Inbreng commissiedebat over Regio Deals
(alleen het gesproken woord telt)
Voorzitter,
Allereerst wil ik zeggen hoe blij ik ben met de Regio Deals. Ze stonden in ons verkiezingsprogramma, ze stonden in onze doorrekeningen en nu in het coalitieakkoord.
En niet alleen wij zijn blij met de Regio Deals. Ook van provincies en verschillende regio’s krijgen we soortgelijke signalen.
En dat is ook logisch.
Immers,
Als we fors willen bouwen, economisch willen groeien en voldoende ruimte over willen houden voor natuur, recreatie en landbouw, moeten we anders gaan denken over de inrichting van Nederland.
Het probleem is niet eens zozeer dat de ruimte schaars is, maar wel ongelijk verdeeld. Krimp in de regio is het directe gevolg van de trek naar de stad en vooral de Randstad loopt hierdoor steeds vaker tegen haar grenzen aan. Dit leidt tot hoge woonlasten, dichtgeslibde wegen en te weinig ruimte voor natuur of recreatie. We moeten af van het denkpatroon van de Randstad tegenover de rest van het land.
En de Regio Deals zijn een ondersteuning om deze omslag in denken te laten verworden tot een realiteit die ontzettend gewenst is. Krachtige regio’s dragen bij aan een veerkrachtige samenleving.
In de brief haalt de minister de Atlas van afgehaakt Nederland aan. Ze spreekt een ambitie uit met de wetenschap uit deze atlas en met het belang van brede welvaart in haar achterhoofd.
En het CDA vindt dit mooie en waardevolle bouwstenen
De brief gaat verder in op de hoofdpunten van de voortgangsrapportage en ik werd getriggerd door de inzichten over het versterken van de samenwerking tussen Rijk en regio’s. Regio’s zien graag dat de overheid meer met 1 mond spreekt. Ik denk dan: hoezo spreekt de overheid met meerdere monden? Is het eigen beleid niet duidelijk? Graag hoor ik hier iets meer over van de minister, maar vooral ook hoe we dit gaan verbeteren.
Voorzitter,
Dn het afwegingskader nieuwe Regio Deals dat rond de zomer naar de Kamer komt.
Het versterken van de brede welvaart, welzijn en het bevorderen van de sociale cohesie in de gebieden waar dit onder druk staat, is het leidend principe. En hoewel het concept ‘brede welvaart’ inmiddels veel wordt toegepast, is een operationalisering in het afwegingskader wenselijk. In het bijzonder om de regio’s duidelijkheid te bieden. Deal. En precies hierover hebben we vragen. Want bredewelvaartsproblematiek in sterk groeiende regio’s zoals Brainport Eindhoven kan weer anders zijn dan bijvoorbeeld in bepaalde grensregio’s. En hoe bepaal je waar deze het sterkst onder druk staat? En hoeveel vrijheid krijgen regio’s bij het invullen van het criterium ‘brede welvaart’?
Dan een vraag over de cofinanciering. Dit een voorwaarde en deze dient passend te zijn gegeven de opgaven en de draagkracht van de regio. Ook wordt aangegeven dat 50% als uitgangspunt geldt en waarbij onderzocht wordt of differentiatie mogelijk is. Wij denken dat het verstandig is hier inderdaad goed naar te kijken. Want wat doe je met een stukje private cofinanciering die een regio heeft weten te organiseren? Tel je die wel of niet mee? En regio’s die het financieel zwaar hebben, maar waar een bepaalde ontwikkeling heel erg wenselijk is: is dan minder cofinanciering ook voorstelbaar of sluit je armere regio’s op voorhand uit?
En nu we het toch over de financiën hebben, wil ik het kort hebben over het financieel instrumentarium. Er zijn bedenkingen bij zowel de specifieke uitkering (SPUK) als een decentralisatie-uitkering. Dus wordt een beter instrumentarium onderzocht. In hoeverre worden medeoverheden hierbij betrokken?
Samenwerking binnen de regio als belangrijk uitgangspunt is een uitstekend maar tegelijk ook uitdagend uitgangspunt. Ik ben blij om te lezen dat de minister aangeeft ondersteuning te willen bieden aan regio’s waarvan de regionale samenwerking versterking behoeft en die aangeven hier graag ondersteuning bij te willen. Hulp vragen is in dit geval geen teken van zwakte, maar een teken van vooruit willen en je daarin kwetsbaar op durven stellen. Mijn concrete vraag is of in die samenwerking ook de rol van de provincies meegewogen gaat worden? Wij willen nadrukkelijk niet dat provincies zaken gaan overnemen, maar samen optrekken aan de voorkant is wenselijk in dergelijke grote trajecten. En wat als er een heel goed plan ligt maar er zijn bezwaren bij de provincie, wordt er dan ook aandacht besteed aan bijvoorbeeld ondersteuning van het Rijk om eventuele noodzakelijk bruggen te bouwen tussen regio en provincie om zaken wel mogelijk te maken?
Voorzitter,
Het selectieproces. Het voordeel van iets al vaker gedaan hebben, is dat je kunt verbeteren. En goed zal je het nooit doen, want als veel regio’s hun vinger ergens voor opsteken zullen er altijd teleurstellingen zijn. Dus laat voorwaarden aan de voorkant zo helder mogelijk zijn en neem regio’s hier ook echt tijdig en goed in mee.
Ten slotte,
Regio Deals, een regionaal kiesstelsel en een minister voor Regionale Ontwikkeling zouden mooie stappen zijn om de regio de waardering te geven die ze verdient. De Regio Deals gaan weer de goede kant op. Nu de rest nog.