Geef Kathleen Ferrier een podium en er volgt een streling voor het gehoor. Want dit voormalige CDA-kamerlid heeft de gave van het woord.
In een persoonlijk en gepassioneerd verhaal heeft ze zaterdagmiddag in de Joriskerk in Amersfoort gesproken over ‘Het verleden als basis voor een nieuw begin”. Over de pijn van de slavernij en haar verwachting dat er betere tijden komen.
De 66-jarige oud-politica heeft in haar leven zelf ondervonden wat het betekent om een kleurtje te hebben. Niet eens zozeer in haar geboorteland Suriname, waar haar vader president was, maar wel in Leiden waar ze ging studeren, en in de vele landen waar ze later met haar man heeft gewoond. ,,Al te vaak worden verschillen tussen mensen geproblematiseerd.” En juist door de onderliggende vooroordelen gaan volgens haar kansen verloren.
Het tekent Ferrier die bepaald niet blind is voor de nare kanten van racisme maar die terzelfder tijd een aanstekelijk optimisme aan de dag legt. Bij haar, zo blijkt in de Joriskerk, is het glas altijd half vol.
Ze maakt in haar lezing korte metten met wat in Duitsland ‘Leitkultur’ is gaan heten, een dominante, richtinggevende cultuur, die nieuwkomers in een land als richtsnoer zou moeten dienen. ,,De dwingende keus tussen assimileren en chaos? Daar geloof ik niet in. Chaos ontstaat enkel als we de regels van de rechtsstaat loslaten. Dat gebeurt echt niet als je elkaar ruimte laat om verschillend te zijn.”
Ze snapt wel waar het wereldwijde ongemak vandaan komt. Want er is veel in beweging. De geopolitieke context baart ook haar zorgen. Zo ziet ze een groeiende macht van China en India, zorgelijke ontwikkelingen in de VS, energieschaarste, opwarming van de aarde, de oorlog in Oekraïne. En wereldwijd krijgen nog altijd de zwaksten de hardste klappen, zo stelt Ferrier.
Volgens Ferrier werken de gevolgen van de slavernij nog steeds door in onze Nederlandse maatschappij. Daarom is het volgens haar ook zo terecht dat in Nederland de lijn van erkenning, excuus en herstel wordt bewandeld. ,,Uiteindelijk gaat het vooral om het proces, om het verkrijgen van wederzijds begrip. Want we hebben elkaar nodig.” Daarom was Ferrier ook zo geraakt toen koning Willem Alexander eerder dit jaar, op 1 juli, nog een stap verder ging dan excuses maken. Hij vroeg om vergiffenis, en stelde zich daarmee kwetsbaar op. ,,Ik zag hoeveel impact die woorden van de koning hadden. Eerst was iedereen stil, daarna zag ik om me heen overal tranen.”
Omarm de verschillen, concludeert Ferrier. ,,Dat geeft vrijheid. Dat ontketent.” Om daarna af te sluiten met een dichtregel van Henriëtte Roland Holst: ‘De zachte krachten zullen zeker winnen in ‘t eind’.
Voor de ruim honderd toehoorders het signaal om Ferrier met een klaterend applaus te bedanken voor haar lezing.