07 juli 2023

Eerste reactie CDA Noord-Holland op het coalitieakkoord: “veel geschreeuw, weinig wol”

De eerste reactie van het CDA Noord-Holland op het gisteren gepresenteerde Noord-Hollandse coalitieakkoord laat zich samenvatten in het spreekwoord: “veel geschreeuw, weinig wol.” Dat wil zeggen, er zijn veel mooie woorden, maar als je één laag dieper kijkt worden er weinig keuzes gemaakt en verandert er weinig.

Woningbouw

Het begint al met het belangrijke onderwerp woningbouw. Met trots presenteert de nieuwe coalitie de mogelijkheid om aan de randen van dorpen te kunnen bouwen om de leefbaarheid en de voorzieningen te borgen, maar wie verder leest ziet het beschermingsregime van het Bijzonder Provinciaal Landschap (BPL) wordt gekoesterd. In BPL mag niet gebouwd worden, waardoor dorpen zoals in de gemeente Bergen, Schagen en Wijdemeren nog steeds op slot blijven zitten. Juist deze dorpen smachten naar uitbreiding. Ook lijkt bouwen bij Stompetoren-West onmogelijk. Hole frasen dus en geen grote wijzigingen ten opzichte van het oude beleid, zoals VVD en BBB wel hadden beloofd!

Landbouw

Bij landbouw wordt het al niet veel beter. Er staan mooie woorden in over waardering voor de landbouw en een goed verdienmodel, maar wie verder leest ziet dat er inhoudelijk weinig gebeurt. BBB breekt keihard met haar eigen verkiezingsbelofte van geen onteigening. De coalitie stelt dat het zich zal inspannen om onteigening tegen te gaan en ziet stikstof niet als reden voor onteigening. Er wordt met geen woord gerept over onteigening voor natuur, waardoor vele boeren alsnog in grote onzekerheid blijven zitten of de provincie hun grond zal afpakken. Dit in combinatie met de uitspraak dat de coalitie het Natuur Netwerk Nederland (NNN) wil afronden zoals de vorige coalitie heeft ingezet. Dit is zeer zorgelijk voor (boeren)bedrijven in NNN en bedrijven met gronden in NNN.

Over behoud van agrarisch natuurbeheer binnen NNN wordt niet gesproken in coalitieakkoord. In het Noord-Holland Provinciaal Programma Landelijk Gebied (PPLG) dat vorige week met goedkeuring van BBB naar het Rijk gestuurd is, lezen we tot onze grote schrik dat agrarisch natuurbeheer binnen NNN wordt afgeschaft. Hierdoor wordt ruim 1000 hectare grond aan de agrarische sector onttrokken en komen vele bedrijven in problemen. In het coalitieakkoord wordt ook gesteld dat er 300 hectare extra NNN moet worden gerealiseerd in de binnenduinrand. Dit wordt een enorm probleem voor de bollenteelt. In het coalitieakkoord staan nog wel woorden als “er wordt daarbij gekeken of ondernemers binnen de kaders van de NNN kunnen blijven ondernemen”, maar deze woorden stellen helemaal niets voor als je agrarisch natuurbeheer binnen NNN afschaft. De BBB laat deze boeren keihard vallen.

De stikstofplannen worden gewoon doorgevoerd. BBB heeft in Noord-Holland z’n verkiezingsbelofte van jaartal 2030 laten vallen en volgt nu het landelijk beleid. Zwak in vergelijking met wat er in andere provincies is afgesproken, waarbij wordt gesteld dat ze sturen op 2035. Een grote gemiste kans om druk te zetten op het Rijk. Ook wordt er in het coalitieakkoord geen afstand genomen van beleid met sturing op Kritische Depositie Waarden (KDW’s). Onder de vorige coalitie was Noord-Holland de enige provincie die dat in haar eigen regels heeft vastgelegd. Ook wordt er geen afstand genomen van de Noord-Hollandse voedselvisie, die stelt dat boeren uiterlijk in 2030 moeten omvormen naar natuurinclusieve landbouw. De Noord-Hollandse visie is veel strikter dan het landelijk beleid. In Noord-Holland wordt boeren slechts één toekomstmodel van natuurinclusieve landbouw voorgehouden, terwijl er landelijk zeven routes naar toekomstbestendige kringlooplandbouw zijn.

