Meerderheid fracties achter raadsvoorstel grondexploitaties

DEURNE – De gemeenteraad van Deurne heeft afgelopen dinsdag in een extra vergadering gedebatteerd over de gemeentelijke grondexploitatie. Deurne heeft zo’n tien jaar lang een actieve grondexploitatie gevoerd. Met de opbrengsten zijn afgelopen jaren tijdens de hoogconjunctuur grote projecten gerealiseerd, maar door de huidige economische crisis komen projecten nu onvoldoende van de grond. Voor de verliesgevende exploitaties moet nu 20 miljoen euro extra gereserveerd worden. Het college stelt in een raadsvoorstel voor een minder risicovolle koers te varen wat betreft grondbeleid, door de organisatie in te richten op een betere borging van de grondexploitaties, de sturing van de projecten en de beheersbaarheid van de risico’s. Een meerderheid van de fracties gaf dinsdag aan in grote lijnen achter het collegevoorstel te staan. 29 juni staat het onderwerp opnieuw op de agenda van de gemeenteraad.

Actief grondbeleid houdt in dat de gemeente actief grond verwerft, ontwikkelt en verkoopt. Het voordeel is dat de gemeente kan sturen, het nadeel is dat de gemeente alle risico’s draagt en verliezen te verwerken krijgt in het geval van een economische terugval. In 2010 is aangegeven om het zogeheten grondbedrijf van de gemeente Deurne onder de loep te nemen. De aanleiding hiervoor waren de economische terugval, het onderzoek van de Rekenkamercommissie en de constatering dat er onvoldoende kwantitatieve en kwalitatieve inbedding was in de organisatie.
Voor het onderzoek werd vastgoedadviseur Fakton benaderd. Na de studie bleek dat Deurne 20 miljoen euro extra moest reserveren ten behoeve van de reserve verlieslijdende exploitaties. Dit bedrag komt boven op de 6 miljoen euro dat eerder al was gereserveerd ten behoeve van de Spoorzone. De bijstelling betekent voor de gemeente 850.000 euro bezuinigen op jaarbasis, op het totaal van 3,7 miljoen euro dat bezuinigd moet worden. Dat bedrag wordt grotendeels behaald, althans dat is het voorstel van het college, door het schrappen van subsidies voor culturele instellingen, welzijnsorganisaties en het verenigingsleven.

Rendement
Fakton heeft ondermeer een rendementsmatrix gemaakt waarin huidige gronden en panden zijn ‘gewogen’ op financieel en maatschappelijk rendement. Ondermeer De Vlaas, Zonnedauw, Meistraat Neerkant en Kranenmortel scoren slecht. De voormalige huishoudschool aan de Kruisstraat scoort goed. Voor wat betreft Rijtse Vennen wordt voorgesteld het woningbouwprogramma door te laten gaan met een programmawijziging in het dure segment. Voor Zonnedauw wordt onderzocht of er CPO-mogeljkheden zijn. De Spoorzone wordt apart behandeld.

Debat
Het debat afgelopen dinsdag werd afgetrapt door fractievoorzitter Michiel Dankers van Doe! Hij vond dat terugkijken op waar het fout is gegaan niet van toepassing: “Een bijltjesdag vind ik niet passend. We hebben als raad allemaal ingestemd met het voeren van een actief grondbeleid. Dat heeft geleid tot gewenste projecten en positieve resultaten. Dat we nu in de problemen zijn geraakt komt met name door de wereldwijde economische crisis.” Dankers gaf verder aan dat Doe! grotendeels akkoord gaat met de aanbevelingen van Fakton en het raadvoorstel van het college.
CDA-fractievoorzitter Leo Cuijpers vindt dat door het voeren van actief grondbeleid veel projecten in Deurne gerealiseerd zijn zoals het centrumplan, de herinrichting van het voetgangersgebied en de omleiding in Liessel. “Het actieve grondbeleid heeft een substantiële bijdrage geleverd aan Deurne. Fakton heeft nu kritisch naar het grondbeleid gekeken en wij ondersteunen de voorgestelde maatregelen.”
Fractievoorzitter Will Tielemans van DeurneNu onderstreepte dat de gemeenteraad haar kaderstellende rol beter had moeten vervullen. “Het zijn nu andere tijden. Het is goed dat opnieuw naar het grondbeleid wordt gekeken. En wij moeten als raad straks beter de vinger aan de pols houden”, aldus Tielemans.
Jeroen van Lierop van de VVD zei dat hij geschrokken was van de resultaten in het rapport van Fakton en kan instemmen met de meeste aanbevelingen. Wel ziet hij graag een verlaging van de gemeentelijke grondprijs. Ook vindt hij het gestelde bedrag van 20 miljoen euro om te reserveren te hoog.
Ook Jan Adriaans van de PvdA gaf aan geschrokken te zijn van de resultaten van het onderzoek en wil terug van actieve exploitatie naar faciliterende grondexploitatie.
Willem Sengers van Progressief Akkoord ten slotte zei verbijsterd te zijn en dan vooral over de manier waarop de reservering wordt afgewenteld op de samenleving. “Hier wordt weliswaar gesproken over grondexploitatie maar het gaat over grondspeculatie. Als je speculeert moet je specifieke deskundigheid in huis hebben en een zorgvuldig risicomanagement voeren. Aan deze voorwaarden is in Deurne niet voldaan. De verantwoordelijkheid ligt volledig bij de gemeente”, aldus Sengers.
Portefeuillehouder wethouder Henk Kerkers gaf nog aan dat de 20 miljoen euro die nu extra gereserveerd worden geen verlies zijn, maar een risicoafdekking is. Er wordt nu een nieuwe nota Grondbeleid opgesteld die in het najaar aan de raad wordt voorgelegd. “Het gaat er om de juiste keuzes te maken en van daaruit gericht te sturen”, aldus Kerkers.