachte landing
Asielzoekers en statushouders zijn altijd welkom in de gemeente Lochem. Via de stichting Vluchtelingenhulp zorgt de gemeente ervoor dat zij niet alleen woonruimte krijgen maar ook begeleid worden. Zodoende krijgen ze een ‘zachte landing’ in hun nieuwe buurt.
 

2. Sterke samenleving

In een sterke samenleving krijgt iedereen kansen. ‘Iedereen telt mee’ betekent ook dat iedereen een rol, een taak, en een verantwoordelijkheid heeft. Het betekent tegelijkertijd dat iemand die hulp nodig heeft van de gemeente die hulp ook krijgt. In een sterke samenleving is de gemeenschap belangrijker dan het individu, voelen mensen zich veilig in de openbare ruimte en zijn er voldoende voorzieningen. In een moderne sterke samenleving is het ouderwetse noaberschap nog steeds springlevend. Mensen kennen elkaar van de muziekvereniging, van de sportclub, het café of de kerk. 

2.1. Wonen
Het is duidelijk dat er op dit moment een tekort aan woningen is. Starters op de woningmarkt hebben het extra lastig. De gemeente kan volgens het CDA een aantal dingen doen:
2.1.1 Zorg voor zo eenvoudig mogelijke regels waar het de gemeente zelf betreft.
2.1.2 Stimuleer kleine woonvormen en appartementen. Zo kunnen ouderen en starters gepast wonen en komen eengezinshuizen vrij.
2.1.3 Maak woonbeleid samen met de woningcorporaties om tot een betaalbaar huurwoningaanbod te komen met name voor jongeren en senioren, maar ook voor de groeiende groep éénpersoons-huishoudens. 
2.1.4 Grote gebouwen in het buitengebied, boerderijen maar ook ander gebouwen, moeten gesplitst kunnen worden tot verschillende woningen. Met name voor familiebewoning is dit belangrijk. Zo kan karakteristieke bebouwing in tact blijven. In zo’n geval mag de juridische bestemming tot burgerbewoning agrarische bedrijfsvoering in de omgeving niet hinderen. 
2.1.5 Waar op een mooie manier ‘ingebreid’ kan worden is dat natuurlijk prima zoals bijvoorbeeld aan de Nieuwstad in Lochem waar de apotheek vervangen wordt door appartementen. Maar met inbreiding alleen komen we er niet. De gemeente moet dus ook vergunning geven voor uitbreiding van de diverse kernen waar dat dringend gewenst is. 
Omdat uitbreiding vaak op weerstand stuit is het belangrijk dat de gemeente hier stevig beleid formuleert. Uitbreidings-locaties moeten met de juiste argumenten gekozen worden. De juiste argumenten zijn voor het CDA niet alleen maar (private) financiële argumenten. Verantwoorde woningbouw als uitbreiding is gebaseerd op landschappelijke en maatschappelijke keuzes.
2.1.6 Waar de gemeente uitbreiden in het kader van de nieuwe woonvisie zal ze pragmatisch handelen. Eerst wordt die grond bebouwd waar weinig of geen bezwaren zijn. De andere gronden blijven in procedure en worden later bebouwd. 
2.1.7 We willen bij nieuwbouwwoningen voorrang geven aan inwoners van de eigen gemeente. Bij nieuwbouwprojecten maakt de gemeente afspraken met de ontwikkelaar. Demissionair minister van Binnenlandse Zaken Kajsa Ollongren kwam in het najaar van 2021 met het voorstel dat voorrang voor eigen inwoners geldt voor sociale nieuwbouwwoningen tot 355.000 euro, wat ook de grens is voor de Nationale Hypotheek Garantie. Maximaal 30 procent van de woningen mag via deze voorrangsregeling worden toegewezen.
2.1.8 Stimuleer maatregelen die het klimaat ten goede komen. Stimuleer ‘nul op de meter’ woningen, maatregelen om het watergebruik te beperken en hemelwater verantwoord af te voeren door het in een wadi te leiden of een infiltratie voorziening te gebruiken. Circulair bouwen wordt gestimuleerd. 
2.1.9 De gemeente stimuleert woonvormen voor senioren omdat de doorstroming van ouderen uit eengezinswoningen een deel van het probleem op de woningmarkt oplost. Er komt een gevarieerd aanbod van hofjes, appartementen en complexen. Seniorenwoningen kunnen juist samen met tiny houses voor startende jongeren.
Juist voor senioren is het behoud van voorzieningen belangrijk. Denk bijvoorbeeld aan de ‘Centerrr’ in Almen en Barchem waar een kleine supermarkt een prachtige leer- en werkplek biedt aan mensen met een beperking en die andere diensten voor ouderen bieden.
2.1.10 Het rijk heeft sinds kort bouwregio’s ingesteld. Door deze regeling is Viverion in de regio Oost en dat heeft als gevolg dat Viverion niet in de gemeente Lochem mag bouwen. Het CDA vindt dat we er alles aan moeten doen om het bouwen door Viverion in de gemeente weer mogelijk te maken.