Het is positief dat eigenrisico bij faunaschade teruggaat van 20 naar 5%, maar goede inzet op effectief beheer blijft uit. Ganzenbeheer lijkt wel nog veel moeilijker te worden. Er is wel veel aandacht voor preventie en diervriendelijke middelen waaronder bijvoorbeeld verjagen valt, maar daarmee los je het probleem van de sterk groeiende populatie niet op. Bestrijden met ondersteunend afschot lijkt wel nog veel moeilijker te worden, waardoor de faunaschade alleen maar zal toenemen.

Over de visserij wordt gezegd dat de coalitie zal ondersteunen bij sanering. Dit coalitieakkoord geeft visserijsector geen hoop, dramatisch voor de levendige vissersgemeenschappen in Noord-Holland.

Het CDA zal de coalitie en BBB in het bijzonder scherp blijven houden op daadwerkelijke toekomst voor de landbouw.

Klimaat

Over klimaat spreek de nieuwe coalitie mooie woorden. Er wordt erkend dat er ruimte nodig is voor de energie transitie. Tegelijkertijd worden er geen keuzes gemaakt waar die ruimte dan vandaan moet komen. De uitvoering van de grote uitdagingen op klimaat zijn daarmee vaag en het beleid kan nog alle kanten op. BBB heeft de verkiezingsinzet voor een nieuwe kerncentrale in ieder geval niet waar weten te maken, het akkoord stelt dat in deze collegeperiode geen initiatieven of voorbereidende handelingen voor een nieuwe kernenergiecentrale worden genomen. Wij verwachten op dit dossier grote spanningen tussen GroenLinks en BBB/VVD, terwijl de aanpak van het klimaatprobleem eigenlijk niet langer meer kan wachten. Het CDA zal blijven staan voor een realistisch en uitvoerbaar klimaatbeleid.

Mobiliteit

Het CDA kan zich in grote lijnen vinden in de mobiliteitsparagraaf. Twee dingen vallen ons op. Het coalitieakkoord spreekt over betere bereikbaarheid met het openbaar vervoer, juist in de kleine kernen. Het is helaas volstrekt onduidelijk hoe dit moet vormkrijgen. Het is teleurstellend dat de ideeën van de PvdA voor een meer innovatief en vraag gestuurd openbaar vervoer niet terugkomen in het coalitieakkoord. Omdat er slechts beperkt extra geld naar OV gaat zal dit er toe leiden dat veel gebieden nog slechter bereikbaar worden met het OV. Ook is het teleurstellend dat er niets staat over de aanleg van fietssnelwegen.

Het CDA is positief dat de verbinding A8-A9 niet definitief is geschrapt. Helaas staan er net als vier jaar geleden weer allerlei voorbehouden en onderzoeken in het akkoord, waardoor de realisatie van de weg verder en verder wordt uitgesteld.

Niets positiefs?

Staat er dan niets positiefs in het nieuwe coalitieakkoord? Zeker wel. Het CDA is tevreden met de blijvende inzet voor het veiliger maken van de N9. Ook steunen we de strenge, maar realistische inzet van de coalitie over Tata Steel die in 2029 een forse stap naar vergroening gemaakt moet hebben. Ook zijn we tevreden over de extra inzet van de provincie op leefbaarheid op het platteland en het behoud en uitbreiding van dorpshuizen, bibliotheken, sport en cultuur. Het CDA heeft hier de afgelopen jaren steeds voor gestreden en we zullen de coalitie blijven aansporen steeds meer te doen. De financiële middelen die de nieuwe coalitie extra heeft vrijgemaakt voor dit onderwerp zijn nog te beperkt.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.