Onze inzet voor de stik­stof­cri­sis

Op 15 juli kwam het kabinet met een nieuwe brief. Daarin worden heel veel van onze punten omarmd en uitgewerkt. De brief is een goede stap om samen tot een haalbare aanpak te kunnen komen. In tijden van grote opgaven en polarisatie is het belangrijk dat we naast elkaar staan in plaats van tegenover elkaar.

Onze opdracht is helder. Voor het CDA zijn en blijven een sterke landbouwsector en een vitaal platteland onmisbaar voor de toekomst van ons land. De landbouwsector zorgt voor onze voedselzekerheid en levert een grote bijdrage aan het landschapsbeheer. Tegelijk staan wij voor het behoud en herstel van kwetsbare natuurgebieden, als onderdeel van een gezond en leefbaar land. Die beide opdrachten staan ons scherp voor ogen.

Inzet afgelopen weken

In het Kamerdebat van 23 juni heeft de fractie op 7 punten gevraagd om wijzigingen van het beleid. Op al deze punten heeft de fractie moties aangenomen gekregen. Die punten waren:

1. een duidelijk perspectief voor de PAS Melders
2. de vrijheid, regie en budget voor de provincies in de uitvoering.
3. evenredige reductiedoelen voor sectoren als de luchtvaart, de scheepvaart en de industrie.
4. de ruimte om af te wijken waar de KDW onhaalbaar is.
5. De goede landbouwpraktijk van managementmaatregelen, innovatie, verplaatsing en extensivering als de oplossingsrichting voor de sector om stikstof te reduceren
6. een sociaal-economische uitvoeringstoets voor elke regio.
7. een nieuw toekomstperspectief, met uitgewerkte verdienmodellen.

In totaal werden door de Tweede Kamer 22 moties aangenomen om het beleid van de minister bij te sturen. 18 daarvan waren (mede) ingediend door het CDA.

Inhoud van de brief

In de brief geeft het kabinet aan dat ze aan de slag gaat met al deze moties. Derk’s moties over de leefbaarheid van het platteland, de ruimte voor innovatie en regie bij de provincies worden nadrukkelijk aangehaald.

Ook komt er versneld geld beschikbaar voor de voorstellen die de provincies al eerder hebben ingediend voor een integrale gebiedsgerichte aanpak van natuur, water en klimaat. Hier hebben ook onze gedeputeerden om gevraagd. Met deze versnellingsoperaties ontstaat de ruimte om de eerste PAS-melders sneller te legaliseren. Grond die bij de versnelling vrijkomt blijft beschikbaar voor boeren die door willen.

Wij als CDA zijn een partij van subsidiariteit. Wij maken niet alleen beleid wat klopt aan de tekentafel, maar ook wat rechtvaardig is aan de keukentafel. Het is belangrijk dat de regie bij de provincie ligt. De eerder gepresenteerde kaart is ‘een van de hulpmiddelen’ voor de provincies om de eigen plannen in te vullen. ‘Het is expliciet niet een blauwdruk die provincies één op één moeten toepassen’, staat in de brief. Provincies krijgen zo binnen de nationale doelen alle ruimte om zelf de plannen in te vullen.

Ook gelden de specifieke stikstoefdoelen alleen voor boeren bij Natura2000-gebieden en niet voor boeren bij Natuurnetwerk Nederland-gebieden.

Tenslotte biedt de brief meer ruimte voor regio’s met onhaalbare KDW-doelen. Zij hebben de mogelijkheid om het natuurherstel niet alleen met stikstofreductie, maar ook met andere maatregelen, waaronder beheermaatregelen, te realiseren, ook als daarmee de KDW wordt overschreden. Een ecologische autoriteit, die in oktober 2022 van start moet gaan, zal een belangrijke rol spelen bij het vaststellen van de voortgang van het natuurherstel. Het kabinet zal hierover ook de komende tijd in gesprek blijven met o.a. boeren, natuurorganisaties, marktpartijen, provincies en het Planbureau voor de Leefomgeving.

Namens de Tweede Kamerfractie ziet Derk Boswijk duidelijke winstpunten in deze brief: ‘We zijn er nog niet, maar de minister zet een aantal belangrijke stappen in de goede richting. We wachten nu op de perspectief-brief van minister Staghouwer en de uitkomst van het overleg tussen het kabinet en de boeren. Als fractie blijven we ons inzetten voor een eerlijke en haalbare stikstofaanpak: met een toekomst voor onze boeren, een beter alternatief voor het meten van natuurherstel dan de KDW en een leefbaar en vitaal platteland’. Als CDA blijven we ons landelijk, provinciaal en lokaal inzetten voor iedere boer die door wil.

Hoe gaan we verder

Natuurlijk begrijpen we dat er nog steeds zorgen zijn. Het CDA blijft werken aan perspectief voor de boeren zodat zij een goede boterham kunnen verdienen én we blijven inzetten op natuurherstel. Daarom zullen we ook als partij het gesprek blijven aangaan om onze mensen in het kabinet en de Tweede Kamer steeds te voeden met goede ideeën.

Daarom organiseren we na de zomer een werkdag ‘vitaal landelijk gebied’ om met elkaar oplossingen te vinden die én zorgen voor natuurherstel en boeren en het platteland een goede toekomst bieden. Maar we staan ook open voor nieuwe werkvormen die tot nieuwe of andere inzichten kunnen leiden.

Het zal duidelijk zijn dat dit ambitieuze plan alleen kan slagen met de inzet van alle betrokkenen. Daarom werken we samen met onze provinciale afdelingen en onze gedeputeerden en Statenfracties. Om deze uitwerking voor te bereiden en te begeleiden hebben we een werkgroep samengesteld. Deze bestaat uit:

Inge van Dijk, voorzitter, lid Tweede Kamerfractie
Cees de Jong, Agronetwerk
Jan Arie Korevaar, Agronetwerk
Iris Bouwers, Agronetwerk
Daisy Vliegenthart, Statenfractie provincie Gelderland
Jelle Beemsterboer, voormalig wethouder Schagen
Christine Eskes, voormalig wethouder Rotterdam
Jan Jacob van Dijk, voorzitter Christelijke Onderwijsgroep
Bart Krol, voormalig gedeputeerde provincie Utrecht
Peter Roelofs, Verenigingsraad

Als adviseurs zijn Derk Boswijk, Theo Rietkerk en Peter Drenth aangehaakt vanuit de Tweede- en Eerste Kamerfracties en onze gedeputeerden. Daarnaast zal een aantal mensen uit bedrijfsleven, overheid en wetenschap op persoonlijke titel worden geraadpleegd.

Wij zullen u zo spoedig mogelijk informeren over de datum en verdere uitwerking van deze werkdag. Vanzelfsprekend houden we u op de hoogte over onze voortgang op het stikstofdossier.

Met vriendelijke groet,

Wopke Hoekstra, partijleider
Hans Huibers, partijvoorzitter
Derk Boswijk, Tweede Kamerfractie