Mensen worden gelukkiger in een groene omgeving. Bij alle woningbouw of dat nu inbreiding of uitbreiding is moet er aandacht zijn voor een groene omgeving. Naast het noodzakelijke professionele onderhoud aan bomen moet eigen initiatief van de buurt bij het onderhouden van de leefomgeving gestimuleerd worden. De buurt mag op gemeentekosten een straatfeest houden als ze zelf het groen onderhoudt.
Wonen in het buitengebied kan alleen als bestaande bebouwing wordt vervangen.
Bij elk nieuwbouwproject moeten trap- en speelveldjes voor kinderen zijn. 

2.2 Werken
2.2.1 Werk – betaald en onbetaald - is belangrijk, het geeft zin en betekenis aan het leven.
2.2.2 De gemeente zorgt dat iedereen informatie en advies kan krijgen hoe werk gevonden wordt. De gemeente werkt intensief samen met het UWV. De toeslagenaffaire leert dat de menselijk maat en waardigheid niet ten koste mag gaan van de regels.
2.2.3 Voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt die zij niet zelf kunnen overbruggen wordt een plek bij een reguliere werkgever gezocht, zo nodig met inzet van loonkostensubsidie en/of andere vormen van support aan de werkgever en/of de werknemer.
2.2.4 Wanneer regulier werk niet kan, zorgt de gemeente zorg voor een beschutte werkplek in het kader van 'nieuw beschut'.
2.2.5 Wanneer geen betaald werk mogelijk is wordt activerend werk ingezet of dagbesteding.
2.2.6 De gemeente Lochem werkt samen met andere gemeenten in de regio als het gaat om ondersteuning van werkgevers en ontwikkelen van beschutte werkplekken, waarmee gezamenlijk met andere gemeenten wordt toegewerkt naar een sociaal ontwikkelbedrijf 2.0 in deze regio.
De tweede kamer fractie van het CDA heeft samen met SP een voorstel gedaan voor sociale ontwikkelbedrijven 2.0, dat kamerbreed is aangenomen en waarmee het nieuwe kabinet aan de slag moet. 

2.3 Right to challenge.
Inwoners hebben het recht om taken die de gemeente uitvoert over te nemen als ze dat goedkoper kunnen doen, of aantoonbaar beter kunnen. Denk bijvoorbeeld aan groenonderhoud, speelveldjes en onderhoud van gebouwen.

2.4    Bereikbaarheid
Goede bereikbaarheid is de bloedsomloop van een vitale samenleving
2.4.1 We stimuleren moderne schone manieren van vervoer. Dat betekent dat de fietspaden uitstekend worden onderhouden. Nu is soms de autoweg glad en het fietspad ernaast niet.
2.4.2 Er moeten voldoen oplaadpunten zijn voor elektrische auto’s op daarvoor gereserveerde parkeerplaatsen.
2.4.3 Het openbaar vervoer dient op niveau te blijven. Er zijn verbeteringen mogelijk door bussen toegankelijk te maken voor mensen met een beperking. 
2.4.4 Ook het meenemen van fietsen in het regionaal openbaar vervoer geeft mensen meer mogelijkheden om de auto te laten staan. In de Alpenlanden heeft iedere bus een fietsenrek achterop (’s winters voor ski’s) Waarom hebben wij dat niet terwijl hier veel meer gefietst wordt?! Het zou nuttig zijn om te onderzoeken waar de overcapaciteit is, en waar de knelpunten liggen. Door onze gemeente rijden veel grote bussen met weinig passagiers.

