Een schandelijke schertsvertoning
Op dinsdag 10 november vergaderde de Raad over de begroting 2016 van de gemeente Krimpenerwaard. Inclusief schorsingen duurde de vergadering ruim 8 uur en het bleek uitsluitend te gaan om een vertoning voor de bühne.
De eerste tweeënhalf uur werd besteed aan het voorlezen door de fractievoorzitters van tevoren geschreven betogen, waarvan de samenvatting al in de krant had gestaan. Na de schorsing reageerde het college op de beschouwingen en de door de oppositie ingediende amendementen en moties. Door de coalitiepartijen werd inhoudelijk niet of nauwelijks gereageerd. Duidelijk was dat men van tevoren had afgesproken dat alles zou worden afgestemd en men vond het dus niet nodig in het openbaar een inhoudelijk debat aan te gaan. Desgevraagd gaf de fractievoorzitter van de VGBK toe dat er steeds voor raadsvergaderingen door de coalitie buiten de openbaarheid wordt voorvergaderd, waarbij de standpunten van de coalitie worden bepaald en de besluitvorming dus vooraf wordt dichtgetimmerd. Dit maakt de raadsvergaderingen tot een wassen neus, kennelijk alleen bedoeld om de schijn op te houden van een normaal democratisch proces.
Kijkend naar de inbreng van het CDA moet ik tot de conclusie komen dat het resultaat, net zoals bij de andere oppositiepartijen het geval was, uiterst teleurstellend was.
Flauwe reactie SGP
Een amendement van het CDA waarin werd voorgesteld om niet verder te bezuinigen op het groenonderhoud, omdat in een aantal kernen dit door de burgers als zwaar onvoldoende wordt ervaren, leidde er toe dat de fractievoorzitter van de SGP het CDA er van betichtte dat wij blanco cheques zouden uitgeven en dekking voor onze voorstellen zouden moeten geven. Dat was eigenlijk typerend voor het niveau van de coalitiepartijen. Geen inhoudelijke reactie. Financieel ging het slechts om € 30.000 en er was net voor de komende vier jaar voor meer dan € 7 miljoen aan meevallers ingeboekt. Hoewel de wethouder nog toegaf dat het groenonderhoud op een aantal plaatsen best verbetering behoeft, bleef het verder inhoudelijk bij de coalitie stil. De coalitiepartijen stemden eenvoudig zonder enige verdere argumentatie tegen. Zelfs toen wij ter dekking wezen op een van de nog niet ingeboekte meevallers van € 250.000 werd daar niet op gereageerd. Kennelijk is de mening van burgers voor de coalitie van weinig waarde en heeft men de standpunten onderling zo dichtgetimmerd dat men bang is voor het debat met andere partijen.
VVD valt door de mand
Door het CDA werd aangegeven dat er ten aanzien van de sluitingstijden van evenementen op zaterdag enkele onjuistheden in de begroting stonden. In de begroting staat als voornemen om de sluitingstijden voor evenementen op zaterdag te harmoniseren op 23.00 uur, omdat dit thans ook de eindtijd in alle geldende APV’s is. Na enig aandringen werd toegegeven door het College dat dit laatste inderdaad onjuist is. Een amendement om de fouten in de begroting te corrigeren werd echter door de coalitiepartijen getorpedeerd. De enige reactie op het amendement kwam van de fractievoorzitter van de VVD en luidde “we houden het zo” (over een inhoudelijke reactie gesproken!). Het wekt toch enige verbazing dat de VVD nu kennelijk wil meegaan met het dichtgooien van de hele Krimpenerwaard op zaterdag om 23.00 uur. In de aanloop naar de verkiezingen hebben wij de fractievoorzitter van de VVD heel iets anders horen zeggen. Zou de heer Hamel nu ook besmet zijn met het ´Ruttevirus´?
Van de oppositiepartijen stemde overigens alleen Pro Krimpenerwaard tegen het amendement. Van een partij die voortdurend anderen er van beticht het niet zo nauw te nemen met de betrouwbaarheid van de overheid, valt het toch wat tegen dat men gewoon instemt met de gesignaleerde feitelijke onwaarheden in de begroting.
Precariorechten voor Schoonhoven voorlopig van de baan
Het door het CDA ingediende amendement om de precariobelasting, die alleen voor Schoonhoven gold, te schrappen, werd door de wethouder overgenomen. Zij zal zo gauw mogelijk bezien hoe het hiermee verder moet en met een voorstel komen. Als het al opnieuw wordt ingevoerd zal het in ieder geval voor de gehele gemeente gelden, waarmee een dreigende onrechtvaardigheid is voorkomen. Gelukkig hoefde er niet over dit voorstel van het CDA gestemd te worden, anders had de coalitie dit waarschijnlijk ook afgestemd.
