Reactie CDA op ontwikkelingen coalitieonderhandelingen
Eerder vandaag is naar buiten gekomen dat Durf een coalitie wil aangaan met SGP en ChristenUnie. Daarmee legt Durf het advies van de informateurs dat afgelopen vrijdag naar buiten kwam naast zich neer. Daarnaast is het natuurlijk een gemiste kans om de tweede partij uit de gemeenteraad buiten spel te zetten en zo de kans op een brede coalitie te verspelen.
De informateurs hadden ruim drie weken nodig voor hun advies. Onze inzet was om langs de lijn van de inhoud te onderzoeken welke coalitie het beste in staat zou zijn om het hoofd te bieden aan de uitdagingen van Katwijk in de komende jaren. Tijdens de zoektocht ‘wie met wie’ is die inhoud helemaal niet aan bod gekomen, terwijl er de nodige thema’s zijn waar de verschillende partijen anders in zitten. Woensdagavond 6 april werden Durf, CDA en PvdA door de informateurs uitgenodigd in het gemeentehuis. Op hun verzoek zijn deze partijen - in het bijzijn van de informateurs - met elkaar in gesprek gegaan om af te tasten met welke partij deze coalitie verder versterkt zou kunnen worden. De partijen maakten daar de afspraak om een vervolg te geven aan de informatiefase, om zo een antwoord te formuleren op deze vraag. Belangrijk om hierbij op te merken dat CDA en PvdA geen blokkades hadden bij de partijen waarover nader gesproken zou worden.
Prematuur advies
Aan het begin van het informatieproces hadden de informateurs aangekondigd op vrijdag 8 april met hun advies naar buiten te zullen komen. Op donderdag meldden de informateurs – in strijd met de afspraken van de avond daarvoor - dat zij op vrijdag toch met een advies naar buiten zouden komen, inclusief een advies over de vierde partij. Tot onze verbazing vonden de informateurs het strikt volgen van de eerder gepubliceerde planning belangrijker dan een zorgvuldige afweging tussen CU en SGP. Voor het CDA was die afweging belangrijk, omdat voor beide partijen inhoudelijk veel te zeggen was. Naar onze mening is het niet gepast een partij met wie in de afgelopen vier jaar constructief is samengewerkt zonder opgaaf van redenen aan de kant te schuiven. Een coalitie bouw je voor een periode van vier jaar. Dan is een goede onderbouwing van de keuzes die je maakt het minste waar partijen die wél en níet meedoen recht op hebben. Dit was ook de opdracht van de informateurs.
Wij hebben zowel bij de informateurs als bij Durf, die als grootste partij de leiding heeft in dit proces, geprotesteerd tegen het voornemen van de informateurs en aangekondigd dat wij - als dit naar buiten zou worden gebracht - hier afstand van zouden moeten nemen, samen met de PvdA. Toen vrijdagmiddag bleek dat de informateurs aan de door hen gekozen lijn vasthielden, en zij in het verslag met geen woord reppen over het gesprek én de afspraken van woensdagavond, hebben PvdA en CDA kort daarna gezamenlijk hun verklaring naar buiten gebracht. Uiteraard hebben we deze stap vooraf besproken met Durf en hebben wij CU en SGP geïnformeerd.
Er waren alternatieven
Dat alles had voorkomen kunnen worden. De onderhandelaars namens onze partij, Adger van Helden en Barend Tensen, hebben alternatieven aangedragen aan Durf, namelijk hetzij het verlengen van het traject met de zittende informateurs, hetzij een tweede informatieronde om de gezamenlijk geformuleerde vraag te beantwoorden om langs de weg van de inhoud te komen tot een brede coalitie.
Durf heeft hierop geen initiatief genomen en het proces overgelaten aan de informateurs. Na intern beraad heeft Durf er vervolgens, tot onze verbazing en in afwijking van het advies van de informateurs, voor gekozen om CDA en PvdA aan de kant te schuiven en met ChristenUnie en SGP het gesprek over een te vormen coalitie voort te zetten.
Wat betekent dit voor de komende jaren?
Zoals de kaarten nu liggen, zal de fractie de komende periode in de oppositie zitten. Dat is een nieuwe rol voor ons. De CDA-fractie heeft eerder vanavond de ontwikkelingen van de afgelopen dagen met elkaar besproken en deelt de visie dat de nieuwe situatie ons politieke handelen niet zal beïnvloeden. Het CDA is een betrouwbare en constructieve partij die zich volop inzet voor de inwoners van onze dorpen en de toekomst van onze gemeente. Dat was onze houding in de afgelopen jaren en dat zal onze houding zijn in de komende jaren. Goede voorstellen van het nieuwe college zullen we steunen, voorstellen waar we niet achter kunnen staan kunnen rekenen op een kritische maar constructieve houding, altijd met het belang van onze inwoners scherp voor ogen.