2.5 Verenigingsleven
Voor het CDA is het verenigingsleven één van de bouwstenen van de samenleving. Het is de plaats van ontmoeting, ontspanning, van sport en cultuur.
2.5.1 De gebouwen worden vrijgesteld van OZB
2.5.2 De gemeente is ruimhartig met vergunningenbeleid. 
2.5.3 De gemeente stimuleert duurzaamheid voor verenigingsgebouwen.
2.5.4 Een vereniging is bij uitstek de plaats waar mensen met een achterstand of een beperking een plaats kunnen vinden om ‘mee te doen’. Wij vragen verenigingen dat zij naast hun competitiedoelen ook ‘inclusie’ als doel nastreven. Immers; door aan een vereniging iets te vragen creëren we ook de kans om een vereniging te belonen bijvoorbeeld met opleiding en coaching.

2.6 Vrijwilligers 
De gemeente kan veel doen om vrijwilligerswerk leuker en makkelijker te maken. Bijvoorbeeld door mantelzorgers te ondersteunen (1.2.)
De vrijwilligerscentrale krijgt een subsidiemakelaar die helpt om subsidie binnen te halen. Vrijwilligers hebben een aansprakelijkheidsverzekering van de gemeente.
 

3. Eerlijke en duurzame economie

Het CDA maakt serieus werk van een eerlijke en duurzame economie met ruimte voor ondernemers. Een moderne ondernemer denkt aan de impact van zijn bedrijf op de omgeving. In de gemeente Lochem hebben bedrijven die ‘Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen’ een streepje voor.

3.1 Landbouw
Het is duidelijk dat de agrarische ondernemers in onze gemeente van vitaal belang zijn. Het CDA heeft altijd naast de boer gestaan, en blijft er naast staan! De boer zorgt voor ons voedsel en onderhoudt het landschap. Steeds vaker zorgt de boer ook voor de natuur. In de landelijke CDA visie moeten die taken ook een stabiel verdienmodel worden. Het CDA wil de boer drie zaken bieden:
•    Ruimte om te ondernemen
•    Eénheid in beleid
•    Continuïteit in regelgeving
Tegelijkertijd is het duidelijk dat er dingen anders moeten. Het CDA wil ondernemers de mogelijkheid geven om alternatieven te ontwikkelen naast de klassieke veehouderij. Het CDA blijft de landbouwpartij, maar niet voor alleen maar ‘meer van hetzelfde’. De toekomst zit ook in de vernieuwing! Zo staat het ook in de Landbouwvisie van LTO en AJK van 17 mei 2021. Een boer kan een eiwitproducent blijven, een hele grote zelfs met alternatieve producten zoals die bijvoorbeeld op de Wageningen universiteit worden ontwikkeld.
Het CDA wil dat de boer, boer kan blijven, het landbouwfamiliebedrijf in stand gehouden wordt, en de Achterhoekse positie als voedings-producent wordt versterkt.
3.1.1 Boerenbedrijven moeten worden gezien als voedingsproducent, maar ook als beheerder van het landschap. Het Achterhoekse coulisselandschap is bij hen in goede handen, en dat moet zo blijven. Boeren moeten voor hun landschappelijke werk bijvoorbeeld aan bermen, bomen en sloten financieel beloond worden. Zodoende ‘zal er steeds meer samenwerking komen met boer, burger en de natuur.’ (Landbouwvisie LTO)
3.1.2 In de landbouwvisie van het CDA moeten de boeren blijven, maar is het onontkoombaar dat er veel verandert. Dat zal vooral door landelijk beleid gebeuren. Het CDA zal er alles aan doen om duidelijke, eenduidige en langjarige regels te maken. Het is een drama voor de agrariërs dat regelgeving telkens veranderd is. Dat MOET stoppen. Want; agrarische bedrijven zijn vaak familiebedrijven die ‘van generatie op generatie worden doorgegeven. Zij gaan niet voor het gewin op de korte termijn, maar willen investeren voor de langere termijn.’ (Landbouwvisie LTO)
3.1.3 Nederland is de beste voedselproducent van de wereld. Zowel wat betreft ecologie, duurzaamheid, dierenwelzijn en efficiency. Om dat zo te houden moeten we niet nog ‘meer’ willen, maar moeten we naar ‘beter’. Wanneer de gemeente ergens een rol kan spelen in agrarische innovatie dat moet ze die mogelijkheid geven. Ook thema’s als circulaire economie, kringlooplandbouw, biologisch, vegetarisch en veganistisch, zijn thema’s welke momenteel spelen. Deze thema’s vergen wel omschakeltijd bij onze bedrijven en bij de consument en de hele keten daaromheen. Dit is inclusief beleid en regelgeving.’ (Landbouwvisie LTO)
3.1.4 Landbouw kan ook een mooie rol spelen in de energietransitie. ‘Wij zijn van mening dat opwek met wind (grote en kleine windmolens) een goede manier is om duurzame energie op te wekken, mits er lokaal draagvlak voor is. Door lokale burgers en ondernemers de mogelijkheid te bieden financieel te participeren, kan het draagvlak voor windmolens vergroot worden. Op locaties waar grote windmolens geen optie zijn, zouden ondernemers ook rendabele kleine windmolens kunnen plaatsen.’ (Landbouwvisie LTO)
Experimenten met de ‘biogashub’ of met waterstof uit mest geven prachtige kansen voor de Achterhoek en worden dus door de gemeente gestimuleerd.
3.1.5 Uiteraard mogen agrariërs een mooie windmolen legesvrij plaatsen tot een masthoogte van 25 meter. In Groningen is een vergunning hiervoor in 8 weken geregeld. Een dergelijke molen levert stroom voor 1 bedrijf of 10 huishoudens. (www.EAZ.nl)