Hoe verder?
Laat ik voorop stellen dat mijn kritiek hierboven zich niet richt op het College. Natuurlijk verschillen wij soms op onderdelen van mening met het College, maar dat is normaal. Wij mogen daar vragen over stellen, krijgen daar antwoorden op en kunnen met het College in discussie over de te kiezen weg.
Mijn kritiek richt zich op angstige coalitiepartijen, die elkaar in een wurggreep houden door alle onderwerpen eerst in de achterkamers dicht te timmeren, waarna ze een open discussie met de oppositiepartijen uit de weg gaan. Dat is volstrekt tegen de bedoelingen van het dualistisch democratisch stelsel.
Het mag duidelijk zijn dat het op deze wijze houden van Raadsvergaderingen weinig zin heeft. Vergaderingen voor de show, waarin de uitkomsten van alle onderwerpen van tevoren al vaststaan en er geen ruimte is voor een serieus debat zijn verwerpelijk. De oppositie zal zich naar mijn mening moeten beraden op welke wijze wij hiermee moeten omgaan en of wij nog langer aan deze komedie moeten meewerken.
Wat de begrotingsbehandeling betreft verdient het de voorkeur, niet meer te starten met het urenlang voorlezen van betogen. Deze kunnen ook in de krant en op de website worden gezet zodat, beter dan nu het geval is, de burgers hier kennis van kunnen nemen en wellicht geïnteresseerd raken in het vervolg. Als we de hele eerste termijn, inclusief de reactie van het College op de betogen en de aangekondigde moties en amendementen, schriftelijk afdoen, ontstaat de mogelijkheid om in de vergadering direct het debat aan te gaan over de inhoud van hetgeen in de eerste termijn op tafel is gekomen. Dit systeem was in het verleden al in meerdere van de oorspronkelijke gemeenten in de Krimpenerwaard in gevoerd en leidde tot minder uren vergaderen en een meer inhoudelijk debat.
Het vergaderen kan ook anders en beter
Enige tijd geleden werd een werkgroep ingesteld met als opdracht te komen tot adviezen die kunnen leiden tot verbetering van het huidige vergadermodel. Op dinsdag 17 november werd een zogenaamde thema avond gehouden voor raads- en commissieleden over de door de werkgroep uitgebrachte verbetervoorstellen. Deze voorstellen waren met name bedoeld om, tenminste in de commissievergaderingen, meer tijd en ruimte te krijgen voor onderlinge gedachtewisseling en discussie over de vele onderwerpen die in Commissie en Raad behandeld moeten worden.
De voorkeur van de werkgroep ging uit naar het instellen van drie vakcommissies, met een heldere portefeuilleverdeling, zodat niet meer alle raads- en commissieleden en het hele College bij alle te behandelen onderwerpen aanwezig zouden moeten zijn. Op die manier zou zowel efficiencywinst kunnen worden geboekt als ruimte worden geboden om in de commissie met gespecialiseerde raads- en commissieleden de binnen het portefeuillegebied aangeboden onderwerpen inhoudelijk te bespreken. Uiteindelijk bleek een meerderheid van de aanwezigen voor een compromis van twee vakcommissies. Wellicht waren met name de fractievoorzitters, die drie vakcommissies te veel vonden, bang dat zij hun greep op hun fractiegenoten zouden verliezen. Dit zou zeker het geval zijn als gekozen werd voor drie parallel vergaderende commissies. Illustratief was het betoog van één van de fractievoorzitters uit de coalitie dat hij, in dat geval, geen verantwoording meer zou kunnen afleggen over de standpunten van zijn partij. Dit geeft wel een treurig beeld van het vertrouwen dat hij heeft in zijn fractiegenoten en het gebrek aan ruimte voor hen om eigen standpunten te hebben.
Het voorstel voor een betere vergaderstructuur zal in december in de Raad worden besproken. Ik hoop dat uiteindelijk toch gekozen wordt voor drie vakcommissies, omdat dit tot een veel grotere efficiency leidt (minder uren vergaderen) en tegelijk ruimte biedt voor inhoudelijke discussie. Dit zal de kwaliteit van de uiteindelijke besluitvorming in de Raad ten goede komen en doet tevens recht aan het democratisch proces.
Frank Moné