14 juni 2023

Toekomst Groningen Airport Eelde niet alleen technocratisch benaderen

De Noordelijke Rekenkamer (NRK) doet onafhankelijk onderzoek naar de effectiviteit, doelmatigheid en doeltreffendheid van provinciaal beleid dat wordt gevoerd door de provincies Groningen, Fryslân en Drenthe. Naar aanleiding van de publicatie van het rapport ‘De Toekomst van Groningen Airport Eelde’ met een analyse van de toekomstplannen voor Groningen Airport Eelde adviseert de NRK dat het niet raadzaam is terug te blikken maar doet het de aanbeveling om een nieuw verdiepend onderzoek te doen naar GAE. Nu is de hoofdvraag voor de NRK in hoeverre Gedeputeerde Staten een kosten-batenanalyse maken, of zij zich op betrouwbare, onafhankelijke en objectieve gegevens baseren en of zij alle maatschappelijke kosten en baten van de luchthaven betrekken bij hun afwegingen. In hoeverre sturen Gedeputeerde Staten in hun rol als aandeelhouders op een doelmatige bedrijfsvoering van GAE zo vraagt de NRK zich af.

Gedegen onderzoek
Gertjan Zuur is namens de CDA-Statenfractie woordvoerder in dit dossier en volgens hem ligt er een zeer gedegen onderzoek van de Noordelijke Rekenkamer. “Alleen zet de titel en de inleiding onze fractie wel wat op het verkeerde been”, zegt Gertjan Zuur. “Gaat het nu over het gevoerde beleid in het verleden, met aanbevelingen voor de toekomst? Of gaat het over het huidige of beter toekomstige beleid dat gevoerd zou moet gaan worden? Wij kennen de Rekenkamer als een instituut die vooral terugkijkt en met vooral procesmatige aanbevelingen komt voor de toekomst. Dat lijkt in deze casus aangevuld te worden met een inhoudelijke mening.”

Geen technocratische benadering
Het CDA is met het College van Gedeputeerde Staten van mening dat in 2016 terecht vertrouwd mocht worden op de Maatschappelijke Kosten en Batenanalyse die toen gemaakt werd. “Daarbij past niet alleen een technocratische benadering, waarbij cijfers en meningen van deskundigen en specialisten op deelterreinen bepalen wat er moet gebeuren. Er spelen meer zaken een rol. Van een provinciebestuur mag je verwachten dat die ook meegenomen worden, zoals een gezonde dosis ambitie, wat opportunisme of het handelen vanuit een zekere ideologie. Dat laatste is overigens ook wat de ‘tegenstanders’ van GAE doen, maar dat terzijde. Natuurlijk moet je je daarbij goed vergewissen van realistische bedrijfseconomische uitgangspunten, maar dat is niet het enige. Wat dat betreft, kan onze fractie niet instemmen met het door de NRK gegeven advies dat de provincies ‘de analyses van meerdere onafhankelijke deskundigen naar de toekomstscenario’s ‘zondermeer’ zouden moet aanvaarden’. Want dán zouden we ons volledig overgeven aan de MKBA, één van de pregnantste voorbeelden van een technocratische methode. En daar is onze fractie geen voorstander van. Vanuit democratisch oogpunt vereist een dergelijke beslissing meer, zoals afweging van belangen tussen meerdere beleidsterreinen en van de waarden.”

Second opinion
Gertjan Zuur zegt dar er inmiddels veel is gebeurd na het vaststellen en in 2020/2021 verlaten van het scenario ‘Toegangspoort voor het Noorden’. “Corona heeft huisgehouden, politiek is er het nodige gepasseerd aan moties en toezeggingen. Sinds die tijd wordt gewerkt aan nieuwe toekomstplannen. Van groot belang is daarbij de eventuele bijdrage van de overheid en/of het meer samen optrekken met andere luchthavens. Daar gaan we het een volgende keer over hebben. Wellicht past daar een second opinion bij. En we kennen toch ook onze verordening ‘Grote Projecten’? Wellicht zouden we die daarbij van stal moeten halen. En dan, ik had het toegezegd, nog even over de nieuwe plannen van GAE en wat de NRK daarvan vindt. De Noordelijke Rekenkamer verwacht op basis van één deskundigenadvies dat een groot deel van de nieuwe plannen een geringe slagingskans heeft.”

Gertjan Zuur is verbaasd dat de NRK in haar rapport nu al conclusies trekt terwijl zij eerder in haar rapport opmerkt dat dat er nog geen uitgewerkte plannen van GAE zijn. Verder valt het hem op dat het onderzoeksbureau CE Delft de toekomstplannen, die nog niet zijn uitgewerkt, nu al heeft onderzocht en waarover de Noordelijke Rekenkamer zeer negatief is. “Zou daarbij ook geen second opinion gewenst zijn voordat de NRK dit standpunt inneemt? Iets van de pot verwijt de ketel?”, zo vroeg hij zich af. Het rapport wordt opnieuw geagendeerd, nu voor de vergadering van Provinciale Staten op 12 juli a.s.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.