3.2 Ondersteunen van lokale ondernemers 
Het MKB heeft de volle aandacht van het CDA. De ondernemers die vaak lokaal en in familiebedrijven werken zijn immers de motor van het lokale welzijn. De overheid moet hen steunen en stimuleren. Wij zijn geen voorstander van de komst van grote bedrijven zoals datacenters, distributiecentra; bedrijven die energie slurpen maar nauwelijks lokaal welzijn brengen in de vorm van werkgelegenheid of betrokkenheid bij sport en cultuur.

3.2 Toerisme 
Toerisme is – al vele tientallen jaren - belangrijk voor onze gemeente, het is een sector die we koesteren. Met name duurzame initiatieven stimuleren we. Initiatieven om het toerisme ‘op de kaart te zetten’ doen we als gemeente lokaal met de VVV. Het inspiratiepunt op de markt en de eigen website zijn mooie voorbeelden. Samen met ‘De Achterhoek Promotie’ geven we aan Lochem ook landelijke bekendheid. Samen met de provincie wordt de toeristische fietspaden verbeterd. 

3.3 Energietransitie
De energietransitie is een enorme opgave voor heel de wereld. Ook onze gemeente moet haar steentje bijdragen in de Regionale Energie Strategie. Na het akkoord van Parijs (2015) heeft Nederland een eigen Klimaatwet. Deze wet stelt dat we in 2030 onze CO2-uitstoot met 49 % moeten hebben verlaagd en in 2050 met 95 %, ten opzichte van het jaar 1990. Tegelijkertijd schroeven we het aandeel duurzame energie op tot 100 % in 2050. Ook moet er natuurlijk energie worden bespaard, anders kunnen we niet genoeg duurzame energie opwekken. De energie transitie is echt onontkoombaar maar ook goed! Want; 
Het CDA vindt dat de energietransitie iets kan opleveren voor onze inwoners. De voordelen moeten het nadeel compenseren. Banen, schone lucht, comfortabel wonen door betere isolatie, en financieel delen in de opbrengst van de windmolen of het zonnepark.
 

