17 maart 2023

CDA stelt vragen over mogelijke armoede in Zwolle door systeemfout overheid

Al jarenlang worden duizenden gezinnen die in armoede leven hard geraakt door een fout in het systeem. De overheid weet hiervan, maar het ministerie van Sociale Zaken is het nog niet gelukt om deze problemen op te lossen.

Het probleem speelt bij een specifieke groep: samenwonenden van wie de ene partner geen inkomen heeft en de andere een kleine UWV-uitkering of een heel laag salaris. Zij worden door de gemeente aangevuld tot bijstandsniveau. Zij hebben dus twee inkomstenbronnen. Bovenop deze inkomstenbronnen horen zij maximale toeslagen te krijgen, zoals zorg- en huurtoeslag, dit gebeurt echter niet. Deze groep moet vaak grote bedragen aan toeslagen terugbetalen, omdat hun bruto-inkomen onbedoeld te hoog uitvalt. Dit zorgt ervoor dat deze gezinnen onder het bestaansminimum moeten leven.

De rol van de gemeente

Naast dat hierin een grote verantwoordelijkheid ligt bij het Rijk, hebben ook gemeenten hierin een grote rol. Dit concludeerde de Centrale Raad van Beroep bij een uitspraak over de gemeente Arnhem. De landelijke organisatie van sociaal raadslieden roept gemeenten op om alle gedupeerden op te sporen en te vergoeden tot het Rijk met een structurele oplossing komt. Gemeenten zouden hiervoor toestemming moeten krijgen om hun inwoners belastingvrij te compenseren, zodat die compensatie niet tot een verlies aan toeslagen leidt. Op dit moment is de minister bezig om te onderzoeken of dit ook echt mogelijk is.

Ook in Zwolle opzoek naar slachtoffers

De gemeente Nijmegen ging al eerder actief op zoek naar slachtoffers van deze systeemfout en ontdekte dat het financiële nadeel erg hoog kan oplopen. Ook in Zwolle zouden er inwoners de dupe kunnen zijn van deze systeemfout. Voor het CDA is van het groot belang dat het kabinet met een structurele oplossing komt, maar vinden we ook dat we als gemeente daar niet op kunnen wachten. Het gaat immers om onze inwoners.

Dit brengt de fractie van het CDA tot de volgende vragen:

1. Is het college op de hoogte van de hierboven geschetste problematiek?

2. Kan het college aangeven of in welke mate deze problematiek ook in de gemeente Zwolle speelt?

3. Wat is er sinds 2016 in de gemeente Zwolle gedaan om een oplossing te vinden voor slachtoffers van deze systeemfout?

4. Is het college bereid om net als in de gemeente Nijmegen actief op zoek te gaan naar slachtoffers van deze systeemfout? Zo nee, waarom niet? Zo ja, op welke manier denkt het college dit aan te pakken?

5. Welke rol denkt het college te kunnen spelen in de compensatie van slachtoffers, eventueel nog, voordat de het kabinet met een structurele oplossing komt, om aan deze schrijnende situaties een einde te maken?

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.