18 november 2023

Het echte CDA-verhaal

Nog een paar dagen en dan is het zover: De Tweede Kamerverkiezingen van 22 november. De kans dat het CDA de premier levert, was niet eerder zo klein. De partij heeft een laagterecord in de peilingen bereikt en het lukt deze campagne niet om daar iets aan te veranderen – ook niet een beetje. Van de veertien zetels die het nu in de Tweede Kamer heeft, blijven er volgens de Peilingwijzer vier of zes over. De paradox is dat het slecht gaat in de peilingen, dat de uitslag straks waarschijnlijk ook slecht is, maar dat iedereen in de partij nog nooit zó enthousiast is geweest.

Bekendheid

De CDA-campagneleden weten dat de partij fors verliest, maar ze vinden het belangrijker dat lijsttrekker Bontenbal weer het echte CDA-verhaal vertelt. Het CDA-verhaal gaat over gemeenschapszin, omzien naar elkaar en het belang van een fatsoenlijk land. Het zijn termen die Bontenbal in ieder mediaoptreden probeert te gebruiken. Daar zijn er veel van geweest, het CDA stemde met bijna alle verzoeken in. De partij wilde werken aan de bekendheid van Bontenbal. En met succes: voor zijn lijsttrekkerschap kenden 10 procent van de kiezers hem, inmiddels is dat ruim 60 procent, blijkt uit onderzoek van I&O Research. Tot grote tevredenheid van CDA’ers begonnen andere politici en bekende Nederlanders hun sympathie voor Bontenbal uit te spreken. Frans Timmermans van GroenLinks-PvdA noemde zich een fan van Henri, VVD-leider Dilan Yesilgöz zei dat ze zich gemotiveerd door hem voelde. Cabaretier Sanne Wallis de Vries schreef een loflied. ‘Ik vind Henri fris en veilig’, zei ze op BNR. Hij had haar aan het twijfelen gebracht. Op markten en in de winkelstraten stapt Bontenbal vooral af op ouderen. Een enkele keer hoort hij dat ze op hem gaan stemmen. Hij krijgt succeswensen, er zijn er die voor hem zeggen te bidden of met hem op de foto willen. Hij neemt de tijd voor kritische kiezers. En achteraf zeggen ze dat ze het waarderen dat Bontenbal bleef staan, vragen stelde, luisterde. Een verademing, noemt men hem. Zelf noemt Henri Bontenbal de verkiezingen van komende week een tussenstation. Ze komen te vroeg voor hem om zich te profileren als leider en te vroeg voor het CDA om te laten zien dat het weer een christendemocratisch verhaal uitdraagt.

Rust is wedergekeerd

Of de partij gaat verliezen is voor CDA’ers allang geen vraag meer en ook Bontenbal heeft er geen moeite mee om in mediaoptredens te zeggen dat het CDA zich in een penibele situatie bevindt. Al is hij daar de laatste weken nog iets aan toe gaan voegen: ‘Het CDA zou nog kunnen verrassen’. Bontenbal heeft er ook geen moeite mee te zeggen wat het CDA niet goed heeft gedaan. Dat doet hij steeds op dezelfde manier door te zeggen we hebben als CDA te veel meebewogen en te weinig teruggeduwd. Hij meent het, maar hij zegt het misschien ook omdat hij weet dat wij heel graag willen horen dat de landelijke top dat óók vindt. Voor het eerst in jaren hoeft het CDA geen campagne te voeren tegen de achtergrond van interne perikelen. Dat de rust is wedergekeerd blijkt ook in de zaaltjes die Bontenbal opzoekt. Hij organiseerde enkele lezingen en zette er zijn ideeën uiteen over Europa, over gemeenschapszin, migratie en een duurzame economie. Het zit bijna altijd helemaal vol, er moeten bijna altijd mensen blijven staan. En voor het eerst in jaren gaan de vragen weer over de inhoud. Het komt nog maar een enkele keer voor dat iemand begint over de staat van de partij. Leden zeggen dat ze zich nog wel zorgen maken, maar vinden dat het voortbestaan van de partij bij Bontenbal in goede handen is. Hém nemen ze niets kwalijk.

Aan de vooravond van de ongekende verkiezingsnederlaag die verwacht wordt, lijkt dat voor het CDA het belangrijkst: het vertrouwen van de eigen achterban terugwinnen en ervoor zorgen dat zij er zélf weer in gaat geloven. Pas daarna kunnen ze anderen gaan overtuigen.

Landelijk/​Provinciaal

De twaalf provinciale afdelingen vormen de schakel tussen de gemeentelijke afdelingen en het landelijke bestuur.