3.2.1 Omdat de gemeente Lochem haar aandeel moet leveren in de Regionale Energie Strategie ( RES) is het plaatsen van windturbines onontkoombaar, omdat de schatting is dat onze RES 15 turbines moet hebben van ongeveer 3 MW. (bron ‘ontwerp RES 1.0’) 
3.2.2 Dat er windturbines en zonnepanelen moeten komen staat vast. Maar we in kunnen kiezen in de manier waarop. Voor het CDA is het belangrijk dat mensen in de ruime omgeving van een windmolen kunnen deelnemen in de exploitatie. Zo hebben ze een financieel voordeel van de energietransitie. Dat spreken de bewoners ook zelf uit in ‘Lochem Spreekt’ februari 2021. Voor definitieve besluitvorming wil het CDA weten wat de uitkomsten zijn van de onderzoeken die het nieuwe RIVM instituut doet naar de gezondheidsrisico’s van windturbines met name op het aspect van geluidsbeleving. In Nederland is er immers geen wettelijke minimale afstand tussen de dichtstbijzijnde woning en de turbine. Er is alleen een geluidsnorm. 
‘Attamottamotta’ wordt in de Achterhoek gezegd. Dat is met de energietransitie ook zo. We moeten van de olie en het gas af, al was het maar voor de toekomst van onze kleinkinderen, de klimaatcrisis, de afhankelijkheid van onbetrouwbare handelspartners in het buitenland, maar vooral ook omdat we een technische voorsprong kunnen nemen die ons economisch voordeel oplevert! We hebben in de Achterhoek geweldige innovatieve bedrijven op dit gebied zoals  Nedap in Groenlo. 72% van de inwoners vindt het (zeer)belangrijk dat de regio energieneutraal wordt!
3.2.3 Het CDA wil er alles aan doen om draagvlak van de omgeving doorslaggevend te laten worden. Zij moeten leven met de molen in hun omgeving. Dat moet gecompenseerd worden doordat zij ook delen in de financiële opbrengst van de windturbine. Niet grote investeerders om individuele grondeigenaren alleen. Ook hier is het zo dat ‘iedereen telt!’ 
3.2.4 Er moet meer werk gemaakt worden van koppelkansen; het ontwikkelen van zon en windenergie op één plek samen met energieopslag. Dat laatste is dringend nodig  vanwege de beperkingen van het elektriciteitsnet. Het zal nog jaren duren totdat we alles elektrisch kunnen doen. De gemeente voert de druk op op Liander om het net voor nieuwe aansluitingen geschikt te maken.
3.2.5 Omdat we ongeveer 600 ha aan oppervlakte moeten gaan gebruiken (bron ‘ontwerp RES 1.0) is het onontkoombaar dat ook grond gebruikt gaat worden voor het plaatsen van zonnepanelen. Ook hier wil het CDA dat mensen in de omgeving kunnen participeren in de onderneming. Wat we niet willen is dat goede landbouwgrond misbruikt wordt door het bijvoorbeeld af te graven. Er zijn goede voorbeelden van een veel betere landschappelijke inpassing door een zonneweide te combineren met nieuwe natuur. In goed overleg kan er een maximering aan het oppervlak gesteld worden dat van landbouwgrond over gaat in zonneweide. Zonnepanelen op het dak, voor zonneparken in het weiland! Vanwege kosten wordt veel te makkelijk gekozen voor het weiland. Vele nieuwe mogelijkheden zijn er, zoals bermen, parkeerterreinen of muren. Landbouwgebieden komen dus op de laatste plaats van de zonneladder om aangewezen te worden als plaats voor zonne-energieopwekking.
3.2.6 Er komt een plaatselijke verordening die zonnepanelen verplicht stelt bij nieuwbouw. Wanneer aansluiting op het net nog niet mogelijk is geldt de verplichting dat het dak qua constructie geschikt is voor zonnepanelen.
3.2.7 Energie die je bespaart hoef je niet meer op te wekken. Daarom voert de gemeente een actief beleid om mensen te helpen met energiebesparing. Het inzetten van energiecoaches en voortdurende voorlichting is belangrijk. Projecten als ‘Aardgasvrij Laren’ verdienen navolging omdat ze een groep mensen bewust maakt van de mogelijkheden die er zijn om aardgas te besparen of zelfs helemaal ‘van het gas af’ te gaan. 
3.2.8 Participatie. Het verdient echt serieuze overweging om de financiële participatie van burgers op een minimum van 51 % te stellen. Zo wordt het voor groot-investeerders plotseling veel minder aantrekkelijk om ‘onze’ subsidie op te strijken. Het geeft aan onze inwoners veel betere zeggenschap over hun eigen energie. Juist dat eigenaar worden en je verantwoordelijk weten voor je eigen energie is een aspect van de energietransitie die voor het CDA belangrijk is. Het is niet alleen techniek, het is vooral ‘verantwoordelijkheid nemen’ in veel opzichten. (Milieu, klimaat, toekomst van onze kinderen, behoud van landschap, internationale stabiliteit) 
3.2.9 Het is een verantwoordelijkheid van de lokale overheid samen met de woningcorporaties ervoor te zorgen dat er geen ‘energiekloof’ ontstaat tussen mensen die voordeel halen uit besparende maatregelen en mensen die dat niet kunnen betalen. 
Voor de particuliere eigenaren valt te denken aan het aantrekken van ESCO,s (Energie Saving Companies) die werk maken van het ontzorgen. Het hele proces van het energieneutraal maken van een huis kan dan worden overgedragen. Wanneer de energierekening €300,- per maand is, wordt dat bedrag aan de ESCO betaald voor een vastgestelde periode, bijvoorbeeld 15 jaar. In ruil daarvoor maakt  de ESCO het huis energieneutraal. Daar verdient de ESCO aan maar daarvoor heb je als eigenaar van de woning na 15 jaar geen energierekening meer.
3.4 Afval
Kiezen voor duurzaamheid betekent ook zoveel mogelijk afval recyclen. Samen met Circulus Berkel optimaliseren we de afvalstroom. Voor onze inwoners moet het makkelijk en vanzelfsprekend zijn om afval gescheiden in te leveren. De prestaties van het recyclen door Circulus Berkel blijven we kritisch volgen. 
 

