STAATSSECRETARIS VAN FINANCIËN VOOR FISCALITEIT EN BELASTINGDIENST
Op 10 januari j.l., de verjaardag van mijn echtgenote Courtney, werd ik door de Koning op Paleis Noordeinde beëdigd als staatssecretaris van Financiën voor fiscaliteit en belastingdienst. Nu heb ik mij mijn hele professionele leven bezig gehouden met het belastingrecht. Als adviseur heb ik meer dan dertig jaar met de belastingdienst te maken gehad. Ook ken ik de weg in Brussel. Dat alles helpt wel als je deze belangrijke functie in het kabinet mag uitoefenen. Ook mijn periode als lid van de Eerste Kamer helpt enorm. Je weet dat het parlement het hoogste orgaan in de parlementaire democratie is. Je kunt als een parlementariër denken en het ambachtelijke werk in de Eerste Kamer helpt bij het doorgronden van de essentie van wetsontwerpen.
Vanaf de eerste dag werd ik met twee grote complexe vraagstukken geconfronteerd: het Kerstarrest van de Hoge Raad inzake Box-3 en de zogenaamde Zwarte Lijst (Fraudesignalering). Daar heb ik mij vanaf het begin direct mee bemoeid. Mijn drijfveer is daarbij dat burgers die in hun (grondwettelijke) rechten zijn aangetast, in hun rechtsgevoel zijn gekrenkt of door de uitvoering onrechtvaardig zijn behandeld recht hebben op herstel. Dat kan en mag je niet alleen aan ambtenaren over laten. Politieke aansturing is belangrijk bij dit soort ingewikkelde dossiers. Daarnaast heb ik een strategische wetgevingsagenda- en beleidsagenda plus uitvoeringsagenda laten maken voor de komende drie jaar. Dat is een gecombineerde agenda. Wetgeving staat niet los van de uitvoering. Uitvoering weet ik uit de praktijk is cruciaal voor een goed begrip door de burger en het bedrijf van wetgeving. In de politiek bestaat er in de regel niet zoveel belangstelling voor de uitvoering. Dat is na het debacle met de Toeslagen wel veranderd.
‛Minder wetgeving zou helpen, maar vooral ook eenvoudigerʼ
En dan raken wij de essentie van de rechtsstaat. Burgers moeten kunnen vertrouwen op een betrouwbare overheid die zelf de Grondwet en de wetten respecteert. Zij mogen niet bekneld raken, laat staan worden vermorzeld. Om dat vertrouwen terug te winnen heeft de Belastingdienst een hele strategie ontwikkeld waarbij de dienstverlening aan de burgers en de bedrijven centraal staat. In de vele werkbezoeken die ik bij de Belastingdienst in het land afleg zie ik hoe dagelijks vele competente medewerkers met hun werk bezig zijn. Een dienst waar ruim 25.000 mensen werken en die per jaar €330 miljard aan belastingen en premies volksverzekeringen ophalen. De belastingdienst is in transitie met grote uitdagingen op het gebied van ICT en personeelsbeleid. Ik probeer de balans terug te brengen in de discussie over de belastingdienst door ook de goede dingen te benoemen en dat wat fout is gegaan aan te pakken. Daarom heb ik ook durven benoemen dat institutioneel racisme bij delen van de Belastingdienst is voorgekomen. Dat mag nooit. Recht doen betekent tijdig rechtsherstel, maar ook als wetgever leren van slechte wetgeving. Minder wetgeving zou helpen, maar vooral ook eenvoudiger. Steeds probeer ik het verslag van Van Zwol in de praktijk te brengen met ‘recht doen’ en ‘verschil verbinden’.
Tenslotte: Het zijn uitzonderlijke tijden. Een oorlog in de Oekraïne, het vrije Westen dat in zijn essentie wordt bedreigd. Als gevolg van de Russische agressie hebben wij een energiecrisis die op korte termijn de lange termijndoelen van het klimaatbeleid zal doen bijstellen. Zie de heropening van de kolencentrales. Een torenhoge inflatie die 1.2 miljoen huishoudens in hun bestaanszekerheid bedreigt. En rechterlijke uitspraken die de politiek dwingen om eindelijk beleid te voeren dat grote weerstanden oproept omdat mensen zich bedreigd voelen in hun bestaan (stikstof en Schiphol). Het CDA levert een constructieve bijdrage aan het regeringsbeleid, maar zal beter de verbinding moeten maken met de mensen in het land. Dus niet alleen: ‘minder ik, maar meer wij’, maar ook ‘minder Den Haag en meer land.'