Politiek wil af van Berkellandse bermpalen: ‘Ecologisch bermbeheer gaat vóór landjepik’

Ze zijn bedoeld om ‘landjepik’ te voorkomen, maar zorgen in de praktijk vooral voor schades en ergernis. Gemeentelijke palen zoals die sinds 2019 in Berkelland worden geslagen om te markeren waar gemeentegrond overgaat in akkerland of weidegrond, hinderen vooral. CDA-raadsleden nemen het voortouw. „Weg ermee, voor meer biodiversiteit en de verkeersveiligheid.”

Bron: Peter Zandee - dagblad Tubantia dd 18-07-23

Agrariër Raymond Huirne boert tussen Ruurlo en Beltrum op zowel eigen als gehuurde grond. Hij wijst naar kastanjehouten palen langs de rand van zijn maisveld en langs het grasland ernaast. „Die palen zijn er door de gemeente neergezet om te markeren waar de perceelgrens is. Ze staan formeel op 10 centimeter van de grens, dus net op gemeentegrond. Maar je moet er bij werkzaamheden heel erg op verdacht zijn dát ze er staan, want met overhangend gras en overhangend blad van de mais zie je ze niet ruim van tevoren. En die dingen in de machine krijgen, leidt alleen maar tot schade. En dat proberen te voorkomen, zorgt ervoor dat je langs de rand aan het priegelen komt. Een beetje doorwerken is anders.”

Uit de buurt van de palen blijven

CDA-raadslid Wily Erinkveld kent de situatie uit de praktijk. Hij heeft thuis op het boerenbedrijf ook mais. Hij spreidt zijn handen zo’n 40 centimeter uit elkaar: „Ze staan 10 centimeter op gemeentegrond. Maar je blijft altijd zó ver van de palen af. Dat betekent dat je niet optimaal kunt werken en dat je langs de rand ook minder vlot opschiet.”

Landjepik

Sinds zo’n vier jaar past Berkelland houten bermpalen toe om te markeren waar gemeentelijke bermen overgaan in landbouwgrond. Aanleiding waren eerdere gevallen van ‘landjepik’: burgemeester Joost van Oostrum sprak destijds over meer dan 80 hectare aan gemeentegrond die als agrarisch areaal was opgegeven. Dat zorgde voor meer subsidie én ruimere mogelijkheden voor bemesting.

Pilot beëindigd

Erinkveld: „Dat palenproject was een pilot van de gemeente Berkelland en RVO, de Rijksdienst voor Ondernemers. Luchtfoto’s dienden als basis. Die pilot is inmiddels afgelopen; feitelijk was het resultaat niet wat ervan verwacht werd. De RVO wil er al niet meer mee verder; de palen kunnen er eigenlijk uit. Ik heb daar schriftelijke vragen over gesteld. Het antwoord van het college van B en W komt erop neer dat waar de palen voor praktische problemen zorgen, ze eruit kunnen.”

Palen achterhaald

CDA-collega Christiaan Hoftijzer: „Het college erkent dat de meeste grondeigenaren zelf de kadastrale grenzen respecteren. Handhaving, bermpalen of nadere afspraken zijn daarbij niet nodig. Wederzijds vertrouwen dus: dat is volgens ons een beter principe dan overal deze houten palen.”

Of het nu gaat om de grens met het land van de buurman, met de gemeente of met het waterschap: eigenlijk is overal duidelijk waar de grens precies loopt - Anne Groot Zevert

Anne Groot Zevert, ook als CDA-raadslid van de partij bij het werkbezoek om samen met Raymond Huirne de praktijksituatie te bekijken: „Of het nu gaat om de grens met het land van de buurman, met de gemeente of met het waterschap: eigenlijk is overal duidelijk waar de grens precies loopt. En het vaakst heb je daar te maken met onderhoudswerk: maaien. Daarbij kun je die palen beter niet hebben.”

Ecologisch bermbeheer

Steeds vaker worden bermen ‘ecologisch’ onderhouden: minder vaak maaien en het maaisel afvoeren. In eerste instantie levert dat veel fleuriger bermen op: pas na de bloeitijd wordt er gemaaid, zodat insecten er eerst ook voedsel uit putten. En door het maaisel af te voeren, treedt verschraling op: in plaats van dat alles verteert en in de grond trekt, worden de voedingsstoffen afgevoerd. In Berkelland zijn bodemverbeteringsprojecten in Olden Eibergen en het Haarlose Veld, waar het materiaal juist wel welkom is.

In de juli-raadsvergadering heeft de gemeenteraad van Berkelland unaniem een motie aangenomen over ecologisch bermbeheer. Hoftijzer: „Bijna de helft van de gemeentelijke wegbermen wordt nu al ecologisch beheerd. Maar dat kan nog een stuk meer. Daar waar het met het oog op de verkeersveiligheid kan, zouden we het moeten proberen. En daar kunnen Berkellandse agrariërs ook een actieve rol in spelen.”

Tot 80 procent ecologisch beheren

Wily Erinkveld: „Er zijn plekken waar je bermen vaker moet maaien, voor beter verkeersoverzicht bijvoorbeeld. Maar voor de rest: we hebben in de motie gevraagd te bekijken of we het areaal aan wegbermen dat ecologisch wordt beheerd, kunnen opschroeven naar 80 procent. Daarbij zouden agrariërs die dat willen, een rol kunnen nemen in het onderhoudswerk. Da’s een soort drievoudige win-winsituatie.