4 Dienstbare en beschermende overheid

Voor het CDA staan mensen in de samenleving centraal. De overheid moet dienstbaar zijn aan mens en samenleving. Dat betekent dat een ambtenaar burgers persoonlijk te woord staat. Dat betekent dat een burger snel en adequaat antwoord krijgt op vragen. Het betekent voor het CDA NIET dat de burger ‘klant’ is en de overheid ‘leverancier’. 
Het CDA is een bestuurderspartij. Iedere organisatie ook een gemeente, staat of valt met uitnemende mensen in de top. IJzersterke wethouders zijn een noodzaak. Wij staan open voor samenwerking met iedere democratische partij. Als landelijk partij onderhouden de plaatselijke raadsleden goed contact met hun collega’s in de provincie en in de tweede kamer.
In de regio kijken we – bestuurlijk - niet alleen naar de Stedendriehoek, maar juist ook naar de Achterhoek.

 

4.1 Samenleving aan zet
4.1.1 Burgerberaad 
Het CDA wil gebruik maken van de kracht van de samenleving. Er is veel denkkracht en betrokkenheid!  Het CDA wil experimenteren met een burgerberaad.
4.1.2 Expertpanels
In onze gemeente zijn veel mensen met uitstekende kennis over tal van zaken. Zij worden uitgenodigd voor een expertpanel. Zo kan er een ‘energiepanel’ zijn (zoals Lochem energie), een panel ‘sociaal domein’ of een ‘groenpanel’.

4.2 Veiligheid
Een veilige gemeente vraagt om een degelijke overheid. Uiteraard geldt dit in het bijzonder criminaliteit. In onze landelijke omgeving is ondermijning door drugscriminaliteit een reëel risico. Agrariërs met lege stallen moeten actief begeleid worden bij het slopen van die stallen bijvoorbeeld door de gelegenheid te geven er woningen voor in de plaats te bouwen.

4.3 Verkeersveiligheid
Het is onaanvaardbaar dat er ook in onze regio nog steeds dodelijke slachtoffers vallen in het verkeer. De gemeentelijke overheid kan aan de veiligheid bijdragen door een aanzienlijk striktere controle op de maximum snelheid op wegen binnen en buiten de bebouwde kom. Daarnaast is het belangrijk om de weginrichting aan te passen zodat het ‘natuurlijk gedrag’ wordt om veilig te rijden.
Het is voor het CDA onaanvaardbaar dat in de dorpen de snelheidslimiet van 30 km/u met voeten wordt getreden. Het is van tweeën één; of je stelt een regel en handhaaft die, of je heft de regel op. Een regel stellen en vervolgens niets doen is geen ‘betrouwbare overheid’ maar een manier van doen die we verder alleen buiten Europa zien. 
 

4.4 Cultureel erfgoed
We zijn zuinig op onze monumenten. De gemeente ondersteunt een ruimhartig beleid wat betreft herbestemming. Een monument kan immers alleen blijven bestaan als het ook gebruikt wordt. Er kan meer aandacht zijn voor behoud en exploitatie van kerken; het zijn beeld en sfeer bepalende gebouwen. De gemeente kan een rol spelen bij het aanpassen van de functie van het gebouw aan de veranderende omgang met religie en levensbeschouwing.
Naast ons heerlijke Saksische dialect kennen we mooie tradities. Hoewel we ons bewust zijn van de risico’s menen wij dat carbidschieten op oudejaarsavond bij onze cultuur hoort. Mensen hebben ook een eigen verantwoordelijkheid hierin. Datzelfde geldt voor de paasvuren. Met de nodige toezicht van de brandweer moet deze traditie in ere blijven. 

4.5 Behoud van voorzieningen
Als het aan het CDA ligt wordt er geen enkel zwembad, bibliotheek, dorpshuis, sportzaal, schouwburg of speeltuin gesloten!

4.6 Financiën
De gemeente is erg terughoudend met het gebruik van reserves. De miljoenen moeten niet gebruikt worden voor tekorten, maar investeringen in onze kernen. 

4.7 Gemeenteraad
De gemeenteraad is het hoogste bestuurlijke orgaan van onze gemeente. Wij zien in de raadsvergaderingen te weinig debat over de belangrijke bestuurlijke zaken. Wat het CDA betreft moet het debat terug in de raad. Inwoners moeten een helder beeld hebben van de verschillende meningen van partijen.

4.8 Eigen organisatie
De gemeentelijke organisatie moet dienstbaar en zorgvuldig zijn naar alle inwoners. Dat moet gekoppeld zijn aan een efficiënte organisatie. Wij zien de gemeentelijke overheid niet als een bedrijf en de burger als klant (ombudsoverheid). De ambtelijke organisatie moet beschikken over voldoende tijd en middelen. Dat moet wel leiden tot adequaat (overheids-)bestuur.
 

5.1 Almen
•    Behoud van dorpshuis, supermarkt en sporthal is van belang voor de leefbaarheid van het dorp.
•    Samen met de inwoners een nieuw initiatief voor in de oude brandweerkazerne kiezen, zodat meer gasten naar Almen komen.

5.2 Barchem
•    Voor de veiligheid van met name senioren is een pinautomaat belangrijk. Zo voorkom je dat zij met grote bedragen over straat gaan.
•    De trottoirs aan de Ruurloseweg worden weer glad gemaakt.
•    De Zwiepseweg krijgt een apart fietspad.
•    In het dorp komt een flitspaal.

5.3 Eefde
•    Geen Windmolenpark totdat er sluitend onderzoek is gedaan naar de gezondheidsrisico’s en er eenduidige normen zijn over geluid.

5.4 Epse/Joppe
•    Het aanzicht van de toegangsweg naar Epse moet hoognodig gerevitaliseerd worden. Alleen een bord neerzetten is voor het CDA onvoldoende inspanning.

5.5 Exel
•    Actief oppakken van woningbouwproject(en) in de kern Exel.
•    Goed aansluiting houden naar stad Lochem.

5.6 Gorssel
•    Het is belangrijk dat er nieuwe woningen komen m.n. voor senioren zodat de vrijkomende huizen door gezinnen betrokken kunnen worden. De gemeente dient ruimhartig om te gaan met woning- en kavelsplitsing.
•    Het CDA vindt het belangrijk dat Gorssel zijn toeristische aantrekkelijkheid houdt en zo mogelijk uitbreidt. Maximumsnelheid op belangrijke wegen wordt gehandhaafd.

5.7 Harfsen
•    Het centrum vernieuwen door transformeren van leegstaande panden naar woningen voor jongeren en ouderen.
•    Behoud van een supermarkt in de kern Harfsen.
•    Meer activiteiten op het dorpsplein van Harfsen als kloppend hart van het dorp.

5.8 Laren
•    De Dorpsstraat en de Deventerweg zijn m.n. in de spits druk bereden door verkeer tussen Achterhoek en A1. Met name vrachtwagens en hardrijders zijn hier hinderlijk. De gemeente treedt in overleg met Wakker Loarne om deze situatie te verbeteren.
•    Ook Laren heeft behoefte aan woningen m.n. voor senioren (zelfde doorstroomwens als Gorssel) en jongeren.

5.9 Lochem
•    Het overlegorgaan voor de binnenstad van Lochem dient een volwaardig platform te zijn waar ook bewoners in vertegenwoordigd zijn. DE gemeente neemt hierbij het voortouw en de leiding. De functies van de binnenstadmanagers worden nader overwogen.
•    De pilot voor het Parkmanagement die nu loopt voor bedrijven op Aalsvoort wordt uitgebreid naar alle bedrijven langs het Twente kanaal.

5.10 Zwiep
•    Verkeersveiligheid verbeteren met inwoners. 

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.